Een goede mondgezondheid is belangrijk voor de kwaliteit van leven. Dat geldt zeker ook voor cliënten in verpleeghuizen. Wie een gezonde mond heeft, kan beter eten, ziet er verzorgder uit en heeft minder last van een slechte adem. Cliënten in verpleeghuizen zijn vaak niet in staat hun mond zelf te verzorgen.
Tandvleesontsteking (gingivitis) komt zeer frequent voor bij ouderen. Een gebitsprothese is vaak de oorzaak van ontstekingen van de mondslijm- vliezen en pijnlijke plekken. Eén derde van de ouderen heeft parodontitis. Parodontitis is een ernstige chronische ontsteking van de weefsels rond de tand (tandvlees, kaakbot).
Wanneer een kunstgebit of prothese 's nachts uit is, kan men niet tandenknarsen of klemmen en komen tandvlees en kaak tot rust. Daarmee voorkomt u ook verdere slijtage aan het kaakgewricht en de prothese.
De gemiddelde levensduur van een kunstgebit is 5 tot 8 jaar. Dit verschilt uiteraard van persoon tot persoon. Als je kunstgebit losraakt of pijn gaat doen, neem dan tijdig contact op met jouw tandprotheticus.
Eten met een kunstgebit
Vermijd de eerste paar dagen vooral het eten van hard, knapperig en plakkerig voedsel, zoals rauwe groenten, chips en vlees. Eet zacht voedsel welke makkelijk te kauwen is, zoals puree, gehakt en zacht fruit. Probeer enkele dagen daarna een stukje vis en een aardappel.
De nadelen zijn: • Het gebit zit los in je mond, waardoor het kan schuiven tijdens het eten en praten. Iets afbijten met de voortanden gaat vaak moeilijker of helemaal niet. Door het schuiven van het kunstgebit kunnen er drukplekjes in je mond ontstaan. Je kaken worden kleiner wanneer je langer een kunstgebit draagt..
NEE, een kunstgebit moet droog in een afgesloten bakje worden bewaard. In het water gaan vele bacteriën en schimmels zich aan de prothese hechten.
Een klikgebit biedt de ideale oplossing wanneer u niet in aanmerking komt voor een regulier kunstgebit, of als u niet (langer) de wens heeft een regulier kunstgebit te dragen. Sommige mensen vinden een kunstgebit niet comfortabel of ervaren het als pijnlijk. Een klikgebit biedt in deze gevallen de uitkomst.
U kunt nagenoeg weer alles met uw gebit doen zoals u dat vroeger deed met uw eigen gebit. U kunt dus weer praten, eten, bijten, lachen en zoenen. Zonder te hoeven nadenken.
Hoe houd je je mond schoon als je ouder wordt? Het basisadvies is om twee keer per dag te poetsen met een fluoride tandpasta. Als je ouder wordt, kan het zijn dat tandenpoetsen – bijvoorbeeld door stijve handen – wat moeilijker wordt. Poetsen met een elektrische tandenborstel kan dan een oplossing zijn.
Bij cliënten in vegetatieve toestand of in coma is er weinig activiteit in de mond. Dat vermindert de natuurlijke reinigingsprocessen in de mondholte en vergroot de kans op mondaandoeningen. Daarom is het belangrijk om de mond te blijven verzorgen, ook al gaat dit soms moeilijk.
Dat een slechte mondgezondheid de kans op longontsteking, aderverkalking en hart en vaatziekten verhoogt, was al bekend. Nu blijkt uit diverse onderzoeken dat mensen met een slechte mondhygiëne of parodontitis een hoger risico lopen om hersenaandoeningen zoals dementie en de ziekte van Alzheimer te ontwikkelen.
Op latere leeftijd kunnen aan de tandwortel gaatjes ontstaan: de zogeheten wortelcariës. Het tandvlees trekt zich terug, waardoor de tandwortel gedeeltelijk bloot komt te liggen. Op deze plaats ontbreekt het beschermende glazuurlaagje. Tanden en kiezen zijn hier extra kwetsbaar voor gaatjes.
Reinigen kunstgebit
Spoel de prothese en de borstel goed af. Prothese 's nachts droog bewaren in een daarvoor bestemd open bakje. 1x per week prothese nacht laten weken in natuurazijn en water (1:1). Let op: gebruik geen tandpasta's en bruistabletten voor het schoonmaken van het kunstgebit.
Mag ik het gebit ´s nachts inhouden? Om de kaken rust te geven, is het beter dat u het gebit 's nachts niet draagt. Vindt u het vervelend om met een lege mond te slapen, doe dan alleen het ondergebit uit. Als u het gebit niet uit wilt doen, laat het dan regelmatig nakijken door de tandarts.
Om de functionaliteit van het klikgebit te behouden is het noodzakelijk dat het gebit 's nachts ook daadwerkelijk wordt uitgenomen. De gebitsprothese en de implantaten kunnen zo voor het slapen gaan en opstaan ook goed schoon gehouden worden.
Wanneer de tandarts ziet dat er iets mis is met het gebit dan is hij verplicht om je hierop te wijzen. Maar ook om een eventuele behandeling voor te stellen. Uiteindelijk maak je zelf de keuze: wel of niet doen. De tandarts mag de behandeling echter niet zomaar weigeren, hier moet een gegronde reden voor zijn.
Als u veel tandsteen heeft kunt u uw kunstgebit schoonmaken met azijn. Dit tast het materiaal niet aan en u kunt het gebit dan ook de hele nacht in water met een flinke scheut azijn laten weken. De volgende ochtend kunt u met uw protheseborstel alle tandsteen er makkelijk af poetsen.
Uw kunstgebit droog of vochtig bewaren
De beste plek om uw kunstgebit 's nachts te bewaren is in een opbergdoosje voor uw kunstgebit. Wanneer u de gebitsprothese in een glas water of op een soortgelijke plek zou bewaren, bevordert u de groei van schadelijke bacteriën.
Het krijt wat in tandpasta zit, bedoelt om eigen tanden en kiezen schoon te 'schuren', zorgen voor krasjes in het kunststof van het kunstgebit. En uiteraard (het klinkt vreemd maar in de praktijk gebeurt het echt!) mag het kunstgebit niét in de afwasmachine, in een bakje met puur chloor of in een pannetje kokend water!
Een alternatief voor een kunstgebit is een overkappingsprothese, simpel gezegd een klikgebit. Een overkappingsprothese is een kunstgebit dat vastklikt op twee implantaten. In veel gevallen kunnen implantaten in de onderkaak worden geplaatst.
Tips voor het eten met een kunstgebit
Begin met kleine hoeveelheden eten dat in kleine stukjes is gesneden. Kauw de eerste helft van het eten linksachter in je mond en de andere helft rechtsachter. Zo wordt de druk over je kunstgebit verdeeld. Begin met zacht eten.
Verplichte eigen bijdrage kan (deels) vergoed worden door een aanvullende tandartsverzekering. Indicatie totale kosten kunstgebit bovenkaak: 650 euro. Indicatie totale kosten kunstgebit onderkaak: 650 euro. Indicatie totale kosten boven- en onder kunstgebit (tegelijk): 1200 euro.