Het gaat om de voormalige 'Jodenbuurt' in het centrum van Amsterdam, de Rivierenbuurt in Amsterdam-Zuid en de Transvaalbuurt ten oosten van het centrum. 'Nederlandse Joden werden tijdens de oorlog uit hun beroepen gezet en naar deze getto's gedreven voor zij naar de concentratiekampen werden gedeporteerd.
Nederland heeft volgens veel deskundigen geen echte getto's. Bewoners van dergelijke wijken hebben vaak wel het idee dat deze wijken getto's zijn, aangezien velen worden geplaagd door overlast, geweld en vele andere zaken.
Tijdens de bezettingsperiode stellen de nazi's in heel Europa Joodse wijken en getto's in. Dit zijn buurten of kleine steden waar alle Joden verplicht moeten wonen en leven onder vaak erbarmelijke omstandigheden. Zonder toestemming mogen ze de wijken en getto's niet verlaten.
De Buurt. 'De Buurt', zoals de Joodse wijk voor de oorlog werd genoemd, lag achter de Nieuwe Kerk aan het Spui, tussen de Stille- en Amsterdamse Veerkade, de Gedempte Burgwal en de Gedempte Gracht. Het was een arme wijk waar de mensen vooral leefden van de straathandel en andere beroepen waar geen gilde voor bestond.
De massale toestroom van Sefardische joden naar Venetië – sinds de Reconquista trokken joden vanuit het Iberisch schiereiland door Europa – deed de autoriteiten in Venetië besluiten deze niet-christelijke nieuwkomers in een ommuurd gebied te plaatsen, dat ze getto noemden en later uitgebreid werd met een nieuw getto.
Internationale term, uit Italiaans ghetto 'jodenwijk' [1516; Toll.]. De verdere herkomst is niet zeker. Het woord is waarschijnlijk afgeleid van het door grachten omgeven stratenblok Geto nuovo in Noord-Venetië, waar voor het eerst joden gescheiden leefden van christenen.
Een ghetto of getto is de benaming voor een deel van een stad waar mensen met dezelfde afkomst of geloofsovertuiging wonen. Mensen worden vaak gedwongen om in deze wijken te wonen. Het woord ghetto komt oorspronkelijk uit Venetië.
Met Judenviertel wordt hier bedoeld het gebied dat de Duitsers beschouwden als Joods woongebied, aanvankelijk de oude 'Jodenhoek', in Amsterdam de wijk rond het Waterlooplein (Waterlooplein, Jodenbreestraat, Sint Anthoniebreestraat, Uilenburg, Rapenburg, Valkenburg, Vlooienburg, Nieuwe Herengracht, Weesperstraat en ...
Vele Joodse inwoners van Nederland en van de Jodenbuurt werden in de periode tussen augustus 1942 en september 1943 aangehouden tijdens razzia's. De bewoners van dit deel van Amsterdam werden door de bezetter bijeengebracht in de Hollandse Schouwburg aan de Plantage Middenlaan en van daaruit gedeporteerd.
Mokum: het centrum van joods leven in Nederland
De geschiedenis van de joodse bevolking in Amsterdam is onlosmakelijk verbonden met die van de stad zelf. Al aan het eind van de 16e eeuw vestigden zich de eerste joden in de stad. Het waren vluchtelingen uit Spanje en Portugal waar zij fel werden vervolgd.
Het getto van Rome (in het Italiaans ghetto gespeld) was van 1555 tot 1870 de enige wijk van de stad Rome waar joden mochten wonen. De wijk werd grotendeels afgebroken en gesaneerd op het einde van de 19e eeuw. Thans is ze nog steeds het zwaartepunt van de joden in de stad, ook al wonen de meesten van hen nu elders.
De wijk Santa Cruz is de voormalige Joodse wijk van Sevilla. In deze oude wijk liggen enkele belangrijke bezienswaardigheden, zoals het Alcazar paleis en de Giralda toren van de kathedraal.
Een pogrom is een uitbarsting van geweld en buitensporigheden, gericht tegen een deel van de bevolking. Vaak gaat het om een minderheidsgroepering, met name de Joden. Een pogrom wordt daarom ook wel aangeduid als een 'razzia tegen de Joden'.
Probleemwijk of achterstandswijk zijn algemeen gehanteerde termen voor woonwijken met diverse infrastructurele en maatschappelijke tekortkomingen.
In Nederland leven naar schatting 40.000 tot 50.000 Joden, waar dat er voor de Tweede Wereldoorlog nog zo'n 140.000 waren. Dat zijn er even veel als bijvoorbeeld het aantal Syriërs, dat sinds 2010 is toegenomen tot 45.000. En minder dan de Irakese gemeenschap, die inmiddels bestaat uit 56.000 mensen.
Rond 1600 vestigden de eerste Joden zich in Amsterdam. Het waren Sefardische Joden uit Portugal. Ze waren op de vlucht voor geloofsvervolging en vonden in Amsterdam een veilig toevluchtsoord. Bekendste van deze Portugese Joden was de wereldberoemde verlichtingsfilosoof Baruch Spinoza.
' In 1940 woonden er ongeveer 140.000 Joden in Nederland. 80.000 van deze Joden woonden in Amsterdam - ongeveer tien procent van de hele Amsterdamse bevolking. Meer dan 75 procent is naar vernietigingskampen gedeporteerd en vermoord.
Het woord stamt uit het Hebreeuws en betekent 'plaats' of 'stad' (Hebreeuws: Maqom מָקוֹם). Via het Jiddisch (mokem) is het in het Bargoens terechtgekomen. Het markeert daarmee tevens het Joodse gedeelte van de geschiedenis van Amsterdam.
De eerste grote groep kwam naar Nederland aan het einde van de 16e eeuw. Dit waren Sefardische Joden die waren gevlucht voor de inquisitie in Spanje en Portugal. In de 17e eeuw woedde de Dertigjarige Oorlog. Asjkenazische Joden uit Midden- en Oost-Europa weken uit naar Nederland.
In mei 1940, toen het Duitse leger binnenviel, woonden in Nederland om en nabij 140.000 Joden. Het overgrote deel van hen had de Nederlandse nationaliteit, maar er waren ook enkele tienduizenden uit Duitsland gevluchte Joden, onder wie Anne Frank en haar familie.
Antisemitisme betekent haat tegen Joden. Het woord komt uit de 19e eeuw, toen het indelen van mensen in verschillende rassen normaal werd gevonden. Veel mensen in Europa vonden het 'blanke ras' beter en sterker dan andere.
Een deportatie is een gedwongen verplaatsing van mensen. Het begrip is echter niet eenduidig. Vaak wordt het begrip gebruikt voor de verplaatsing onder dwang van grote groepen mensen naar werk- of concentratiekampen, zoals in nazi-Duitsland en in de Sovjet-Unie onder Jozef Stalin.
Holocaust / Shoah: Holocaust is de naam voor de genocide op de Joden die in de periode 1939-1945 plaatsvindt in Europa. Dit woord is Grieks en betekent brandoffer. De Hebreeuwse benaming van dezelfde genocide is Shoah wat 'catastrofe' betekent.
Zionisme betekent het streven naar een onafhankelijke Joodse staat. Het woord is afgeleid van Zion, de naam van een heuvel bij de stad Jeruzalem. Maar lang niet alle Joden wonen in Israël en niet alle inwoners van Israël zijn joods.