Het prikken van ganzeneieren is, naast jacht en afvangsten, een beheermaatregel die de verdere aangroei van ganzenpopulaties beperkt. Deze brochure geeft een kleine handleiding van hoe je eieren prikt.
Bewaar ganzeneieren op een koele plek en maak de buitenkant schoon om te voorkomen dat andere voedingsmiddel die in de buurt liggen besmet worden met de bacteriën van het ei. Net als gewone kippeneieren zijn ganzeneieren ook lang houdbaar (ongeveer 1 maand).
In het voorjaar zoeken de grauwe ganzen hun broedplaatsen in rietkragen en -velden of zelfs in het weiland. De boeren hebben veel last van de ganzen, die de weilanden stukmaken en onderpoepen, en voor hen zijn de ganzen een plaag.
Ze legt om de dag een ei, soms al vanaf januari, maar meestal vanaf maart. Als de gans broeds wordt, is het moment aangebroken om te bepalen hoeveel eieren zij mag uitbroeden. De kans op het breken van eieren is groter naarmate er meer eieren in het nest liggen. Ganzen broeden in ongeveer vier weken hun eieren uit.
Die legt in haar leven ongeveer 400 eieren. Dat betekent dat een ei grof geschat iets meer dan 1 eurocent kost. Daar moeten ook nog de onkosten van de legkippenhouder worden bijgeteld. Om die terug te verdienen moet hij voor elk ei 6 tot 6,5 eurocent krijgen.
Als je in de supermarkt voor een doosje met tien eieren €2,24 betaalt, gaat er €0,80 naar de boer. Daarvan moet hij alles betalen, zoals het voer, de mest, de elektriciteit, de huisvesting en de arbeid. De overige €1,44 gaat naar de andere schakels in de keten: het transport, het inpakstation en de supermarkt.
De vijver dient om in te baden, te paren en in weg te vluchten. Ganzen zijn graseters en hebben dus een wei nodig. Vanwege de grote hoeveelheden mest die ze produceren, is voor een paartje een grasveld van minimaal honderd vierkante meter noodzakelijk. 's Zomers geven planten en struiken beschutting tegen de felle zon.
De broedduur van ganzeneieren is ongeveer 31 dagen. De temperatuur is tijdens het gehele broedproces 37,5 graden celsius en de als ze aangepikt zijn 37.3 graden. Vanaf de 3e dag t/m de 29e dag gaan we de eieren minimaal 3x per dag keren. Het vochtgehalte in de broedmachine moet zo rond de 45 % R.V.
Ganzen zijn grondbroeders die hun nest liefst maken in een omgeving met dichte vegetatie en lang gras en waarbij ze langs één kant een vrij uitzicht hebben.
Broedt van april tot in mei/juni. Eén legsel per jaar met vier tot zes eieren (bij uitzondering tot 8 eieren). Broedt graag in de nabijheid van soortgenoten in een losse kolonie.
Zorg voor een felle lamp en houd het ei ervoor. Je kijkt dan door de eischaal heen. Onbevrucht: je ziet niets. Bevrucht: je ziet een zwart vlekje in het midden van het ei.
Verder kun je ganzeneieren uiteraard ook voor ovenschotels gebruiken of door andere (zoete) gerechten. Wanneer je kippeneieren gaat vervangen voor ganzeneieren reken dan ongeveer 1 ganzenei tot 3 kippeneieren.
Genten beschermen hun ganzen door een dreigende houding aan te nemen, hun nek te strekken en te blazen. Tegen het eind van het broedseizoen neemt het agressieve gedrag van de genten weer af. Op de leeftijd van een jaar zijn tamme ganzen geslachtsrijp. Sommige mannetjes ganzen zijn in de broedtijd agressief.
Eieren in de koelkast: langer vers
De koude temperatuur remt ook de groei van bacteriën. Ziekmakers zoals salmonella krijgen zo minder kans. Eieren bewaar je daarom het beste in de koelkast op 4 °C. Als je ze in het doosje bewaart, drogen ze niet uit en blijven ze langer goed.
Wordt het eitje vochtig, dan kunnen bacteriën er beter groeien. Als je dan eieren uit de koeling van de supermarkt meeneemt naar huis, treedt er condensvorming op door het temperatuurverschil. Liggen de eieren niet in de koeling, dan is het risico op condensvorming veel kleiner waardoor de eieren langer goed blijven.
Het Voedingscentrum adviseert om niet meer dan 2 tot 3 eieren per week te eten. Dit omdat eigeel cholesterol en verzadigd vet bevat. Beiden, maar vooral verzadigd vet verhogen het cholesterol in je bloed. Dit is slecht voor je hart en bloedvaten.
Oranje werkt goed bij het verjagen van watervogels zoals ganzen. Ook ganzen verschrikkers, zoals vogelverjagende vliegers, zijn effectief. Al bij het lichtste briesje verjagen vliegers ganzen. Een goed voorbeeld hiervan is de Black Hawk kite.
Gedomesticeerde ganzen kan je over het algemeen gemakkelijk hanteren en onderzoeken hoewel dit stress veroorzaakt. Ze kunnen zich verdedigen door te flapperen met hun vleugels, uit te halen met hun poten of door te bijten.
Ganzen eten behalve gras, gemengd graan, andijvie, wortel en eventueel een kleine hoeveelheid brood. Ganzen hebben dagelijks vers water nodig. Maar brood heeft niet de juiste voedingswaarde. De vertering van dit soort voedsel kost ganzen meer moeite 'want ze zijn er niet op gebouwd'.
Ganzen zijn grazers. Behalve gras eten ze gemengd graan, andijvie, wortel en eventueel een kleine hoeveelheid brood. Voor watervogels zijn speciale korrels op de markt, waarvan de samenstelling is aangepast aan de leeftijd van de dieren. Zo is er voer voor kuikens, voor volwassen dieren en voor broedende ganzen.
Huisvesting. Ganzen zijn groepsdieren en mogen daarom nooit alleen worden gehouden. Als u niet meer dan twee dieren wilt houden kunt u kiezen uit een koppel (gans en gent) of twee ganzen (vrouwtjes). Wilt u meer dieren dan is een trio (gent met twee ganzen) een mogelijkheid.
De gans legt gemiddeld 11 eieren, het nest is klaar als er dons in ligt dat ze zelf uit haar borst plukt. Na ongeveer 4 weken komen de eieren uit. Het broeden is voor de gans zwaar en soms weigert ze van het nest af te komen om te eten en kan ze uitgeput raken.
Ze leven bijvoorbeeld aan de kust op de kwelders langs de zee, op gras en op akkerland. Ganzen grazen in de gebieden waar ze leven, eigenlijk zoals koeien in de wei. Ze vinden gras dan ook lekker om te eten. Omdat ganzen grazen zo lekker vinden, hebben ze stevige poten die midden onder hun lichaam zitten.
Pluimvee met afgebeten kop is meestal wel een goede aanwijzing dat een vos op bezoek is geweest, maar dit kan soms ook een hond, kat, steenmarter of zelfs de kleinere bunzing geweest zijn. De laatste jaren is de populatie vossen en steenmarters sterk aan het uitbreiden.
Ganzen slapen het liefst gezamenlijk op rustig en open water. Als je als gans in een grote groep zit, ben je veiliger. De kans dat een roofvijand tijdig wordt opgemerkt is namelijk veel groter. Een andere reden is dat er op slaapplaatsen informatie kan worden uitgewisseld over goede foerageergebieden.