Het apparaat waarmee we bestralen wordt een 'lineaire versneller' genoemd. Dit apparaat maakt röntgenstralen met een hoge energie. Deze röntgenstralen kunnen diep in het weefsel terecht komen.
Op de afdeling radiotherapie wordt voor het bestralen van patiënten gebruik gemaakt van lineaire versnellers. Een lineaire versneller is een toestel waarin elektronen in een luchtledige buis (versnellerbuis) geschoten en versneld worden.
Bij bestraling of radiotherapie gebruiken we straling van een hoge energie om kankercellen kapot te maken. Het gebied waar de kankercellen zitten, wordt heel precies bestraald. Dit gebeurt door uw huid heen, dus via uitwendige bestraling. Bestraling is een behandeling voor veel soorten kanker.
Bestraling zelf doet geen pijn. Ook bestraling van binnenuit (brachytherapie) doet geen pijn. Bestraling kan wel bijwerkingen hebben die pijn doen, bijvoorbeeld darmkrampen of pijn in je mond. Je huid kan na een aantal keren ook gevoeliger worden en soms pijn gaan doen.
Advies aangepaste voeding tijdens bestraling
Vermijd alcohol, tabak, alle melkproducten, koffie, chocola, frisdranken met cafeïne, vers en gedroogd fruit, noten, zaden, rauwe groenten, alle soorten pasta, sterk gekruid eten, kant en klaar maaltijden.
Dit kan variëren van 15 tot 45 minuten. Het is onder andere afhankelijk van waar in uw lichaam de tumor zich bevindt. Maar ook de vorm van de tumor speelt een rol.
De meerwaarde van chemotherapie is het effect op afstand. Bestraling is plaatselijk en zorgt voor een afweerreactie rond de tumor, maar chemotherapie reist het hele lichaam door. Op die manier kan het kankercellen op afstand vernietigen en ook daar afweercellen naartoe lokken.
De kanker komt terug (recidief)
Na de behandeling van borstkanker kan de ziekte terugkomen. Als een tumor terugkeert, gebeurt dat in 60 procent van de gevallen binnen drie jaar na de eerste behandeling. Een recidief heeft dezelfde celbiologische eigenschappen als de eerste tumor (de primaire tumor).
Na bestraling kan je huid in het bestraald gebied rood worden.Je huid kan ook warm en branderig aanvoelen.Later kan je huid droog worden en gaan vervellen.Ook kun je last hebben van jeuk.
Gebieden die bestraald zijn, geven levenslang risico. Het gaat bijvoorbeeld om schade aan bloedvaten en spieren in het bestraalde gebied. Schade aan bloedvaten verhoogt de kans op aderverkalking en vernauwde bloedvaten. Bestraling verhoogt ook de kans op een nieuwe vorm van kanker.
Radiotherapie (bestraling)
Bij bestraling van de gehele schedel zal het haar vaak geheel uitvallen. Afhankelijk van de hoeveelheid straling die is toegediend, begint het haar meestal na 2 - 4 maanden weer te groeien. Bij een hogere bestralingsdosis kan de haaruitval echter ook blijvend zijn.
Als je bestraald bent, vooral op (heel) jonge leeftijd, heb je een iets grotere kans om een tweede keer kanker te krijgen.Die kans is heel klein, minder dan 1%. Als er zo'n tweede tumor ontstaat, gebeurt dat meestal na zo'n 5 tot 30 jaar na de behandeling. Soms ben je dan nog onder controle, soms niet meer.
Voor een bestralingsbehandeling moet u meerdere keren naar het ziekenhuis komen. Dit is meestal tussen de 5 en 22 keer, 5 keer per week. Uw bestralingsarts (radiotherapeut) vertelt u hoe vaak u bestraald zult worden. Per persoon kan de behandeling verschillen.
Door de bestraling kunt u last krijgen van vermoeidheid. De vermoeidheid kan beginnen tijdens de behandeling en kan weken tot maanden aanhouden.
Vitamine C is een zeer sterke antioxidant die in elk geval onmisbaar is voor het verhogen van de weerstand van het lichaam. Uit onderzoek blijkt dat mensen die radiotherapie ondergaan en 5 keer per dag 1 gram vitamine C krijgen, beduidend meer effect van de bestraling heb- ben en bovendien minder last van bijwerkingen.
Je kunt moe zijn door chemotherapie of bestraling
En dat kost het lichaam energie. Soms krijgt iemand een infectie of andere klachten door de behandeling.
Bestraling begint in de regel direct te werken. Het effect op foto's of scans is vaak pas na lange tijd te zien (weken tot maanden). Vaak blijven er afwijkingen zichtbaar op foto's doordat er littekenweefsel gevormd wordt. Dit betekent dus niet dat de bestraling niet gewerkt heeft.
Het aantal bestralingen dat nodig is varieert tussen 23-35 keer en is afhankelijk van de pathologie uitslag . Bestraling kan in een palliatieve situatie ook gebruikt worden om klachten te verlichten, bijvoorbeeld als de kanker is doorgegroeid en/of uitgezaaid, of als er veel klachten zijn van de gegroeide tumor.
Naast het bekende haarverlies kunnen mensen die bestraald worden ook kampen met aften in de mond, huidproblemen, misselijkheid, zenuwproblemen (tintelingen en een voos gevoel in handen en voeten), een verhoogd risico op infecties, enz. Het kan gaan om ernstige complicaties die de levenskwaliteit kunnen aantasten.
Weefsels met cellen die snel delen, geven ook snel bijwerkingen. Vaak binnen een aantal weken. Gelukkig herstellen de gezonde cellen zich meestal binnen een aantal dagen tot weken, zodat bijwerkingen weer verdwijnen.
Hoelang de behandeling duurt, verschilt per kankersoort en hangt ook af van de precieze plek van de tumor en de techniek van de bestraling. Meestal duurt de behandeling tussen de 2 en 7 weken, met 4 of 5 bestralingssessies per week. Soms zijn 1 of enkele bestralingssessie(s) al voldoende.
Zolang u zich fit genoeg voelt is er geen enkel bezwaar tegen autorijden.
Standaardbehandeling met chemo- of radiotherapie kost 15.000 tot 30.000 euro per persoon op jaarbasis. Met het nieuwe register spreken we volgens Ri De Ridder, directeur-generaal van het Riziv, over prijzen die oplopen tot 150.000 of zelfs 300.000 euro. 'Voor een beperkt aantal patiënten kunnen we dat aan.
Het aantal bestralingen hangt ook af van de aard van de tumor, de gevoeligheid van de omliggende organen voor radiotherapie, de hoeveelheid tumorweefsel en of de radiotherapie wordt gecombineerd met andere behandelingen zoals chirurgie en chemotherapie. Doorgaans bevat een curatieve behandeling 24 tot 39 bestralingen.