De koningin-hommels eten zich vol met pollen en nectar in het nest, waarna ze een veilige plek zoeken om te overwinteren. Vaak slaapt zij ondergronds tot de lente begint; dan is het tijd om een nieuwe kolonie te beginnen! Helaas overleeft vaak maar de helft van koninginnen, ook door een voedseltekort.
“De meeste koninginnen, zoals van de aardhommel en steenhommel, graven zelf een klein holletje op minder dan tien centimeter diepte in de grond waarin ze overwinteren.
Voor hommels en diverse wilde bijensoorten is het belangrijk dat er nestel- en schuilgelegenheid is in je tuin waar deze insecten kunnen overwinteren. Zo overwintert de jonge koningin van de hommels op een beschutte plek in jouw tuin. Dat kan in een composthoop zijn, onder een hoop bladeren of onder een vaste plant.
Een hommel leeft ongeveer één jaar. In het vroege voorjaar komt de koningin uit de grond waar zij overwinterde. Als eerste heeft ze nectar en stuifmeel nodig om te kunnen vliegen en voor de ontwikkeling van haar eierstokken. In onderstaande video legt boswachter Pauline Arends uit hoe een hommel stuifmeel verzameld.
Uitgeputte hommel gevonden, en nu? Neem een hommel heel voorzichtig op met een papiertje of een lepel en breng haar weer op krachten met een oplossing van een half theelepeltje suiker dat je oplost in lauw water op een eetlepel.
Als de hommel lekker zit te eten, kan je misschien wel even zijn bontjasje aaien.
Als de ingang van het hommelnest vlak bij een deur of raam zit, kunt u bijvoorbeeld een hor plaatsen. Dan kunnen de hommels niet (meer) naar binnen vliegen. Als de aanvliegroute van een nest een pad kruist bestaat de kans dat de opstijgende hommel per ongeluk tegen je aanbotst als je langs loopt.
Ze slapen waar ze eten
Ze vallen in slaap op de planten waar ze overdag op vliegen: lavendel, marjoraan, de vlinderstruik, de kaardebol, verschillende distels en wat minder bij peen.
Bij de hommels hebben, net als bij honingbijen en wespen, alleen de koninginnen en werksters een angel. De mannetjes kunnen niet steken. De angel is bedoeld als verdedigingswapen. Tijdens een steek wordt een geringe hoeveelheid gif via de angel in het lichaam gepompt.
Natuurlijke vijanden
Koekoekshommel (bijt de koningin dood). Insectenetende vogels (grauwe klauwier). Vlinders (de larven eten het nest leeg). Dassen, veldmuizen en spitsmuizen.
Ja, hommels schuilen voor een aanstaande regenbui. Omdat sommige insecten gevoelig zijn voor luchtdruk (in dit geval lage luchtdruk) weten ze dat er regen op komst is. Buisvormige bloemen zoals het vingerhoedskruid worden druk bezocht door hommels die er in schuilen als het regent voor ze verder hun nectar gaan zoeken.
Ik had bezoek gehad van een koningin. Alle hommels die je nu ziet, zijn koninginnen. Dit zijn bevruchte vrouwtjes en de enigen onder de hommels die overwinteren. Meestal verlaat de koningin in maart haar overwinteringsplek, maar bij warm weer kan dat ook in februari of zelfs in januari.
Hommels zijn bijzonder nuttige beestjes, vooral omdat ze veel voor planten in uw tuin kunnen betekenen. Vaak worden hommels namelijk ingezet door professionele fruittelers om tot een maximale fruitoogst te komen. Hommels zijn namelijk de beste in het bestuiven van verschillende soorten planten.
Hommels zijn over het algemeen geen aggressieve insecten en zullen slechts steken uit zelfverdediging wanneer ze in het nauw gedreven worden of wanneer hun nest verstoord wordt. Tijdens een steek spuit een hommel een hoeveelheid hommelgif in via de angel.
Net zoals bijen steken hommels alleen als ze zich bedreigd voelen. Een hommel kan zijn angel wel uit de huid trekken en meerdere keren steken. Voorkom een hommelsteek door het volgende te doen: wapper niet met de handen om ze weg te jagen, dit maakt ze agressief.
Hommelnesten zijn overal te vinden. Sommige soorten bouwen ondergronds, bijvoorbeeld in een verlaten muizenhol. Van andere soorten kom je de nesten tegen in holle bomen of spouwmuren. In het laatste geval zie je vaak hommels af en aan vliegen en via gaten in de muur verdwijnen.
Hommels hebben een olie-achtig laagje op hun lijf dat hen beschermt tegen water. Wanneer ze op een bloem landen, laten ze hun (geurende) voetsporen achter. Andere hommels ruiken dit, weten dan dat de bloem al geoogst is en vliegen door naar de volgende. Maar de geur dient ook als een manier om het nest terug te vinden.
Steken van bijen, hommels en wespen op het lichaam kunnen pijnlijk zijn, maar zijn in de regel niet gevaarlijk voor de hond. Als de angel er nog in zit, moet deze met een pincet verwijderd worden. IJsblokjes die in een doek gewikkeld zijn, verminderen de zwelling en verlichten de pijn.
Net als bijen voeden hommels zich met nectar; ze gebruiken hun lange, uitrolbare tongen om de nectar uit de bloem op te zuigen. De nectar wordt verzameld en opgeslagen in het nest.
Hommels zijn in de kern vriendelijke beesten en richten (ook in je spouwmuur) geen schade aan. Bovendien zijn ze erg nuttig bij de bestuiving van planten.
Ze moeten bijna voortdurend eten om warm te blijven want een hommel met een volle maag heeft maar een reserve van zo een 40 minuten. Vinden ze binnen dat tijdsbestek geen nieuwe voedselbron dan zijn ze ten dode opgeschreven.
De spieren moeten tenminste 30 graden zijn om goed te kunnen vliegen. Hoe kouder de temperatuur buiten, hoe meer moeite het de koningin kost. Het gevolg is dat de hommel niet verder kan vliegen waardoor je haar uitgeput aantreft op de grond.
Hommelnesten kunnen niet worden verplaatst. Nesten die in de grond zitten kunnen tot wel een meter diep zitten en zijn daarmee onmogelijk om te verplaatsen.
De massale sterfte is een jaarlijks terugkerend en eeuwenoud verschijnsel. De hommels komen om van de honger. De lindebomen waar sterfte optreedt hebben te weinig nectar voor het grote aantal insecten dat op de aantrekkelijke geur van de bomen afkomt.
Bijvoorbeeld wanneer hommels hebben besloten een nest te bouwen in of rondom uw huis. Vooral als u bijvoorbeeld kinderen heeft die veel buitenspelen. De hommels verwijderen is dan vaak de enige oplossing. Hommels bestrijden doen we bij Van der Velden door het gehele hommelnest samen met een imker te verplaatsen.