De steenuil doet dat rond middernacht en overdag; hij verblijft dan meestal op vaste "roestplaatsen": in de dekking van beplanting of gebouwen, of in de nestholte. Bij mooi weer kun je hem vaak ergens in de luwte zien genieten van het zonnetje.
Steenuilen broeden in natuurlijke holtes van bomen en in rustige hoekjes of nissen van gebouwen. En in speciale nestkasten, zoals je ziet in Beleef de Lente. Steenuilen broeden over het algemeen van half april tot half mei en een legsel bestaat meestal uit 3 tot 5 eieren.
Steenuil. De Steenuil komt voor in het agrarische cultuurlandschap in de omgeving van mensen. Deze kleine uil kiest als roestplaats meestal rustige plekken in schuurtjes, gaten in muren, op dakbalken, tussen de dakbedekking en in holten van bomen op het erf. Het is een echte standvogel met een brede voedselkeuze.
Verder eet hij kleine zoogdieren als muizen en spitsmuizen en kleine vogels. De steenuil heeft veel natuurlijke vijanden. Havik en sperwer grijpen hem, als ze de kans krijgen. Als een steenmarter hem in zijn schuilplaats ontdekt, neemt de marter het nest in beslag.
Roept zowel overdag als 's nachts een mauwend (wordt ook wel 'katuil' genoemd) 'kiew' 'kiew' wat zich met enige fantasie laat vertalen als 'kom mee', 'kom mee'. Vroeger ontleende men hieraan het bijgeloof dat de steenuil de verkondiger van de dood aan de zieken was.
Je kunt de vogelverschrikker eenvoudig aan een boom, schuur of dakgoot hangen. Door de schittering van het zilveren materiaal worden vogels geweerd. Daarnaast rinkelt er een belletje wanneer de uil door de wind beweegt. Ook dit zorgt ervoor dat geen vogel zich nog in je tuin durft te begeven.
Eten en gegeten worden. De kerkuil heeft drie natuurlijke vijanden: havik, oehoe, en steenmarter.
Een Steenuil kan wel 15 jaar in gevangenschap oud worden. In de natuur gemiddeld zo'n drie jaar. Slechts 30% van de jongen wordt ouder dan 1 jaar. Het voedsel van de Steenuil bestaat uit muizen, grote insecten (kevers, sprinkhanen, vlinders) en egenwormen, maar ook kikkers, mollen en kleine vogels staan op het menu.
Een territorium (figuur 2) heeft vaak een grootte van tussen de 5 en de 30 hectare. De grootte is onder andere afhankelijk van het voedselaanbod en van de leeftijd van het mannetje. Jongere steenuilen hebben een groter territorium dan oudere, ervaren mannetjes.
Met een beetje mazzel hoor je de spookachtige roep van het mannetje: een diepzacht 'oe- hoe-hoe-hoeee'. Zo laat de uil zijn territorium aan andere mannetjes weten. Maar het kan ook een lokroep zijn voor een vrouwtje. Die is voor haar kilometers verderop nog te horen.
Het is mogelijk om met een nestkast bosuilen naar uw tuin te lokken wanneer u in een bosrijke omgeving woont. Voor de bosuil kunt u een speciale nestkast aanschaffen, zie hieronder bij 'Meer weten en helpen'. Aangezien de bosuil zelf geen nest bouwt, dient u zelf nestmateriaal in de nestkast aan te brengen.
Een uil grijpt de prooi met zijn klauwen, en knijpt de prooi dood. De klauwen werken als een soort bankschroef, en zijn heel sterk.
Uilen zijn carnivoren en eten dus alleen vlees. Je moet ze prooidieren voederen, zoals muizen en ratten, grote sprinkhanen en kuikens.
De uil is het symbool van de nacht en de dood. Omdat de uil een nachtdier is, werd de christelijke betekenis van uilen een symbool van degenen die de duisternis liefhebben: ongelovigen en ketters. In het oude Egypte stond de uil symbool voor de dood.
Een uil rust overdag op een beschutte plek, 's avonds en 's nachts gaan ze op zoek naar eten. Ze slagen er vaak wonderwel in om zich te verstoppen omdat hun schutkleur op boomschors lijkt.
Het liefst in een oude boom in het bos, op een boerenerf of in een stadspark. Ze zijn dan meestal minder goed te zien. Soms worden de uilen met veel herrie gestoord door andere vogels, zoals gaaien, mezen of andere kleine zangvogels. Let daar op, want die vogels kunnen je naar de roestplek van de uil leiden.
Wanneer de winter echt aanbreekt, zoeken de uilen een definitieve roestplaats op. Vaak opteren ze dan voor groen blijvende bomen zoals thuja's, hulst, spar, taxus of met klimop bedekte loofbomen. Definitieve roestplaatsen kunnen soms indrukwekkende aantallen ransuilen herbergen.
Geluid. Man roept in broedtijd een laag en ritmisch "boe-boe-boe-boe-boe-boe-boe". Wordt zelden gehoord.
Aantallen steenuilen in Nederland
7500 en maximaal ca. 8500 broedparen.
Gemiddeld worden 4 (3 à 5) nagenoeg ronde, mat tot glanzend witte eieren gelegd met een tussenpoze van meestal 2 dagen. In gunstige (= voedselrijke) jaren worden soms wel legsels van 6 of 7 eieren geproduceerd. Pas bij het voorlaatste ei begint het eigenlijke broeden, bij de steenuil is dat een strikte vrouwenzaak.
Normaal gesproken haalt de uil het vocht uit het vlees dat ze eten. Wij denken echter dat ze wel, hoewel minimaal, drinken. Er moet echter altijd wel een bak met water aanwezig zijn waarin ze kunnen baden en eventueel uit drinken.
Steenuilen maken zelf geen nest, leg daarom achterin de kast wat kleine takjes, zaagsel of oude houtsnippers. Gebruik geen lang stro, hooi of houtwol. Verstoor het nest niet.
De uil wordt vaak gezien als een slim dier, maar hij is niet slimmer of dommer dan andere vogels.
Steenuilen nestelen zich over het algemeen vaak in oude schuurtjes in donkere gedeelten van bossen. Bij de kerkuil is het belangrijk dat een broedplaats zich op grote hoogte en zich in een rustige omgeving bevindt. De Bosuil nestelt het liefst in het bos op grote hoogte.
Na een poosje stijgt de bosuil op naar het topje van een hoge fijnspar zijn vaste slaapboom, en wordt onzichtbaar.