Haarlem heeft de reputatie dat het de plaats is waar het zuiverste, het minst van de norm afwijkende Nederlands gesproken wordt.
Het mooiste Nederlands spreekt men volgens Nederlanders in de stad Haarlem, dicht bij Amsterdam, en volgens Vlamingen in de provincie Antwerpen. Het lelijkste in Friesland en in de stad Antwerpen. Voor sappig Nederlands moet je in Suriname zijn.
Met de term Nederlands in Nederland wordt gedoeld op de variant van het Standaardnederlands, voorheen Algemeen (Beschaafd) Nederlands, die gebruikt wordt in Nederland. Het Nederlands wordt behalve in Nederland onder andere gesproken in (delen van) België, Suriname, Frankrijk, Aruba, Curaçao en Sint Maarten.
Bij een dialect worden er ook andere woorden dan het Nederlands gebruikt. Volgens hoogleraar economie Jan van Ours wordt er in Haarlem Nederlands gesproken wat het dichtste bij Algemeen Beschaafd Nederlands (ABN) in de buurt komt.
Het ABN begint zijn carrière rond 1900 bij de elite in de Hollandse steden, een kleine groep die zich door hun taal sociaal wil onderscheiden van de rest. Tot ca. 1920 beheerst amper 3 % van de bevolking dit chique ABN.
Haarlem heeft de reputatie dat het de plaats is waar het zuiverste, het minst van de norm afwijkende Nederlands gesproken wordt.
De variant van het Nederlands die vroeger het Algemeen Beschaafd Nederlands (ABN) werd genoemd, is het Standaardnederlands (één woord, met hoofdletter). Taalnamen krijgen in het algemeen een hoofdletter. Het is bijvoorbeeld het Fries, het Nederlands, het Vlaams en het Catalaans.
De verschillen in status tussen het Fries en het Limburgs zijn kortom historisch en niet taalkundig van aard. Waarom het Fries wel en het Limburgs niet als officiële taal in Nederland is erkend, heeft te maken met tijdsgeest, identiteit en mentaliteit.
Volgens onderzoek wordt Engels door tussen de 90% en de 93% van de Nederlandse bevolking als tweede taal gesproken. Engels is daarmee de meest gesproken tweede taal in Nederland. Voorts is Engels de officiële bestuurstaal op de eilanden Sint Eustatius en Saba.
Een "natuurlijke" taal zoals het Nederlands wordt niet uitgevonden; ze ontstaat in een gemeenschap van sprekers. Het Nederlands behoort tot een grote groep talen, die we de Indo-Europese talen noemen.
Overigens blijkt dat 63% van de Nederlanders zichzelf eveneens als spreker van het ABN beschouwt. Dit is een opvallend hoog cijfer omdat in vroegere literatuur werd beweerd dat slechts een minderheid van de Nederlanders ABN spreekt. Voor de meeste Nederlanders is Harmen Siezen dé modelspreker van het ABN.
Niet minder dan 63 procent van de Nederlanders zegt Algemeen Beschaafd Nederlands (ABN) te spreken. Dat blijkt uit een onderzoek van de Nijmeegse taaldeskundige Dick Smakman.
In vroeger tijden bestond er het ABN: het Algemeen Beschaafd Nederlands. In 1970, ja, zo lang geleden alweer, werd die term afgeschaft en vervangen door Algemeen Nederlands. Want een ieder die géén ABN spreekt, zou wel eens als onbeschaafd bestempeld kunnen worden. Sinds 2005 is de term Standaard Nederlands ingevoerd.
Dit totaal kan als volgt worden berekend: ruim 7 miljoen moedertaalsprekers in Zuid-Afrika (census 2011); naar schatting ongeveer 300.000 moedertaalsprekers in Namibië, en naar schatting 9.500.000 mensen in Zuid-Afrika en Namibië, die Afrikaans als tweede of derde taal spreken.
'We' spreken gemiddeld 3,2 talen
De meeste inwoners van Nederland hebben Nederlands als moedertaal. Daarnaast spreken veel Nederlanders een aardig woordje Engels en vaak ook nog een beetje Duits en Frans. Gemiddeld spreken Nederlanders 3,2 talen. Daarmee laten we, op Luxemburg na, iedereen achter ons.
In de vijfde eeuw kwamen in onze regio's diverse West-Germaanse volkeren wonen. Uit de diverse dialecten die ze spraken, ontwikkelde het Nederlands zich als aparte taal, los van het Engels en het Duits. In de middeleeuwen was het Nederlands al een bloeiende cultuurtaal, ook in de literatuur.
In 1996 werd het Fries door de Nederlandse overheid erkend als minderheidstaal binnen het Europees Verdrag voor Regionale Minderheidstalen. Daarmee kreeg het de status van zelfstandige taal, op het hoogste niveau van erkenning. In Nederland is alleen het Fries als zodanig erkend.
Helft van de provincie spreekt Gronings
Nedersaksisch was eerder al wel erkend als streektaal in Nederland. In Nederland, Duitsland en Denemarken wordt dat door zo'n 4,8 miljoen mensen gesproken. Het Gronings is een dialect van het Nedersaksisch en heeft zo'n 310.000 sprekers.
De Friese taal
De 17 keuren en 24 landrechten van het Friese volk zijn tussen de 11e en 13e eeuw in het Oudfries geschreven, een Germaans dialect. Vanaf het moment dat hertog Albrecht van Saksen in 1498 besloot dat het Nederlands de bestuurstaal in Friesland moest worden, werd het Fries voornamelijk een gesproken taal.
Het woord Limburger staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
Limburgse dialecten worden gekenmerkt door een opvallende tonaliteit. Limburgers 'zingen'. Vele traditionele Limburgse dialecten hebben twee tonen: volle klinkers kunnen met een sleeptoon of een stoottoon uitgesproken worden, een onderscheid dat soms betekenisverschil teweegbrengt. Het woord bal bijv.
Amai is een uitroep die veel gebruikt wordt in Vlaanderen en Zeeuws-Vlaanderen. De betekenis van amai is te vergelijken met de Nederlandse uitdrukking oei! of jeetje en wijst op een zekere verbazing. Het is niet ongebruikelijk om deze woorden te herhalen of te laten volgen door zeg.
Daar zijn woorden bij die in België wel bekend zijn, maar niet gebruikt worden – zoals doei, hartstikke, nou, onwijs, ouwehoeren – maar ook woorden die in België onbekend zijn, zoals chipknip, kinnesinne, ouwebeppen, sappelen, een wassen neus, de hand met iets lichten.
Er worden op de hele wereld 6800 talen gesproken, waaronder ook een aantal dialecten zijn begrepen. Er zijn verschillende landen met zeer veel talen, zoals bijvoorbeeld, India, Indonesië, China en de VS, maar de absolute nummer één is Papoea-Nieuw-Guinea.