Een kwast is niet zomaar een bosje haren. Kwasten worden gemaakt van varkenshaar en kunststof haren in verschillende lengtes. Dat is belangrijk, want de kwast moet de verf natuurlijk goed vasthouden en geleidelijk afgeven.
De meeste van die penselen worden gemaakt van natuurlijke haarsoorten, maar niet altijd. Heel vroeger werden penselen ook wel eens van ander materiaal gemaakt. De oude Egyptenaren bijvoorbeeld maakten hun penselen van rietstengels. En tegenwoordig zijn er ook penselen van kunstvezels.
De 'normale' verfkwast is er in een aantal varianten die variëren in materiaal. Een verfkwast met dierenharen kan goed worden gebruikt voor het aanbrengen van alkydverf of acrtylverf. De kwast met kunststof haren past beter bij acrylverf. De ronde kwast kun je het beste gebruiken voor kozijnen en deuren.
Een penseel is een gereedschap dat door kunstschilders wordt gebruikt voor het aanbrengen van olieverf, aquarelverf, gouache of acryl. Het verschil tussen een penseel en een kwast is dat voor een penseel zacht en soepel haar, bijvoorbeeld marterhaar, wordt gebruikt. Kwasten worden meestal gemaakt van varkenshaar.
Een kwast is niet zomaar een bosje haren. Kwasten worden gemaakt van varkenshaar en kunststof haren in verschillende lengtes. Dat is belangrijk, want de kwast moet de verf natuurlijk goed vasthouden en geleidelijk afgeven.
Vaste kwasten ontstaan als de tak in leven blijft en het cambium dus aaneengesloten blijft. Het cambium kan dan onafgebroken ringen hout blijven maken. Losse kwasten ontstaan als de tak en het cambium afsterft.
Kolinsky is een zachtharig bont van de Siberische wezel (Mustela sibirica), dat onder andere voorkomt in Siberië en in het Russisch kolonok wordt genoemd, waarvan Kolinsky (Колинский; nl. transcriptie: Kolinski) is afgeleid. Het bont wordt verkregen uit de roodbruine staart.
Een kattentong is een plat penseel met afgeronde hoeken. Door die afgeronde hoeken krijg je een hele andere vorm penseelstreek dan wanneer je een gewoon plat penseel gebruikt. Een kattentong is ideaal wanneer je botanisch wilt schilderen, of bij landschappen, maar ook portret.
Een schilderskwast met een diameter van 4 cm heeft een dwarsdoorsnee-oppervlak van pi x 20² mm² = ongeveer 1200 mm². Er zijn dan dus 1200 x 100 = 120 000 haren voor nodig. Bekijk je een kwast waarvan de diameter 2x zo klein is, dan wordt het aantal haren 2² = 4 x zo klein.
Synthetische vezels zijn vaak van polyester. Het verschil is dat de kwasten met een synthetische vezel, dus met dit type haar, geschikt is voor de nieuwste serie lakken. De nieuwere lakken zijn dusdanig aangepast, dat het schilderen met deze haren i.c.m. de verf een beter resultaat geeft.
De haren van een penseel moeten een goede vorm behouden en flexibel uit kunnen waaieren, waarbij het water gecontroleerd uit het penseel vloeit. Het is dus belangrijk dat de haren dan niet te soft worden en dat je een goede vorm houdt. Je wil niet dat je penseel als een mop over je papier heen waaiert.
penseel {het}
paintbrush {znw.}
Marterhaar en eekhoornhaar zijn de duurste haarsoorten die voor penselen worden toegepast. Het voordeel van deze zachte soorten is dat de verf als die voorzichtig wordt opgebracht zich niet vermengt met onderliggende, nog natte verflagen.
Deze is ook verkrijgbaar als verwaspenseel. Dit is een dikke kwast die veel water op kan nemen en is ideaal voor het schilderen van grotere oppervlakten. Doordat de verwaspenseel veel water opneemt is deze met name geschikt voor het wassen van de tonen, of het in elkaar over laten vloeien van kleuren.
U begint met de donkerste kleuren, daarna zet u wat lichte “gebroken” strepen en vegen om de haren aan te geven. Als laatste zet u wat wit als hoge lichten in het haar. Gebroken strepen, zijn vegen van verf aan uw kwast, die u licht over het oppervlak strijkt.
Ook wel 'kattentong' penselen genoemd. De haarbundels van deze penselen bestaan niet uit synthetische haren, maar uit polyester filamenten. Dit zijn extra fijne kwasten, welke eenvoudig zijn in gebruik en hun vorm blijven behouden. Daarnaast staan de penselen bekend om hun stevigheid, flexibiliteit en veerkracht.
Schenk dan een kleine hoeveelheid terpentine in een klein schoon potje of blikje en druk de kwast tegen de zijkanten zodat de terpentine tot onderaan de haren komt. Laat de kwasten twee uur weken. Droog ze vervolgens af met een schone doek en bewaar ze op een droge plek.
Kwasten die geschikt zijn voor het schilderen van acrylverf hebben synthetisch haar. Deze haren bestaan meestal uit een mix van gemodificeerde polyestervezels. De haren zijn kunstmatig gemaakt waardoor ze de perfecte eigenschappen hebben om acrylverf te verwerken tot een mooi eindresultaat.
Varkenshaar kwasten gebruikt men voor terpentine gedragen verf, omdat de haren wat stugger zijn. Acryl kwasten hebben soepele haren en dit maakt ze ideaal voor het verven met watergedragen verf. Er zijn varkensharen kwasten speciaal voor verf op terpentinebasis.
De kwast houd je vast als een pen. Voor een mooier resultaat kan je met een roller één richting narollen, dit doe je altijd van de beugel af. Bij het verven van een groter vlak, verdeel je het oppervlak in vakken en werk je per vak van boven naar onderen.
Het woord noest wordt tegenwoordig alleen nog gebezigd in de verbindingen: met noeste vlijt en: met noeste ijver. Men verstaat er onder: arbeidzaam, bedrijvig, naarstig. Het woord wordt in verband gebracht met het zelfstandig naamwoord oest, een bijvorm van oogst.
Waterverdunbare verf
Als u verf op waterbasis (acryl) heeft, kunt u doorgaans zowel kwasten met kunststof / synthetische haren, als ook kwasten met dierenharen gebruiken.