Te veel pectine en/of te veel suiker kan hiervan de oorzaak zijn. Of misschien was de kooktijd te lang. Doe de jam of gelei terug in de pan en voeg water toe: 1 deciliter op 1 kilo jam. Breng aan de kook, roer en doe opnieuw in gesteriliseerde potten.
Jam is dik door de pectine die in vruchten voorkomt. Pectine komt vrij als het fruit wordt gekookt. Niet alle fruitsoorten zijn rijk aan pectine. Aardbeien, frambozen en perziken bevatten weinig pectine.
Is je confituur te lopend? Doe 'm dan uit de bokaaltjes, breng 'm opnieuw aan de kook en voeg er wat extra pectinepoeder en een scheutje citroensap aan toe. Let goed op de kooktijd die aangeduid staat op de verpakking van het pectinepoeder: als de pectine te lang of te kort meekookt, werkt hij niet.
De oplossing? voeg extra pectine toe en kook het een minuutje. Die extra pectine kan in de vorm van citroensap of pec/pec plus of agaragar. laat alles verder koken, ongeveer 20 minuten, nadat de massa de eerste keer begon te koken.
Jam is dik genoeg als de borrelende fruitmassa (tijdens het inkoken na het toevoegen van de suiker) 105 °C is. Dit kun je meten met een jam- of suikerthermometer. Heb je die niet? Doe dan de stollingsproef, ook wel de rimpel- of schoteltjestest genoemd.
Houdbaarheid Jam
Een geopende pot kan vaak tot drie maanden in de koelkast worden bewaar, een gesloten pot 8 maanden tot een jaar bij kamertemperatuur. Maar kijk voor de veiligheid altijd op de datum op de pot.
Stap 1: Spoel het fruit schoon en breng het in een hoge pan aan de kook met (gelei)suiker en eventueel citroensap. Stap 2: Laat het 15 tot 25 minuten inkoken, totdat de jam een temperatuur heeft van 105 °C en het de gewenste dikte heeft. Je kunt dit meten met een keukenthermometer.
Met 1 pak geleisuiker en 1 kg schoongemaakt fruit maakt u 4 grote potten heerlijke jam. Reken voor zacht fruit als aardbeien en frambozen op 900 g schoongemaakt fruit per kilo geleisuiker. Deze fruitsoorten bevatten zelf weinig pectine en hebben dus wat meer suiker nodig om goed te geleren.
Gelatine blaadjes
Een zakje bevat doorgaans 12 blaadjes gelatine dat voldoende is voor een een liter aan vloeistof. Op die manier heb je al een goede graadmeter om te weten hoeveel blaadjes je nodig hebt. Snel omgerekend betekent het dat je voor 85 ml vocht 1 blaadje gelatine nodig hebt.
Confituursuiker (ook wel geleisuiker genoemd) maakt alles een pak makkelijker. 't Is een mengeling van gewone suiker, pectine en citroenzuur, die het proces van confituur maken optimaliseert.
Te dun? Kook de jam of gelei nog wat langer. Dit is de meest snelle en makkelijke manier om te dunne jam of gelei te corrigeren. Je kunt ook extra (gelei)suiker, appelsap of pectinerijke vruchten toevoegen.
Aan 1 kilogram schoongemaakt fruit voeg je dus 750 gram suiker toe. Als je deze algemene richtlijn aanhoudt, heeft je jam aan het einde van het kookproces een suikerpercentage van 65 procent. Bij dit percentage wordt je jam voldoende dik en is deze lang houdbaar: 6 maanden tot een jaar.
Citroenzuur zorgt ervoor dat de zuurgraad wordt verlaagd in je jam, zodat de pectine optimaal kan werken. Daarnaast geeft het een kleine frisse smaak aan de jam en haalt iets zuurs vaak net even wat meer de smaak van oa fruit op.
Waarom moet je jampotten op de kop zetten? Doordat je de jampot omdraait gaat de zuurstof naar boven. In dit geval gaat de zuurstof naar de bodem van de jampot omdat de jampot op de kop staat.
Je kunt de jam verwarmen in een pannetje waardoor deze vloeibaar word. Hierdoor kan je het over de pannenkoeken gieten. Ook lekker is om koude of warme crêpes te vullen met een laagje jam (en eventueel wat slagroom) en ze op te rollen. Natuurlijk kan je ook een beetje jam voor extra smaak in een cocktail toevoegen.
Tips bij het maken van jam
De verhouding fruit/suiker is 1:1, zodat de jam de juiste dikte krijgt. Wil je een minder zoete jam? Dan kun je naar smaak geleisuiker toevoegen en de laatste 3 minuten van de kooktijd een beetje maïzena losgeroerd met water door de jam roeren.
Gelatine is een eiwit en als een eiwit kookt zal het stremmen en verliest gelatine het geleer vermogen. Gelatine stijft ook nooit op als de temperatuur van de vloeistof nog te warm is en het is zaak om de gelei snel af te laten koelen.
De vloeistof waarin de gelatine wordt opgelost moet heet zijn, maar mag niet koken, want dat gaat ten koste van de bindkracht en de smaak.
Agar agar (E406) is een plantaardig alternatief voor gelatine dat zowel geschikt is voor vegetariërs als voor veganisten. Agar agar is namelijk afkomstig uit een bepaalde soort rode algen. Agar agar poeder is wit, kleurloos en smaakloos. Een gram agar agar vervangt ongeveer drie gram gelatine.
Laat de bokaal minstens 5 minuten ondersteboven staan – langer mag natuurlijk ook. Wanneer de lucht in de pot afkoelt, zul je het deksel horen klikken en zien naar binnen trekken: de bokaal is dan vacuüm afgesloten.
De Geleisuiker Speciaal is bedoeld voor het maken van halfzoete jam, de standaard Geleisuiker is bedoeld voor het maken van zoete jam.
Geleisuiker. Geleisuiker is geen suiker om mee te bakken, maar kan wel een onderdeel zijn van een ingrediënt in je baksel. Met behulp van geleisuiker maak je namelijk heel eenvoudig jam en dat gebruik je dan weer in je baksel. Wil je dus je eigen jam maken dan kun je het jezelf makkelijk maken met geleisuiker.
Het laagje schuim op je jam of gelei vormt op zich geen probleem, maar weet wel dat hierin de onzuiverheden uit het fruit en de suiker ophopen, die er op hun beurt voor zorgen dat de confituur sneller zal bederven of zelfs schimmelen. Schep het schuim dus altijd weg vooraleer je de confituur in potjes giet.
Appel, pruim, verschillende soorten bes, sinaasappel(schil) en kweepeer bevatten relatief veel pectine en kersen en aardbeien vrij weinig. Aan pectine-arme vruchten of aan vruchtensap kan extra pectine worden toegevoegd om het goed te laten geleren; ook is het gebruik van geleisuiker mogelijk.
De suiker; makkelijk in het gebruik is suiker met pectine (geleisuiker van Van Gilse, CSM ea). Kristalsuiker is het puurst. Vermijd suikers met te veel smaak, zoals rietsuiker of basterdsuiker.