De witte haai is een beschermde diersoort in de wateren rond Australië, Zuid-Afrika, Namibië, Israël, Malta en de Verenigde Staten.
Het kleine vulkanische eiland, Guadelupe, vlakbij de westkust van Mexico, heeft misschien wel het meest heldere water ter wereld om grote witte haaien te spotten. Met een zichtbaarheid van ongeveer 40 meter heb je geen enkel probleem om dit gigantische roofdier in het oog te bewonderen.
Er zijn naar schatting nog maar driehonderd tot vijfhonderd witte haaien over, terwijl dat aantal in 1996 tussen 1200 en 1500 lag.
Witte haaien komen in alle tropische tot warm-gematigde zeeën ter wereld voor. Er is één onduidelijke waarneming van een levende witte haai in de Noordzee, vanaf een boorplatform. Witte haaien zijn de grootste roofvissen die nu nog bestaan.
Belangrijkste soorten in de Noordoost-Atlantische Oceaan
Hondshaai, kathaai, gevlekte gladde haai, ruwe haai en doornhaai zijn de meest beviste haaiensoorten in de noordoostelijke Atlantische Oceaan.
Het aantal haaienaanvallen wereldwijd wordt nauwkeurig bijgehouden door het International Shark Attack File (ISAF). Na de witte haai is de tijgerhaai het vaakst verantwoordelijk voor niet-uitgelokte aanvallen op de mens. Op het eiland Réunion gebeurden sinds 2011 gemiddeld vier aanvallen van haaien per jaar.
De grote witte haai (Carcharodon carcharias), ook bekend als de grote witte, witte haai of "witte wijzer", is een soort van de grote makreelhaai die over het algemeen voorkomt in de gematigde wateren van alle grote oceanen. Great Whites krijgen hun naam omdat ze groot zijn en een schone witte buik en onderkant hebben.
Voorbeelden zijn de witte haai, de tijgerhaai en de witpunthaai. Dergelijke haaien komen niet voor in de Noordzee, dus van haaienaanvallen zal aan de Nederlandse kust nooit sprake zijn.
Niet de haai, maar wel de orka staat bovenaan de voedselpiramide van de zee.
De witte haai
Deze grote vis heeft een slechte reputatie. Door films zoals Jaws staat hij bekend als de enge, moordzuchtige haai die op jacht is naar mensen, maar niks is minder waar. Er worden per jaar ongeveer 100 mensen aangevallen door haaien, en ongeveer de helft hiervan is door witte haaien.
Er zijn enkele enkele zoogdieren en vissen met een cloaca: haaien en roggen. De cloaca zit aan de buikzijde van vogels, achter de poten. Onder veren verstopt vind je de opening van de cloaca.Achter die opening zit een holte waar poep en plas, maar soms ook eieren en zaadcellen langs gaan.
De meeste van de miljoenen zonaanbidders, die elk jaar naar de Mediterrane kusten van Frankrijk, Spanje, Italië, Griekenland, Turkije en Kroatië trekken, zullen niet beseffen dat ze de wateren delen met de meest gevreesde van alle haaien: de mensenhaai.
Meestal is er namelijk 30 tot 40 meter zicht onder water, soms zelfs meer! De zee in de baai is bijna altijd rustig en je hebt er weinig last van deining, ideaal om te duiken met witte haaien.
The Red Triangle (Californië) – haaien
Jawel, we gaan nog even door met stranden waar haaien actief kunnen zijn. Op het strand van The Red Triangle vindt ongeveer 38 procent van alle aanvallen door grote witte haaien in Noord-Amerika plaats.
AMSTERDAM - De witte haai bijt het hardst van alle roofdieren op aarde. Dat hebben Australische onderzoekers vastgesteld met een computersimulatie. Als een witte haai zijn tanden in een prooi zet, komt er een kracht van maarliefst 1.8 ton (1800 kg) vrij. Het dier bijt daarmee drie keer zo hard als een leeuw.
De tot 8 meter lange Orka's zijn de enige natuurlijke vijand van de witte haai. Uit een studie van Scientific Reports uit 2019 blijkt dat witte haaien, die tot vijf meter groot kunnen zijn, er al automatisch vandoor gaan als orka's in hun jachtgebied opduiken.
De stijgende temperaturen drijven veel mariene soorten, waaronder sommige haaien, richting de polen, vooral in de zomermaanden als ze op zoek zijn naar koeler water. Dit betekent dat ze zich verplaatsen naar nieuwe leefgebieden, inclusief kusten waar ze normaal gesproken niet voorkomen.
Het blauwe camouflagepak is daarom gemaakt in de kleuren van de zee, zodat de surfer tussen de golven niet of nauwelijks te zien zal zijn. Het gestreepte pak is bedoeld om de haai af te schrikken. Alle dieren kunnen namelijk onderscheid maken tussen zwart en wit.
Wie oog in oog komt te staan met een haai moet rustig blijven, zegt Slee. “Bewaar afstand en ren niet weg.” Haaien zijn schuwe dieren en mensen vormen geen prooi. Wel is het belangrijk om oogcontact te houden en de haai niet de rug toe te keren, zegt de expert.
Uit onderzoek blijkt dat magneten haaien afschrikken, omdat de dieren elektrische velden kunnen waarnemen. Magneten die dienen om haaien af te schrikken zouden weleens een ideale manier kunnen zijn om de ongewenste aandacht van haaien bij de visvangst te vermijden.
Het in gevangenschap houden van een grote witte haai is uiterst moeilijk. De dieren moeten voortdurend blijven zwemmen om zuurstof te krijgen en hun lichaamstemperatuur op peil te houden. Het is onbekend waarom het Okinawa Churaumi Aquarium het toch geprobeerd heeft. De doodsoorzaak wordt nog onderzocht.
De stierhaai, de tijgerhaai en de witte haai zijn de drie soorten die het vaakst mensen bijten. Die laatste wordt heel sporadisch gezien in de Middellandse Zee, voornamelijk bij de Noord Afrikaanse kust (Tunesië, Libië etc.).
Neem een defensieve houding aan
Als je niet meteen het water uit kunt komen, probeer dan de richtingen van waaruit de haai je kan aanvallen te beperken. Als je in ondiep water bent, houd je je voeten op de grond. Beweeg je langzaam richting een rif, rots of ander obstakel zodat de haai niet om je heen kan draaien.