De bevoegdheid van de beveiliging om te fouilleren moet van tevoren gecommuniceerd zijn en worden meegenomen in de huisregels. Zo is het bijvoorbeeld toegestaan bij bezoekers van voetbalwedstrijden of festivals. Binnen het fouilleren is er een scheiding, namelijk veiligheidsfouillering en gerechtelijke fouillering.
De politie mag alleen preventief fouilleren in de daarvoor aangewezen veiligheidsrisicogebieden. Dit zijn gebieden met een hoog aantal wapenincidenten en/of een ernstige mate van (vuur)wapengebruik. In deze gebieden geldt ook een messenverbod.
Beveiligers mogen alleen een privaatrechtelijke oppervlakkige veiligheidsfouillering (POV) uitvoeren. Een POV is het oppervlakkig aftasten van kleding na toestemming van de bezoeker om voorwerpen op te sporen die een risico vormen voor de veiligheid in een gelegenheid.
Vrijwillig laten fouilleren
In uitgaansgelegenheden probeert men zo wapens te weren, bij concerten tracht men op deze wijze meegenomen drank of opnameapparatuur buiten de deur te houden. Op vliegvelden geldt ook dat wie niet gefouilleerd wil worden dan geen toegang krijgt tot het vliegtuig.
Fouilleren in het kader van de opsporing
Het onderzoek aan de kleding betreft ook het doorzoeken van zakken of de voering van een jas en mag elke opsporingsambtenaar doen bij een aangehouden verdachte tegen wie een ernstige verdenking is en waarbij het fouilleren in het belang van het onderzoek is.
Visiteren wordt regelmatig verward met fouilleren, maar de betekenis van deze twee begrippen is niet hetzelfde. Bij visitatie worden enkel de persoonlijke bezittingen gecontroleerd, terwijl bij fouillering ook kleding en lichaam onderzocht mogen worden.
Fouilleren, zoals beschreven in de strafwet, mag een evenementenbeveiliger niet; kleding mag wel worden onderzocht, maar er mag geen controle onder de kleding of aan het lichaam plaatsvinden. Een fouillering bij evenementen mag ook nooit door een beveiliger worden afgedwongen.
De politie mag alleen aanhouden als u verdachte bent van een strafbaar feit. Er zijn wel uitzonderingen, bijvoorbeeld bij een verdenking van terrorisme. Dan gaat het om zo'n ernstig strafbaar feit dat ook een aanwijzing genoeg is. Er hoeft dan nog geen duidelijk vermoeden te zijn.
De fouillering van een persoon is het betasten van het lichaam op of onder de kleding van die persoon en/of de controle van zijn of haar bagage, om te checken of hij of zij al dan niet bepaalde voorwerpen op of bij zich draagt.
De bevoegdheid van de beveiliging om te fouilleren moet van tevoren gecommuniceerd zijn en worden meegenomen in de huisregels. Zo is het bijvoorbeeld toegestaan bij bezoekers van voetbalwedstrijden of festivals. Binnen het fouilleren is er een scheiding, namelijk veiligheidsfouillering en gerechtelijke fouillering.
Wie mag visiteren? Dat mogen alleen medewerkers die daarvoor zijn aangewezen door de werkgever, of medewerkers van een door de werkgever inghuurd beveiligingsbedrijf.
Wat zijn de taken van een particuliere beveiliger? Een particuliere beveiliger bewaakt de veiligheid van personen en goederen en zorgt dat de orde en rust op terreinen en in gebouwen niet wordt verstoord. Een beveiliger doet dit in opdracht van burgers, bedrijven en overheidsinstanties.
Een burgemeester kan een gebied voor een bepaalde tijd aanwijzen als veiligheidsrisicogebied. De officier van justitie kan binnen zo'n gebied opleggen dat de politie preventief mag fouilleren en vervoermiddelen en bagage mag doorzoeken op de aanwezigheid van wapens.
Preventief fouilleren is het fouilleren van personen in een gebied dat de burgemeester aanwijst. Dat gebied noemen we dan een veiligheidsrisicogebied. Er is op dat moment geen verdenking tegen de betreffende persoon.
De opsporingsambtenaar die een verdachte staande houdt of aanhoudt mag een tas, dashboardkast, buddyseat etc. onderzoeken om te zoeken naar een voorwerp dat kan dienen om de identiteit van de verdachte vast te stellen.
Tegenwoordig heerst er enige verwarring over wat men nou wel of niet mag zeggen tegen een agent. Een agent is een ambtenaar in functie en in beginsel is het strafbaar om deze te beledigen. Burgers mogen elkaar overigens ook niet beledigen, maar voor het beledigen van een agent geldt een hogere straf.
Zijn straf: een gevangenisstraf van vier maanden en een ontzegging van de rijbevoegdheid voor de duur van 10 maanden (voor een misdrijf). Verder nog één maand hechtenis, een ontzegging van de rijbevoegdheid voor de duur van drie maanden en een geldboete van € 250,- (voor overtredingen).
Een agent kan je buiten zijn normale diensturen en als hij in burger is toch verbaliseren. Hij mag dit in gans België doen. Wil je een proces-verbaal van een politieagent betwisten, dan is dat niet zo eenvoudig. Zo'n PV heeft namelijk een bijzondere bewijswaarde als het tijdig aan jou werd bezorgd.
Een evenement is een verplaatsbare georganiseerde gebeurtenis waarbij een veelheid aan mensen betrokken is. Meestal is die gebeurtenis publiek, maar ze kan ook besloten zijn (een bedrijfsevenement).
Onder meer personen die in een veiligheidsrisicogebied wonen en/of werken kunnen als belanghebbenden worden aangemerkt. In het kader van het strafrechtelijke traject geldt echter dat weigering om mee te werken aan preventieve fouillering kan leiden tot strafrechtelijke vervolging.
Een veiligheidsrisicogebied is een gebied dat voor iedereen toegankelijk is, met een hoog risico op overtredingen en verstoring van de openbare orde. Binnen een veiligheidsrisicogebied kan de officier van justitie de politie opdracht geven tot preventief fouilleren.
Strenge regels rond bevoegdheid
Sommige bevoegdheden mag de politieagent zelf toepassen. Zwaardere opsporingsbevoegdheden, zoals een telefoon tappen, iemand observeren of een woning doorzoeken (huiszoeking) mogen pas worden toegepast na toestemming van de officier van justitie of de rechter-commissaris.
U heeft het recht om te weten van welk strafbaar feit u wordt verdacht. U hoeft de vragen niet te beantwoorden (zwijgrecht). U heeft het recht om vóór het (eerste) verhoor vertrouwelijk met een advocaat te praten. U heeft recht op de aanwezigheid van een advocaat tijdens het verhoor om u bij te staan.
De term ernstige bezwaren ziet op de ernst van de verdenking die er moet zijn. Bij aanhouding is hoogstens een redelijk vermoeden van schuld nodig. Dit betekent dat de politie op redelijke gronden iemand kon verdenken van het plegen of betrokkenheid bij een bepaald strafbaar feit.