- rondom de Oosterschelde liggen kleine strandjes, hier mag je komen. Langs de randen van de strandjes aan de voet van de dijk liggen vaak oesters en krukels. - neem mee wat je zelf die avond of de volgende dag op eet. Langer zijn ze niet te bewaren en het is zonde om de rest weg te moeten gooien.
Als je zelf oesters gaat rapen, is het wel goed een aantal zaken in het achterhoofd te houden. "Zo mag je in Nederland 10 kilo per persoon per dag rapen, mits voor eigen gebruik. Dat zijn ongeveer honderd oesters.", weet Sonja Smit.
Er zijn verschillende plekken zoals de Goese Sas, het strand van Yerseke en Scheldeoord, waar de schelpen voor het oprapen liggen. Maar niet alleen op de Zeeuwse stranden vind je oesters, ook op Texel en Terschelling kun je oesters plukken.
Je komt langs de gehele Noordzeekust lege schelpen tegen, maar levende kokkels zijn vooral te vinden op de Wadden en in de Oosterschelde en Westerschelde. Bekende oogstplekken zijn de Oesterdam bij Tholen en aan de zuidzijde van Vlieland. Let op: oogst alleen kokkels met een minimale grootte van zo'n 3 cm.
Wanneer kun je gaan? De regel is dat je het beste kunt rapen als de r in de maand is: van september tot en met april. In de zomer of tijdens een warm voorjaar is de kans groot dat je een 'geile oester' tegen het lijf loopt. Deze oesters produceren melkachtig zaadvocht en dit is niet lekker.
Want ondanks dat je zelf op pad mag gaan, zijn er wel regels die je in je achterhoofd moet houden. Zo mag je maximaal 10 kilo oesters per persoon meenemen. De oesters vervolgens verwerken in een smaakvol maaltje die avond bij jou thuis is prima, maar ze doorverkopen aan een restaurant dan weer niet.
Oesters zijn vers als de schelp gesloten is. Als de schelp iets open staat, geef de schelp dan een tik. Sluit de schelp zich, dan is de oester geschikt voor consumptie. Bewaar oesters altijd in de koelkast.
Gekookte kokkels zijn bij een temperatuur van 0 tot 4 graden in de koelkast slechts enkele dagen houdbaar. De verse daarentegen zijn 7 tot 10 dagen vanaf de vangst houdbaar op een donkere plaats bij een temperatuur van maximaal 3 graden.
Kokkels eten
Kokkels kunnen, net als mosselen, worden gestoomd, gekookt, gebakken en zelf levend rauw worden gegeten. Als u zelf kokkels gaat bereiden controleer dan eerst of ze allemaal vers zijn. Als de schelp iets open staat kunt u controleren of de kokkel nog leeft. Geef een tikje op de schelp.
Doe de gootsteen vol koud water met een handje fijn zout en laat de kokkels een kwartier liggen. Spoel af en herhaal met vers water. Laat ze nu nog minstens een half uur zo liggen. Zo kunnen ze zoveel mogelijk zand kwijt raken.
Raap de kleinere exemplaren (ca. 8-10 cm lengte) om rauw te eten en de grotere (>20 cm) om te stomen of te gratineren. Groter dan 20 centimeter zijn er ook, maar die krijg je alleen open als je veel naar de sportschool gaat. Raap bij voorkeur oesters die bij laag water net boven het water uitkomen.
Mag je zomaar schelpdieren rapen? Ja, dat is juist zo fijn: het is wettelijk toegestaan om per persoon maximaal 10 kilo schelpdieren voor eigen gebruik te rapen. Maar er zijn wel restricties: alleen op de bij laag water toegankelijke stukken en buiten de commerciële mossel- of oesterpercelen mag je ze rapen.
In principe kun je het hele jaar oesters eten, maar ze zijn wel op hun best in de acht maanden met een ,,r''. Het Franse woord voor oester, huître , zegt het zelf: huit r . Tijdens die acht maanden, en ook nog een beetje in mei, is de watertemperatuur laag.
Vroeger kwamen ze al voor, maar toen uitsluitend in de platte variant. Overal langs de Europese kust lagen de langzaamgroeiende oesters. Doordat deze oesters langzaam groeien, en eigenlijk pas na een jaar of vijf geraapt mogen worden, zijn ze duur en exclusief.
Echte liefhebbers eten oesters het liefst rauw, rechtstreeks uit de zee met eventueel nog wat citroensap en een snufje zwarte peper. Maar oesters worden ook vaak gegratineerd met een heerlijk laagje kaas.
Het oesterseizoen duurt van september tot en met april en dan kunt u deze lekkernij volop eten in de betere restarants in Zeeland.
Was de kokkels een paar keer in koud water en check of er open schelpjes tussen zitten. Tik er even op: gaan ze dicht, dan kunnen ze mee. Blijven ze open of zijn ze kapot, gooi ze dan weg.
De verse kokkels, ook wel hartschelp genoemd, hebben een heerlijke zomerse smaak. Helemaal in combinatie met een pasta, verse peterselie, witte wijn, parmezaan en citroensap. Kokkels zijn tweekleppige schelpdieren die in de bodem van zoute en brakke wateren leven.
Kokkels komen in bijna alle zeeën voor en zijn de meest voorkomende schelpen in Noord-Europa. Kokkels zijn te eten als mosselen en ze zijn het hele jaar te verkrijgen. Ook kokkels moet je, zoals de meeste schelpen, dicht kopen. De mossel is een schelpdier welke voorkomt in de Nederlandse kustwateren.
Vongole / Venusschelpen
Vongole is Italiaans voor venusschelpen. Eigenlijk kunnen venusschelpen worden gezien als het Italiaanse broertje van de Nederlandse kokkels. Qua smaak is er nauwelijks verschil tussen de twee. Wel zijn venusschelpen wat groter, platter en gladder dan de geribbelde kokkels.
Eten en gegeten worden
Beide soorten kokkels zijn weinig kieskeurig in wat ze eten: als ze het maar uit het water kunnen filteren. Het kunnen kleine voedseldeeltjes zijn maar ook eencellige algen. De larven eten waarschijnlijk vooral algen. De kokkels worden op hun beurt weer gegeten door krabben, vissen en vogels.
Recept spaghetti vongole
Was de schelpen en haal de slechte eruit. Wanneer schelpen stuk zijn of open staan en niet meer dicht gaan als je er met een mesje tussen gaat dan moet je de schelpen weggooien.
De oesters kunnen dan geen lucht meer krijgen, want ook buiten het water kunnen deze zeevruchten lang in leven blijven, maar hebben we lucht nodig. Je kunt ze ook in een plastic bakje doen, geen deksel maar wel wat ijs er bovenop doen. Of leg ze in een schaal, en doe daar wat is bovenop.
Op het vlak van gezondheid zijn oesters en andere schaal- en schelpdieren vergelijkbaar met andere vis, en worden ze beschouwd als een gezonde keuze. Ze zijn bijvoorbeeld rijk aan vitamine B1 en B12 en de mineralen calcium, jodium, kalium, fosfor, seleen, magnesium en zink.
Een geopende schelp levert een uitgedroogde oester en die kun je niet eten. Als je de schelp niet of lastig open krijgt, dan is het in orde. Druppel wat citroensap op de kieuwen van de oester. Als deze samentrekt, kun je hem eten.