Ten zuiden van Groenland ligt een klein gebied waar de temperatuur afneemt. Dit komt doordat de stroming in de Atlantische Oceaan zwakker wordt. Gemiddeld genomen stroomt in het bovenste gedeelte van de Atlantische Oceaan water met een hoge temperatuur en zoutgehalte naar het noorden.
Antarctica is verreweg het koudste continent op aarde. Met uitzondering van een smalle kuststrook vriest het er eigenlijk altijd. Antarctica is niet alleen erg koud, maar ligt ook nog eens extreem geïsoleerd van andere continenten doordat het wordt omringd door de ijskoude en diepe Antarctische Oceaan.
De gemiddelde temperatuur op aarde is in de afgelopen 150 jaar ongeveer 1 graad opgelopen. Vooral sinds de jaren zeventig gaat het hard. Elke tien jaar komt er nu ongeveer 0,2 graden bovenop. Van jaar op jaar zijn er wel wat verschillen.
Boven land koelt de lucht namelijk sneller af en is er geen invloed van de relatief warme zee. In Siberië kan het in december al kouder dan -40 graden Celsius worden, terwijl het op de pool zelf dan rond de -30 graden Celsius is.
Evolutie tot nu toe
De tien warmste jaren in Europa hebben zich allemaal voorgedaan sinds 2000, met de zeven warmste jaren in de periode 2014-2020. De laatste paar maanden van de winter en de hele lente zijn in Europa over het algemeen dicht bij of onder het gemiddelde van 1991-2020 gebleven.
Op de maan is het altijd heel erg koud
De maan heeft geen atmosfeer en daarmee ook geen bescherming tegen de straling van de zon. In het zonlicht is het er 120°C boven nul. Zonder atmosfeer kan er op de maan ook geen warmte worden vastgehouden. Aan de nachtzijde is het dan ook meteen ijskoud, 170°C onder nul.
Ons land ligt in een zone waar koude, polaire lucht uit het noorden en warme, subtropische lucht uit het zuiden elkaar ontmoeten, wat maakt dat heel veel mogelijk is in België: koudegolven, hittegolven, zware overstromingen, hevige onweders en hevige sneeuwval, ...
Furnace Creek in Death Valley in de Amerikaanse staat Californië is de heetste plek op aarde. Op 10 juli 1913 werd het daar 56,7 graden en dat is officieel de hoogste temperatuur ooit gemeten.
Er leven geen mensen op Antarctica. Er verblijven alleen wetenschappers in speciale onderzoekstations. Bijna alle dieren leven aan de kust van Antarctica. In de rest kunnen alleen speciale bacteriën leven.
Op de Noordpool wonen wél mensen. De oorspronkelijke bewoners heten Inuït (een mooier woord voor eskimo's). Hun voorouders gingen hier duizenden jaren geleden heen om te jagen. Nu jagen de Inuït nog steeds, maar ze werken ook in de bosbouw of de oliewinning.
Mensen kunnen niet goed leven als het milieu en de economie niet gezond zijn. De ongelijkheid in de verdeling van de voordelen, zoals economische welvaart en schonere lucht, en de kosten, met inbegrip van vervuiling en oogsten die verloren gaan door droogte, zal sociale onrust blijven veroorzaken.
Eten belast het klimaat, door energiegebruik en de uitstoot van broeikasgassen (CO2, methaan en lachgas). Voor de productie is bovendien een groot deel van het beschikbare land en water nodig. Het produceren van voedsel brengt onlosmakelijk milieuproblemen met zich mee, zoals mestoverschot en overbevissing.
De opname en afgifte van CO2 door vegetatie op het land is jaarlijks zo'n 120 GtC, terwijl de stroom CO2 van en naar de oceanen ongeveer 70 GtC bedraagt. Door deze sterke uitwisseling blijft een CO2 molecuul gemiddeld slechts 3 jaar in de atmosfeer.
Elk jaar bezoeken bijna 40.000 reizigers Antarctica. Toch is toerisme naar het zuidpoolgebied omstreden. Tegenstanders wijzen op het gevaar dat schepen aan de grond lopen en dat ze op die manier brandstof in zee bij Antarctica terecht kan komen. Ook dreigen toeristen uitheemse planten in het gebied te introduceren.
Antarctica is een continent rond de Zuidpool van de aarde. Antarctica is deels geclaimd door de volgende landen: Argentinië, Australië, Chili, Frankrijk, Nieuw-Zeeland, Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk. Deze landen bezitten allemaal delen van Antarctica.
,,Op de zuidpool ligt een enorm potentieel aan zeespiegelstijging.'' De ijskap van Antarctica is gemiddeld 2200 meter dik, op het dikste punt zelfs bijna 5 kilometer. Als die helemaal zou smelten, zou de zeespiegel wereldwijd met 58 meter (!) stijgen.
IJsberen eten geen pinguïns. Dat kan ook helemaal niet want ze komen elkaar nooit tegen. Dat komt omdat pinguïns op de Zuidpool wonen en ijsberen op de Noordpool.
Krill is voor veel dieren een belangrijke voedselbron, maar zeker niet de enige. De dieren die in de Zuidelijke IJszee leven, eten elkaar ook weer op. Zo eten inktvissen graag vis, krabben en kreeften. Pinguïns eten inktvissen en vissen.
Het Antarctische Continent is niet in het bezit van een land en wordt dus ook niet als zodanig beheerd. Er is echter wel een internationaal verdrag, het 'Antarctic Treaty', dat in regelgeving voorziet. Hierdoor hebben landen die dit verdrag hebben ondertekend de mogelijkheid om onderzoek te doen in Antarctica.
39 graden is al uniek
Op 24 juli werd het 75(!) jaar oude hitterecord van Warnsveld gebroken toen het in Eindhoven39,3 graden werd. Ook dat was een barrière want nooit eerder werd er in ons land 39 graden gemeten. Tot op de dag van vandaag zijn 24, 25 en 26 juli 2019 de enige dagen geweest met maxima boven 39 graden!
Smogalarm in heel Nederland
De warmste dag ooit werd op 25 juli 2019 gemeten in Gilze-Rijen. Het werd destijds 40,7 graden. In Zeeland werd het op die dag 40,6 graden. Of we het Zeeuwse óf Nederlandse weerrecord morgen gaan verbreken, is nog even afwachten.
Minstens drie maanden per jaar is het in Jakoetsk, in het oosten van Siberië, rond de veertig graden onder nul. Daarmee is dit de koudste stad op aarde. Zeker, er zijn plekken waar het nóg kouder wordt, zoals ruim negenhonderd kilometer verder naar het oosten in het dorpje Ojmjakon (met 500 inwoners).
De laagste Belgische temperatuur dateert van 20 januari 1940 en staat op naam van Rochefort. Berekoud was het toen: MIN 30,1 graden.
De laatste jaren maken we de ene na de andere warme zomer mee, maar topzomer in ruim honderd jaar is nog steeds die van 1947. In De Bilt kwam de gemiddelde temperatuur uit op 18,7 graden tegen 16,6 normaal (gemiddeld over 1971-2000).
IJsdagen, dagen waarop de temperatuur het gehele etmaal onder nul blijft, komen gemiddeld gezien en afgerond niet voor. Toch kan het soms wel een hele dag blijven vriezen, want het klimaatgemiddelde aantal ijsdagen in maart is 0,2. De laatste keer dat het in maart tot een officiële ijsdag kwam was in 2018.