Door een scheve grote teen ontstaat soms een knobbel aan de zijkant van de voet, die klachten kan geven. Soms is daarom een operatie nodig. De grote teen noemen we hallux, de operatie noemen we een osteotomie.
Meestal wordt eerst geprobeerd de hallux valgus te verhelpen zonder operatie. Dit kan door het dragen van ruime schoenen met een zachte zool. Ook kunt u orthopedische zooltjes laten aanmeten; hiervoor heeft u een verwijzing van uw behandelend orthopeed nodig. Als dit niet helpt wordt een operatie overwogen.
Het herstel van een operatie voor hallux valgus duurt tenminste 6 weken en verloopt in grote lijnen als volgt: U mag na de operatie dezelfde dag naar huis. De eerste 2 weken rust u zoveel mogelijk met de voet in hoogstand. U mag voorzichtig en kortdurend wat steunen op uw hiel met behulp van de krukken.
U kunt de eerste zes weken na de operatie niet staan of lopen zonder de achtervoetloopschoen. U mag uw activiteiten als volgt hervatten: Na twee weken kunt u weer zittend werk doen, zodra u voldoende mobiel bent om naar het werk te gaan en u de voet voldoende lang naar beneden kunt houden.
Wat precies de oorzaak is van hallux valgus is onbekend. Dan heeft u er vaak al op jonge leeftijd last van. Die kan aangeboren zijn, door reuma ontstaan of op oudere leeftijd door zwakte van de voetspieren. Uw voet beweegt dan anders als u loopt, met meer druk op uw grote teen.
Na de operatie kan uw voet nog gevoelloos zijn door de verdoving. Om uw voet is een drukverband aangebracht. Dit drukverband kunt u vaak tot de eerste controle op de polikliniek laten zitten, in overleg met uw chirurg. Uw voet en tenen kunnen in het begin nog gezwollen en pijnlijk zijn.
Waarom wordt een hallux valgus steeds erger? Een hallux valgus wordt steeds erger, omdat de botjes steeds meer gaan wijken. Bij een normale voet staan de 2 gewrichtjes van de grote teen in het verlengde van het middenvoetsbeentje. Als je last hebt van een hallux valgus is dit niet meer het geval.
Pijn bij lopen
De belasting in het gewricht wordt niet meer gelijkmatig verdeeld over de twee oppervlakten van de beide botstukken. Hierdoor wordt het kraakbeen op de plekken waar de druk het grootst is, dunner. Het slijmvlies van het gewricht raakt geïrriteerd. De irritatie kan tot ontsteking en zwelling leiden.
Zodra het gevoel in de voet terug is, mag u de geopereerde voet op de hak belasten door middel van het lopen met een speciale afwikkelschoen (Darco-schoen), tenzij de orthopeed iets anders met u afspreekt. De Darco-schoen moet u gedurende zes weken dragen tijdens het belasten van de voet.
Zacht leer of suède is het beste materiaal. Ook is het belangrijk dat er niet te veel naden op de schoen zitten op de plek van de hallux valgus. Dit kan zorgen voor irritatie op het gewricht waardoor deze nog gevoeliger kan worden. Kies een schoen die een niet te hoge hak heeft en een bredere pasvorm.
Het bot en vaak ook de banden van de grote teen moeten worden veranderd, zodat het geheel weer in een rechte lijn komt te staan. De kleine tenen worden zo nodig ook rechtgezet. De kans dat de hallux valgus terugkomt is klein: circa 10%.
Het volledige herstel duurt bij de meeste mensen een half jaar tot een jaar. Voet hoog houden De eerste 2 weken is het van belang om uw voet regelmatig goed hoog te houden in verband met de zwelling en tegen de pijn. Indien u uw been te lang naar beneden houdt zal de pijn en zwelling toenemen en gaat de voet “kloppen”.
U kunt na elke voet- of enkeloperatie minimaal drie maanden zwelling en pijn bij inspanning verwachten. Gemiddeld duurt het 12 maanden voordat het eindresultaat bereikt is en u de operatie aan uw voet een beetje begint te vergeten.
Als je artrose of een vorm van ontstekingsreuma hebt, kan je grote teen aan één voet of aan beide voeten scheef gaan staan. Dit heet ook wel: 'hallux valgus'. Je krijgt daarbij meestal last van pijn en zwelling. Een standscorrectie van je grote teen is een mogelijkheid om deze klachten te verminderen.
De functie van onze tenen tijdens een wandeling
'Als we plat met onze voet op de grond staan, dan bewegen de tenen naar de grond toe, en zorgen ze voor een optimaal contact met die grond', legt Louwerens uit. 'We kunnen via de tenen balans houden.
Hoe kan je nu een hallux valgus voorkomen? De oplossing ligt, naast het oefenen van je voeten, in het goed uitlijnen van je tenen. Hierdoor komen de voetgewrichten in een natuurlijke stand te staan. Je tenen moeten als het ware naar voren wijzen en niet naar elkaar.
Pas voor hallux valgus chirurgie bij voorkeur een anesthesievorm toe die gebruik maakt van zenuw (poplitea, enkel, midvoet) blokkade, al dan niet in combinatie met algehele of spinale anesthesie. Overweeg postoperatief vragenlijsten (na 6 en/of 12 maanden).
De Sint Maartenskliniek biedt verschillende behandelmethoden bij een scheefstand van de grote teen (hallux valgus). Bij de operatie aan de voorvoet zijn verschillende nabehandelingen mogelijk. Hier leest u alles over de nabehandeling met gips.
Epitact. De Epitact is een corrigerende sok met een hallux valgus spalk. Wij vinden hem heel comfortabel zitten en je kunt hem gemakkelijk aantrekken. De spalk aan de zijkant van de scheve teen trekt de teen recht.
Hallux valgus komt vaak bij meerdere vrouwen in een familie voor, erfelijkheid lijkt een rol te spelen. Ook is het dragen van nauwe of te kleine schoenen niet bevorderlijk voor de voeten. De stand van de voeten speelt ook een rol bij de ontwikkeling van hallux valgus.
Hallux valgus komt vaker voor in bepaalde families. Reuma. Hallux valgus komt relatief vaak voor bij reumatische aandoeningen als reumatoïde artritis en artrose. De gewrichten in de voet zijn erg beweeglijk, of juist heel stijf.
Symptomen Hallux Valgus
De standsafwijking van de teen zorgt voornamelijk voor problemen bij het dragen van schoeisel. Ook ervaren patiënten een pijnlijke knobbel, een geïrriteerde huid en klachten tijdens het lopen. Vaak is de knobbel rood, verdikt en voelt pijnlijk aan tijdens het lopen.
Letterlijk is hallux rigidus een stijve grote teen. Bij deze aandoening is het gewricht van de grote teen verstijfd. Bij hallux rigidus staat de stijve teen recht (in tegenstelling tot de hallux valgus waarbij de scheefstand van de grote teen het probleem is), maar is de functie van de teen beperkt.
Ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID's)
Lees voor gebruik de bijsluiter. NSAID's (zoals naproxen, ibuprofen of diclofenac) zijn verkrijgbaar in tabletten, zetpillen en gel. Bij een pijnlijk IP-gewricht werkt de NSAID-gel even goed als de NSAID-tabletten, maar de gel geeft veel minder kans op bijwerkingen.
De symptomen van artrose in de voet kunnen bijvoorbeeld zijn: pijn en stijfheid in de voet, zwellingen in de voet, botvergroeiingen en moeite hebben met bewegen. Artrose in de voet kan in ieder gewricht van de voet ontstaan, maar komt vaak voor in de enkel, de grote teen en de gewrichten rond het middenvoetsbeentje.