Er zijn verschillende vormen van huiselijk geweld. De meest voorkomende vormen zijn: Partnergeweld: ongeveer 60% van alle gevallen van huiselijk geweld betreft geweld tussen (ex-)partners. Vrouwen zijn vaker slachtoffer dan mannen van deze vorm van geweld.
Voor fysieke mishandeling is dat 53% (30% getuige), voor emotionele mishandeling 65% (54% getuige), voor fysieke verwaarlozing 37% (26% getuige) en voor emotionele verwaarlozing 56% (53% getuige) (Alink e.a. 2018).
Geschat wordt dat in 40 procent van de huiselijk geweld casuïstiek, er (ook) sprake is van mannenmishandeling. Er worden ongeveer 80.000 mannen per jaar ernstig mishandeld in huiselijke kring. Er zijn ook verschillen, waarmee bij de signalering en aanpak rekening gehouden moet worden.
In maart en april van 2020 gaven 1,2 miljoen Nederlanders van 16 jaar of ouder (8 procent) aan in de voorgaande 12 maanden slachtoffer te zijn geweest van huiselijk geweld. Bij 820 duizend van hen had dit een structureel karakter, zij maakten het (bijna) dagelijks, wekelijks of maandelijks mee.
Huiselijk geweld stoppen en slachtoffers beschermen
De dader van huiselijk geweld kan een huisverbod krijgen om het geweld te stoppen. Als het nodig is, wordt de algemene aanpak tegen huiselijk geweld uitgebreid met een bijzondere aanpak. Bijvoorbeeld voor kindermishandeling.
Veelvoorkomend partnergeweld
Deze vorm van geweld ontstaat vaak uit onmacht, door verlies van controle en regie. De pleger kan zowel de man als de vrouw zijn. Er kan verschil zijn in ernst van het geweld en de consequenties hiervan verschillen per persoon.
Huiselijk geweld is geweld wat zich afspeelt binnen de huiselijke sfeer en niet direct zichtbaar is voor de omgeving. De term 'huiselijk' verwijst naar de relatie tussen de betrokkenen. Het kan bijvoorbeeld gaan om geweld tussen (ex-)partners, tussen ouder en kind of overige familieleden.
De gevolgen van huiselijk geweld
Slachtoffers raken vaak in een isolement. Ze verliezen hun weerbaarheid en zelfvertrouwen, en kunnen een negatief zelfbeeld ontwikkelen. Hierbij spelen gevoelens van schuld en schaamte doorgaans een grote rol. Dit kan leiden tot depressies, stressklachten en lichamelijke klachten.
Er zijn verschillende risicofactoren voor partnergeweld, zoals een machtsverschil tussen de partners, een ongelijke man-vrouwverhouding, met een relationele afhankelijkheid, een economische afhankelijkheid of een zorgafhankelijkheid van de een naar de ander, of een combinatie daarvan.
Partnergeweld verloopt typisch in een 'cyclus van geweld', waarin we 3 fasen kunnen herkennen: In de eerste fase ontstaan spanningen in de relatie, die later leiden tot woede-uitbarstingen. Deze nemen progressief toe. In de tweede fase treedt er verbaal, fysiek en/of seksueel geweld op.
Naast (ernstig) lichamelijk letsel, kan vrouwenmishandeling leiden tot: Psychosomatische klachten (lichamelijke klachten die hun oorsprong vinden in psychische problemen) Eenzaamheid. Depressie.
Mishandelen kent vele vormen. Het kan zijn controleren, isoleren, vernederen, schreeuwen, of misbruiken maken van iemand. Soms doen mensen je onbewust kwaad, bijvoorbeeld omdat zij opgegroeid zijn met veel geschreeuw en dit voor hen normaal is.
Kindermishandeling gaat niet altijd om zichtbare schade, zoals blauwe plekken of brandwonden. Ook zonder dat je het ziet kan er sprake zijn van een vorm van kindermishandeling. Denk dan aan: schreeuwen, kleineren of bang maken.
Emotionele of geestelijke mishandeling
Van emotioneel of geestelijk geweld is bijvoorbeeld sprake als een volwassen persoon een kind regelmatig uitscheldt, vernedert of het kind opzettelijk bang maakt.
Wanneer contact opnemen bij geweld in een relatie? Als er weer iets gebeurt en u zich onveilig voelt, bel dan 112. De politie weet hoe ze met mishandeling om moeten gaan.
Jullie gezinsvoogd of de Raad voor de Kinderbescherming kan een uithuisplaatsing aanvragen bij de rechter. Dat doen ze als ze vinden dat het bij jullie thuis niet veilig of stabiel genoeg is voor je kind. De rechter neemt het besluit. Alleen hij kan bepalen of jouw kind uit huis wordt geplaatst.
Veilig Thuis is het Advies en Meldpunt Huiselijk Geweld, kindermishandeling en ouderenmishandeling. Zij geven advies en ondersteuning bij huiselijk geweld en kindermishandeling. En doen onderzoek bij vermoedens van Huiselijk Geweld en kinder- en ouderenmishandeling.
Vijf stappen
Stap 1: In kaart brengen van signalen. Stap 2: Overleggen met een collega (eventueel Veilig Thuis raadplegen van of een deskundige op het gebied van letselduiding). Stap 3: Gesprek met de betrokkene(n). Stap 4: Wegen van het huiselijk geweld of de kindermishandeling.
Voorbeelden daarvan zijn woedeaanvallen, schuld en verantwoordelijkheid afschuiven, kleineren, publiekelijk voor gek zetten, angst aanjagen, vreemd- gaan, emotionele zorg onthouden en emotionele straffen uitdelen.
Word je door iemand in je omgeving gekleineerd, geïntimideerd of gepest? Dan kan er sprake zijn van geestelijke mishandeling. Geestelijke mishandeling wordt ook wel psychische of emotionele mishandeling genoemd. Langdurige en herhaalde geestelijke mishandeling levert grote spanningen op.
Zware mishandeling
Hiervan is sprake als u opzettelijk zwaar lichamelijk letsel toebrengt. We spreken van zwaar lichamelijk letsel als er geen vooruitzicht is op volledige genezing van het letsel, of als de zware mishandeling heeft geleid tot arbeidsongeschiktheid van het slachtoffer.
Schelden en slaan zijn vormen van geweld. Dat is schadelijk voor degene die wordt uitgescholden of geslagen, maar ook voor de mensen die toekijken. Geweld stopt niet vanzelf.
De politie luistert aandachtig en zoekt samen met jou naar een oplossing. Als de politie op een adres komt waar ook kinderen zijn en de politie maakt zich zorgen over hun veiligheid, dan meldt de politie dit bij Veilig Thuis. Is de situatie voor kinderen erg gevaarlijk, dan grijpt de politie meteen in.