Hoofdbonken is een ritmische bewegingsstoornis waarbij kinderen hun hoofd heen en weer, van voor naar achter en van links naar rechts bewegen. Het lijkt een gewoonte en komt voor bij kinderen of mensen die proberen te kalmeren, pijn verminderen of hun gevoelens niet kunnen uiten op een andere manier.
Hoofdbonken komt veel voor bij kinderen in de leeftijd van 8 maanden tot ongeveer 3 jaar.Het gaat vaak vanzelf over en het komt bijna altijd 'goed'. Vaak is het een periode heel erg, en wordt het daarna weer minder. Hoofdbonken kan best heftig zijn voor ouders om mee te maken.
Hoofdbonken om in slaap te komen
Soms gaan baby's of peuters met hun hoofd bonken als ze in bed liggen. Dit doen ze onbewust om zichzelf tot rust of in slaap te brengen.
Als het bijvoorbeeld tijd is om te vertrekken na een uur spelen in de speeltuin, vindt je peuter dit niet leuk. Hij of zij laat zich op de grond vallen, slaat wild met zijn of haar armen of benen of bonkt met zijn of haar hoofd op de grond. Het is ook mogelijk dat je kind volledig verstijft.
Meestal is het perfect normaal en gaat het ook over na verloop van tijd. Het komt zelfs vrij vaak voor bij zuigelingen; naar schatting 59% van de 9 maanden oude baby's gaan hoofdbonken, hun hele lichaam bewegen (of body rocking), het hoofd heen en weer bewegen (of head rolling) of soortgelijke bewegingen maken.
Het ziet er wat gek uit als een baby met zijn hoofd heen en weer beweegt. Schudt jouw baby met het hoofd in bed? Dit is vaak een teken dat je baby zichzelf probeert te kalmeren en zoekt naar de juiste slaaphouding. Het bewegen van het hoofd is in principe onschuldig en gaat vanzelf over.
De redenen waarom je baby met z'n hoofdje tegen de muur bonkt, kunnen uiteenlopen. Maar voor de meeste kinderen is het gewoon een ritueeltje om in slaap te vallen. Je kind doet er zichzelf dus geen pijn mee, integendeel zelfs: hij wordt er rustig van en wiegt er zichzelf in feite mee in slaap.
Vaak bij vermoeidheid of pijn (zoals tandjes). Hij kan zichzelf dan slaan, haren trekken, plukken aan zijn oren. Bij hem is het in bed een beetje een variant op het 'hoofdbonken' wat sommige kindjes doen.
Sommige kinderen bonken met hun hoofd tegen de muur of tegen de rand van hun bed. Dat doen ze onbewust om zichzelf tot rust of in slaap te brengen. Het gebeurt soms dat je kind ineens even stopt met ademen. Deze breath-holding spells zijn aanvallen die vaak volgen op een heftige emotie of driftbui.
De moeilijkste leeftijd bij kinderen? Volgens Amerikaans onderzoek is dat 12 tot 14 jaar. Waar kleine kinderen vooral fysiek veel van hun ouders eisen, wordt het op die leeftijd eerder mentaal zwaar.
Wat is de oorzaak van hoofdbonken? Het is niet goed bekend waardoor hoofdbonken ontstaat. Tijdens de slaap worden wel meerdere bewegingen gezien die horen bij het slapen. Waarschijnlijk speelt het voorste deel van de hersenen een belangrijke rol bij het ontstaan van deze bewegingen tijdens de slaap.
Het is wel even schrikken als je je kind zichzelf ziet slaan. Toch is dat voor dreumesen en soms zelfs peuters normaal. Zij hebben nog moeite met het uitdrukken van lastige emoties, zoals boosheid, frustratie, stress, verdriet of onmacht. Het slaan is de enige optie die overblijft.
Heeft je baby de handjes gestrekt en de vingertjes gespreid, dan is het duidelijk dat hij of zij ergens flink van is geschrokken. En drukt je kind het handje tegen de zijkant van het hoofd of grijpt het naar zijn of haar oortje? Je kind zegt hiermee dat hij of zij moe is.
Vanaf 7 maanden
Zo speelt je kind met diens stem. In de mond zitten heel veel spieren en door te brabbelen traint je kind de mondmotoriek. Ook kunnen kinderen al betekenisvolle gebaren gaan maken, zoals zwaaien, wijzen, ja knikken en nee schudden, of gebaren bij liedjes.
Vaak hebben baby's en kinderen er geen last van, maar soms veroorzaakt berg wel jeuk. Bij baby's onder de 6 maanden verdwijnt het vaak vanzelf. Is je kindje ouder dan 6 maanden en wil je het graag verwijderen, dan kan dat bijvoorbeeld met mijn speciale Bergzalf.
Baby's bonken met hun hoofd om tot rust te komen, bijvoorbeeld om prikkels te verwerken of als manier om met stress en angst om te gaan. Verder heeft het weinig invloed op het slaappatroon en hebben de kinderen zelf er weinig last van. Bij peuters en kleuters daarentegen neemt de frequentie en intensiteit toe!
Sommige kinderen bonken met het hoofd om tot rust te komen of zichzelf in slaap te brengen. Het is een aanwensel, net als duimzuigen en nagelbijten. Veel kinderen maken er een monotoon geluid bij en lijken zich er niet van bewust te zijn. Het bonken gebeurt tijdens de lichte slaap.
De meeste kinderen bonken met hun hoofd om tot rust te komen bij het in slaap vallen. Soms zie ik ook dat baby's dit in hun slaap doen. Hoofdbonken is geen ontwikkelstoornis. Vanuit de wetenschap wordt gezegd dat hoofdbonken geen kwaad kan.
Wrijven in de ogen en gapen: Net als volwassenen, geven baby's vaak subtiele signalen wanneer ze moe zijn. Let op tekenen zoals wrijven in de ogen, gapen en wrijven aan hun oren. Een verhoogde spierspanning en houterige bewegingen: De lichaamstaal van je baby vertelt je veel over hoe je baby zich voelt.
Maak een eventuele wond op het hoofd goed schoon. Druk er minstens 10 minuten een doekje op. Als de wond groter is dan 2-3 cm, als het bloeden niet stopt, of als de wenkbrauw, lip, of oorlel gewond is, ga dan meteen naar de dokter. Kleine sneetjes kun je met een pleister afplakken, zodat de randen zich sneller hechten.
Hoofdbonken is een automatisme dat vooral voorkomt bij het in slaap vallen, of tijdens de lichte slaap. Een kind maakt ritmische bewegingen met zijn hoofd tegen bijvoorbeeld de muur of de bedrand. Sommige kinderen maken er ook nog een monotoon brommend geluid bij, anderen neuriën of zingen.
De meeste kinderen vertonen dit gedrag om te kunnen ontspannen en om in slaap te vallen. Als het kind veel prikkels heeft gehad gedurende de dag helpt het hoofdbonken om te ontspannen en om bepaalde prikkels tijdens hun slaap te verwerken. Een enkeling vertoont dit gedrag bij het wakker worden.
Als je baby huilerig en hangerig is en naar de oortjes grijpt, heeft hij waarschijnlijk oorpijn. Vaak heeft je baby dan ook een neusverkoudheid (gehad). Gelukkig gaat oorpijn meestal binnen een paar dagen vanzelf weer over.