Ze hebben hun naamgeving te danken aan de oorspronkelijk plaats waar ze volgens een bepaalde receptuur zo ontwikkeld en bereid werden en waarom ze bekend staan. De gelderse rookworst is altijd volgens het oude recept gemaakt waarmee ze bekend werden en bestaat uit gemalen en vermengd varkensvlees en kinnebakspek.
Rookworsten die vacuüm verpakt zijn, zijn meestal ook voorgegaard. Bij 'verse' rookworst van ons, die ook wel ambachtelijke rookworst wordt genoemd, moet de worst nog wel gegaard worden door hem te wellen in water. Hij is weliswaar gerookt, maar het vlees is nog rauw.
Over ambachtelijke Gelderse worst weet hij alles, ook dat het geen toeval is dat de lekkernij juist hier vandaan komt en daarmee naam kreeg. ,,In Gelderland stonden vorige eeuw veel varkensboerderijen. Tijdens de slachtmaand, november, leverde dat vlees en slachtafval op.
Er zijn twee soorten rookworst: (meestal vacuüm verpakte) gekookte rookworst, die al gaar uit de fabriek komt en alleen maar opgewarmd hoeft te worden in heet water, deze variant wordt in de volksmond ook wel 'Gelderse' rookworst genoemd.
Wist-je-datje: Waarom worst krom is
De welbekende rookworst is altijd hoefijzervormig en ook saucijsjes hebben een kromming. Dit komt doordat de darm bij het dier in kwestie ook opgerold in de buik ligt.
Rookworsten worden nog maar zelden gerookt
(Fabrieks)rookworsten worden namelijk nog maar zelden gerookt. Fabrikanten gebruiken rookaroma om de rooksmaak te verkrijgen. Dit in tegenstelling tot ambachtelijke rookworst, die ook in de slagerij waar Haagsma werkt nog altijd wordt gerookt in een rookkast met houtsnippers.
Kun je Hema rookworst koud eten? Ja, u kunt de rookworst koud nuttigen.
- AH magere rookworst. Deze worst bevat minder calorieën dan Unox Gelderse rookworst. Het zout en vetgehalte is lager dan de meeste rookworsten.
In deze test wordt de smaak van de Hema rookworst het meest geasscioceerd met het begrip “rookworst”. Deze worst heeft echt een rokerige smaak. De smaak is rijk, de worst is sappig en het velletje is knapperig. De smaakbeleving houdt niet op bij de eerst hap, want deze rookworst gaat een ware smaaktransformatie door.
De Hemaworst is eigenlijk dezelfde als de ambachtelijke van Unox. Hetzelfde proces, dezelfde massa, dezelfde receptuur. Alleen is die van Unox nog extra gepasteuriseerd, waardoor de smaak net wat anders is.''
Gelderse gekookte worst is een Nederlandse worstsoort. Deze wordt gemaakt van 70% tot 100% gemalen varkensvlees en water. Aan dit mengsel worden onder meer toegevoegd specerijen, smaakstoffen, smaakversterkers, zout, suiker, zuur, kleurstoffen, emulgator en antioxidanten.
"Sommige worsten worden van natuurdarmen gemaakt. In dat geval kun je het velletje gewoon opeten. Maar als er collageen, dat is een soort plastic, wordt gebruikt, dan kun je het niet eten."
Nee, echt niet doen. Worstjes zijn natuurlijk al niet bepaald gezond, ongekookt doen ze al helemáál niets goeds voor je lichaam. Pas op voor de Listeria-bacterie, welke je alleen kunt verwijderen door de hotdogs goed te verhitten.
Waarom rookworst niet in kokend water? Hij is weliswaar gerookt, maar het vlees is nog rauw. Wellen doe je door de worst ongeveer 20 minuten te verwarmen in water dat net niet aan de kook is. Let op: kook de worst niet: dan kan de darm scheuren en gaat de smaak verloren!
Stap 1: verse worst wellen
Eerst even wellen: vul een pan met heet water en breng deze aan de kook. Sluit de warmtebron af en leg de worst erin. Na een paar minuten slaat de worst dof en wordt hij ondoorzichtig. Haal de worst uit de pan en droog de worst af.
Verhit restjes en kliekjes altijd door en door tot ze stomend heet zijn, daarmee dood je alle bacteriën. Warm kliekjes niet voor een tweede keer op. Eten opwarmen in de magnetron is makkelijk, maar het voedsel wordt niet altijd gelijkmatig verhit.
De beroemde rookworst van Hema komt uit de fabrieken van Unox in Oss. Dat hebben diverse oud-werknemers van Unilever bevestigd. Al lange tijd werd vermoed dat Hema de rookworsten in Oss liet maken, maar dat is nu dan echt zeker.
Het recept van de HEMA rookworst is uniek en speciaal ontwikkeld door HEMA zelf. De worst wordt dan ook op ambachtelijke wijze bereid en zeven uur boven een vuurtje van beuken- en eikenhout gerookt. Het vlees van de rookworst is daardoor lekker sappig maar altijd met een krokant velletje eromheen.
Unox Runder Rookworst is gemaakt van 100% rundvlees met het keurmerk van Beter Leven en is er ook in een overheerlijke vegetarische variant. Tip: in plakjes gesneden rookworst is ook heerlijk op een broodje, of als snack bij de borrel. Al meer dan 80 jaar is Unox onlosmakelijk verbonden aan de Hollandse keuken.
Schutte: "Rookworst staat niet in de Schijf van Vijf. Dat komt omdat het bewerkt vlees is en hier vaak veel zout in zit, maar ook omdat het wordt gemaakt van rund- of varkensvlees. Dat valt onder rood vlees. Rood en met name bewerkt vlees worden in verband gebracht met beroertes, diabetes type 2 en darmkanker.
Rookworst wordt gemaakt van fijn gemalen vlees met specerijen en zout. Verreweg de meeste rookworsten worden gemaakt van varkensvlees, rundvlees of een combinatie van beiden. Het vleesmengsel wordt in de meeste gevallen in een natuurdarm gestopt.
Rookworst invriezen is zeker mogelijk. Zowel rookworst die alleen nog verwarmd hoeft te worden als rookworst die nog gegaard moet worden, kun je goed invriezen. Als je de rookworst op de juiste manier verpakt, kan de worst tot wel 3 maanden houdbaar blijven in de diepvries.
De rookworst die je vers bij de slager koopt maak je gaar door hem in koud water op te zetten en ongeveer 20 tot 25 minuten te wellen (garen) in net niet kokend water. Laat het water écht niet teveel borrelen, want dan knapt het velletje van de worst en lopen de sappen er uit. En denk er om: rookworst moet ook rusten.
Er wordt namelijk binnenkort een pittige, spicy rookworst verkocht in de winkelketen. Het wordt een limited-edition - dus de worsten zijn niet altijd te koop. Er zitten meer kruiden in dan in een gewone rookworst van de Hema en dat maakt 'm lekker smaakvol.
Haal de rookworst uit de buitenste verpakking, als er nog een plastic om de rookworst heen zit prik je hier een paar gaatjes in. Verwarm de rookworst in de magnetron op 500 Watt gedurende 1 minuut op. Draai de rookworst daarna om en verwarm de rookworst nogmaals voor ongeveer 1 minuut.