Achtergrond. Dat Nederland zich in augustus 1914 neutraal verklaarde was begrijpelijk. Net zoals België was het een klein land dat grootmachten als Duitsland, Engeland en Frankrijk als 'buurlanden' had. De Nederlandse krijgsmacht was te zwak om een van die mogendheden in een conflict te kunnen weerstaan.
Voor koningin Wilhelmina is de Eerste Wereldoorlog de eerste grote opgave in haar carrière. Samen met het kabinet wil ze Nederland neutraal houden. Daar zijn verschillende redenen voor. Zo is Nederland een klein land tussen grootmachten als Frankrijk, Engeland en Duitsland.
Nederland bleef neutraal tijdens de Eerste Wereldoorlog. Deze houding kwam deels voort uit een strikt neutraliteitsbeleid in internationale aangelegenheden dat in 1830 werd ingezet met de afscheiding van België van Nederland.
Nederland was neutraal in de Eerste Wereldoorlog maar een grensprovincie als Zeeland kreeg op allerlei manieren toch met de oorlog te maken. Verscheidene plaatsen werden bijvoorbeeld getroffen door bommen die bij vergissing door de geallieerde of Duitse strijdmacht werden gegooid.
Nederland neutraal
Nederland was in de Eerste Wereldoorlog neutraal. Terwijl de regering die neutraliteit probeerde te handhaven, kreeg het land te maken met economische problemen en stijgende prijzen. Bovendien vielen er wel eens bommen op Nederlandse steden en werd het land overspoeld door Belgische vluchtelingen.
Een loopgravenoorlog
Eerst vielen de Duitsers België binnen, een land dat net zoals Nederland en Zwitserland neutraal was in de Eerste Wereldoorlog en dus niet meedeed. De Duitsers schenden hiermee dus de neutraliteit van België.
De Nederlandse economie heeft inderdaad geprofiteerd van de oorlog . Toch moest Wilhelmina, koningin der Nederlanden (1880-1962) zich in de laatste jaren van het conflict vaak haasten om een menigte demonstranten te passeren die riepen: “Honger, honger!” 3 Het onderwerp van dit artikel is de economische ontwikkeling van Nederland in oorlogstijd en de gevolgen daarvan.
Duitsland had volgens de overwinnaars de Alleinschuld aan de oorlog. Het werd veroordeeld tot het betalen van torenhoge herstelbetalingen en raakte een zevende deel van het Duitse grondgebied kwijt. Het vredesverdrag van Versailles van 1919 werd in Duitsland als zeer onrechtvaardig ervaren.
Op 17 juli 1943 willen de geallieerden de Fokkerfabrieken in Amsterdam-Noord bombarderen. Deze vliegtuigfabrieken werken voor de Duitse oorlogsindustrie. Door een fout missen de bommen hun doel en komen ze terecht op een woonwijk in Amsterdam-Noord. Meer dan 150 burgers komen direct om het leven.
Nederland blijft neutraal
Neutraliteit is in 1940 al een eeuw het uitgangspunt van het Nederlandse buitenlandse beleid. Nederland mengt zich niet in internationale conflicten. Pas als Nederland aangevallen wordt, zal het partij kiezen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werkte deze strategie goed.
Voor de Nederlanders ligt de oorsprong van de rivaliteit vooral in het anti-Duitse sentiment dat ontstond door de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de vijf jaar durende Duitse bezetting kwamen een kwart miljoen Nederlanders om het leven en werd het land zelf verwoest.
In 1566 begonnen de Nederlandse Opstand en de daaropvolgende Tachtigjarige Oorlog, en er ontstonden een aantal incidenten en fricties tussen de Nederlandse provincies en hun Habsburgse overheerser. In 1648 werden de Zeven Verenigde Provinciën onafhankelijk en scheidden zich af om de Nederlandse Republiek te vormen door de Vrede van Westfalen .
Nadat de kroonprins van Oostenrijk-Hongarije Frans Ferdinand en zijn vrouw gravin Sophie Chotek op zondag 28 juni 1914 in Sarajevo waren doodgeschoten door de Bosnisch-Servische nationalist Gavrilo Princip, stelde keizer Frans Jozef van Oostenrijk-Hongarije, met steun van zijn bondgenoot het Duitse Keizerrijk, voor het ...
Op 6 april 1917 raakten de Amerikanen bij de oorlog betrokken. In 1915 bracht een Duitse onderzeeër het Amerikaanse passagiersschip Lusitania tot zinken. Bijna 1200 opvarenden kwamen om het leven. Dit leidde bijna tot een oorlogsverklaring van de Verenigde Staten.
Nederland werkt militair nauw samen met andere Europese en met de NAVO-landen. Samen bewaken deze landen de internationale veiligheid. In Nederland houden de Rijksoverheid en veiligheidsdiensten dag en nacht in de gaten of er geen dreigingen zijn.
Wat veel mensen ook niet weten, is dat Laos het meest gebombardeerde land ter wereld is. Er zijn meer bommen op Laos gevallen dan op alle landen samen tijdens de hele Tweede Wereldoorlog. Deze geschiedenis is nog steeds zichtbaar tijdens het reizen door het land.
Toch is dat niet altijd de goede benaming want het was vaak wel de bedoeling om de bommen op doelen in Nederlandse steden te laten vallen. Maar ze werden alleen slecht uitgevoerd. Zo werden in 1944 Deventer, Arnhem, Enschede en Nijmegen gebombardeerd. Bommen in de laadruimte van een bommenwerper.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden delen van Amsterdam verwoest door bombardementen .
Het Verdrag van Versailles, dat na de Eerste Wereldoorlog werd ondertekend, bevatte Artikel 231, algemeen bekend als de ‘oorlogsschuldclausule’, die alle schuld voor het uitbreken van de oorlog bij Duitsland en zijn bondgenoten legde.
Duitsland wordt als hoofdschuldige van de Eerste Wereldoorlog aangewezen door de andere landen. Het land moet zich ontwapenen en grondgebied inleveren en wordt bovendien gedwongen tot absurd hoge herstelbetalingen, met economische rampspoed tot gevolg.
De directe aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog was de moord op de Oostenrijkse aartshertog Franz-Ferdinand. Het dodelijke schot van een jonge Bosnisch-Servische nationalist leidde tot een ongekend grote oorlog. Dit was te wijten aan de alliantiepolitiek van de Europese mogendheden.
Begin augustus 1914 verklaart Duitsland de oorlog aan zowel Frankrijk als Rusland en valt het via België Frankrijk binnen. Europa is in oorlog. Nederland weet buiten de strijd te blijven. De oorlog kost miljoenen levens en duurt tot 1918.
Tijdens de oorlog was de foto van koningin Wilhelmina een teken van verzet tegen de Duitsers. Net als Winston Churchill zond Wilhelmina via Radio Oranje boodschappen uit naar het Nederlandse volk . Ze noemde Adolf Hitler "de aartsvijand van de mensheid".
Van augustus 1914 tot november 1918 beschikte het Koninkrijk der Nederlanden over een gemobiliseerd leger van ongeveer 200.000 man .