Goede of slechte ervaringen of gebeurtenissen die je leven opeens erg veranderen, kunnen ervoor zorgen dat je depressief wordt. Voorbeelden daarvan zijn het verlies van je partner, ontslag of een verhuizing. Maar denk ook aan schokkende gebeurtenissen die je somber en angstig maken, zoals een beroving of een ongeluk.
Er is niet één speciale oorzaak voor het ontstaan van een depressie. Het is bijna altijd het gevolg van een combinatie van biologische, sociale en psychische factoren. Erfelijkheid is de belangrijkste biologische factor. In sommige families komen depressies vaker voor dan in andere.
Neurotransmitters en depressie
Bij het ontstaan van een depressie zijn vooral serotonine, noradrenaline en dopamine van belang. In bepaalde delen van de hersenen zou er bij depressie een tekort optreden van deze neurotransmitters.
Maar liefst 15 tot 17% van de totale westerse bevolking heeft ooit in het leven een depressie gehad. Depressies komen vaker voor bij laagopgeleiden dan bij hoogopgeleiden. Mensen zonder betaalde baan zijn bovendien vaker depressief dan mensen mét een baan (Nemesis-2, de Graaf et al., 2010).
Veel depressieve mensen melden zich in eerste instantie bij de huisarts met onverklaarbare lichamelijke klachten, zoals hoofdpijn, buikpijn of spierpijn, problemen met de ontlasting, slaapproblemen, verandering van eetlust of een verminderd libido.
Slaapproblemen verhogen het risico op depressie en angststoornissen en kunnen bijdragen aan een slechter beloop van deze stoornissen, blijk uit Nederlands onderzoek. Slaap is één van de factoren die een sterke invloed kan hebben op depressie en angststoornissen.
Een depressie is een psychische stoornis waardoor je je bijna dagelijks neerslachtig voelt. Je hebt geen zin in de dag en voelt je constant moe en gespannen. Als je depressief bent, staat niet alleen de huishouding van je emoties op z'n kop. Je functioneert doorgaans ook slechter op lichamelijk en cognitief gebied.
Over het algemeen gaan de klachten binnen drie maanden vanzelf over, maar als hulp te laat komt kunnen klachten flink verergeren en kan je depressie zelfs chronisch worden. Erkennen dat je depressief bent is vaak de eerste stap naar herstel. Depressiviteit worden niet altijd tijdig herkend.
Depressie bij volwassenen
In de leeftijd 18-24 jaar komen depressies het meest voor (2007-2009).
Beweeg regelmatig: wandelen, sporten en bewegen lijkt misschien geen aantrekkelijk idee als je somber bent, maar het is bewezen dat sporten helpt wanneer je depressief bent. Blijf leuke dingen doen: leuke dingen blijven doen met vrienden of familie is erg belangrijk als je depressief bent.
Bij mensen met een tekort aan vitamine D werd een relatie gevonden met verminderd cognitief functioneren en meer depressieve klachten42. Bij vrouwen met een depressie of een doorgemaakte depressie wordt bovendien een lagere botdichtheid gevonden, wat ook een gevolg kan zijn van een tekort aan vitamine D43.
U voelt zich triest voelen of hulpeloos, tot niets in staat. Het lukt niet meer om ergens nog plezier aan te beleven, u verliest interesse in onderwerpen en het is lastiger om zich te concentreren. Andere gevoelens die vaak voorkomen bij depressies zijn prikkelbaarheid, of juist een dof en leeg gevoel van binnen.
Hersenactiviteit en volume kunnen gemeten worden met behulp van een MRI scanner. Er wordt gedacht dat mensen met een depressie- of angststoornis een verstoorde verwerking, reactie en geheugen hebben voor emotionele prikkels uit de omgeving.
Om uit te zoeken of uw depressie biologische oorzaken heeft, kan een arts een lichamelijk onderzoek en bloedonderzoek bij u uitvoeren. Psychische oorzaken gaan over hoe goed u in staat bent om uw problemen te 'dragen' (dat noemen we draagkracht).
Tegen een depressiepatiënt kun je dus beter niet alles zeggen wat er misschien in je opkomt. 'Het belangrijkste is dat je er voor iemand bent als hij daar behoefte aan heeft', zegt Cuijpers. 'Je mag natuurlijk altijd informeren hoe het met iemand gaat. En luister dan vooral naar wat hij zegt en oordeel niet.
Gemiddeld duurt een depressie een maand of 8, maar het overgrote deel van de mensen met een depressie voelt zich in minder dan 3 maanden weer beter. Aanhoudende depressies duren vaak 2 jaar en langer.
Mensen die depressief zijn, zijn langdurige tijd somber en hebben vrijwel nergens zin in. Ze verliezen vaak interesse in de dingen om zich heen en kunnen niet echt meer genieten. Men spreekt van een depressie als de gevoelens van neerslachtigheid minstens twee weken duren. Hierbij hoort ook een gebrek aan motivatie.
Depressies komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Naar schatting krijgt ongeveer 13 procent van de Nederlandse mannen een keer in hun leven te maken met depressieve klachten. Bij vrouwen geldt dat voor maar liefst 24 procent. Bijna een kwart van alle Nederlandse vrouwen maakt dus een keer een depressie door.
Serotonineheropnameremmers, ook wel SSRI's genoemd, regelen in de hersenen de hoeveelheid serotonine, een van nature voorkomende stof die een rol speelt bij stemming en emoties. Hierdoor vermindert de depressie en verbetert de stemming. Voorbeelden zijn citalopram, fluoxetine, fluvoxamine, paroxetine en sertraline.
Neurotransmitters. Bepaalde stoffen in de hersenen maken een mens kwetsbaar voor depressie. Dat zijn de zogenaamde neurotransmitters, die zorgen voor emoties, eetlust en concentratievermogen. Enkele van deze neurotransmitters, namelijk serotonine en noradrenaline, werken in op de stemming.
Uw arts kan in overleg met u medicijnen tegen depressie voorschrijven bij ernstige klachten of als behandeling zonder medicijnen te weinig helpt. Voorbeelden van medicijnen tegen depressie (antidepressiva) zijn: citalopram , fluoxetine , paroxetine , sertraline , amitriptyline , nortriptyline.
Het is geen keuze. Depressie is de realiteit, ook al wordt de realiteit soms uit het oog verloren. Een depressie is vallen, maar toch weer opstaan. Door een depressie wil je opgeven, maar toch heb je ergens nog de hoop om door te gaan.
Hierdoor hebben mensen vooral de neiging om alleen maar op bed te liggen en komen ze tot weinig. Daarom raden veel psychologen aan dat je meer gaat bewegen – of dat nou een rondje fietsen of twee uur crossfitten is, of drie kwartier aerobics, zoals nieuw onderzoek van Britse en Griekse onderzoekers bevestigt.
Onderzoekers van het Herseninstituut Nederland hebben het mysterie ontrafeld waarom slechte slapers de volgende ochtend vaak beroerd wakker worden en rusteloos blijven. Boosdoener: de REM-slaap, de fase waarin we hevig dromen en nare ervaringen verwerken.