De eerste fietsen hadden houten wielen, die nogal zwaar waren. Om dat gewicht te verminderen, verving men de houten wielen door wielen met een dunnere metalen velg en dunne metalen spaken.
Spaken hebben als voordeel dat je er vrij veel trekspanning op kunt zetten, waardoor je een lichte starre verbinding tussen de as en de velg kunt maken, met alleen maar trekspanningen,waardoor er geen vervormingen optreden.
Als je spaak los zit, gebroken of gebogen is, dan raden wij je aan er niet mee door te fietsen. Het kan een slag in je wiel veroorzaken, die je er bijna niet meer uit kunt krijgen.
Een van de grote voordelen van spaakwielen is de mogelijkheid het wiel te repareren zonder dat het hele wiel vervangen hoeft te worden. Als er een of enkele spaken gebogen zijn of er iets anders mee gebeurt, dan kan een monteur of jij zelf de spaken makkelijk vervangen.
Om de spaak bij het schroefdraad niet te verzwakken wordt de schroefdraad op de spaak gerold in plaats van gesneden. Daardoor ontstaan er bij het schroefdraad geen scherpe overgangen. Voor sterk afwijkende wielmaten kan het voorkomen dat de spaken speciaal op maat gemaakt moeten worden.
Slag uit wiel halen
Zit de slag aan de rechterkant, draai dan de spaken die vanaf de linkerkant van de naaf komen voorzichtig een kwart slag strakker. Controleer de velg en herhaal de handelingen als de slag er nog niet voldoende uit is. Let er in elk geval op dat je de spaken niet te strak aanspant.
De spaken moeten van binnen naar buiten gestoken worden voor iets meer zijdelingse stijfheid en een beter aanligging van de spaak tegen de naafflens. Wielen met trommelremmen hebben soms een hoge en lage flens.
Spaken: De spaken is het onderdeel (eigenlijk veel dezelfde onderdelen) wat de velg met de naaf verbind. Het aantal spaken is afhankelijk van de uitvoering van het wiel maar meestal heeft een wiel 36 spaken.
Een Mesopotamiër, dachten archeologen heel lang. Was het geen Drents genie? Het leek een vaststaand feit; het wiel is ruim vierduizend jaar geleden uitgevonden in Mesopotamië, het vruchtbare land tussen de Eufraat en de Tigris.
15-45 euro. In principe kan een spaak vervangen nooit erg duur zijn. Een spaak inclusief montage kost bij een goede fietsenwinkel maximaal 20 euro.
Er zijn slechts 2 oorzaken van spaakbreuk: 1. Ongelijke trekkracht (spaakspanning) in de spaken. Er hoeft maar 1 spaak een te grote afwijking mbt trekkracht te hebben ten opzichte van alle anderen en het euvel gaat op den duur geschieden.
EEN SPAAK VERWIJDEREN OF PLAATSEN
Een spaak verwijderen is relatief eenvoudig en snel af te handelen. Eerst vijs je de kop van de spaak volledig los, daarna laat je de spaak glijden tot in het midden van het wiel (van de as) om ze los te maken. Let op!
Alle spaken zitten los
Wat je op dit moment kunt doen is beginnen bij het ventiel. Op deze manier kun je bijhouden wanneer je het hele wiel gehad hebt. Span alle spaken een kwart slag aan. Voel als je een heel rondje gemaakt hebt even of de spaak spanning beter is geworden.
Ondanks dat een slag in je fietswiel niet direct gevaarlijk is, is het wel aan te raden om het slag in het wiel van je fiets te repareren. Zelfs de kleinste afwijking kan onder de verkeerde omstandigheden tot gevaarlijke situaties leiden, ook al zal dit meestal niet het geval zijn.
Een hoogteslag kun je op dezelfde manier uit je wiel halen als een zijslag. Dit doe je door de spaken waar de hoogteslag zit iets strakker te draaien. Aan de andere kant van het wiel draai je de spaken weer wat losser. Hiermee breng je de spanning weer in evenwicht en haal je de hoogteslag eenvoudig uit je wiel.
Slag uit wiel halen kosten
Wielrichters kosten ongeveer tussen de 50 en 300 euro. De prijs van een spakenspanner of nippelspanner ligt op maximaal 10 euro. Wanneer je je slag uit je wiel wilt halen bij een fietsenmaker zijn de kosten afhankelijke van grootte de slag in het wiel.
De dikte van een spaak is meestal 13G of 14G. G is de afkorting van een Engelse draadmaat, waarbij een lager getal correspondeert met een grotere dikte. 13G spaken worden gebruikt in achterwielen voor stadsfietsen en zijn ongeveer gelijk aan 2,3 mm.
Een velg kan links of rechts zijn. Als je het ventielgat boven houdt, bevindt bij een linkse velg het eerste nippelgat voor het ventielgat zich aan de linkerkant. Bij een rechtse velg bevindt het eerste nippelgat zich aan de rechter kant.
Er zijn wielen in de handel met 16 spaken voor en 20 achter en zelfs 12 spaken voor en 16 achter. Sommige coureurs zullen hier op kunnen rijden, voor de meesten is niet aan te raden. Mocht een spaak breken bij dit soort wielen dan krijg je een dermate grote slag in je wiel dat verder rijden niet meer mogelijk is.
Een spaak is een onderdeel van een spaakwiel dat de verbinding vormt tussen de velg en de wielnaaf, het onderdeel in het midden van het wiel waar de as doorheen gaat.
Het juiste spaakpatroon in het voorwiel is afhankelijk van het aantal spaken en je dient rekening te houden met de specificaties van de naaffabrikant. Bij een schijfrem dien je bij het voorwiel hetzelfde spaakpatroon te kiezen als bij een achterwiel. Immers op dit wiel komen door het remmen grote krachten vrij.