Een dwangstoornis kan ontstaan door een lichamelijke ziekte, het gebruik van drugs of sommige medicijnen. Een ingrijpende, belangrijke levensgebeurtenis kan zorgen voor een dwangstoornis. Seksueel misbruik, het overlijden van een dierbare, een zwangerschap of een echtscheiding bijvoorbeeld.
Hoe ontstaat een dwangstoornis? Er is niet één oorzaak aan te wijzen waardoor een dwangstoornis ontstaat; wel zijn er verschillende risicofactoren. Een dwangstoornis ontstaat meestal door een combinatie van erfelijkheid, lichamelijke oorzaken, wat iemand meemaakt in het leven en persoonlijke eigenschappen.
Dwanggedachten (obsessies) zijn steeds terugkomende gedachten of beelden die voor angst of spanning zorgen. Bijvoorbeeld de angst om grote fouten te maken of de angst voor besmetting door een ziekte. Dwanghandelingen (compulsies) zijn dingen die iemand wil doen om de dwanggedachte de baas te blijven.
Dit komt doordat bepaalde processen in hun hersenen anders lopen dan bij andere mensen. Bepaalde situaties tijdens de kindertijd of andere stressvolle of traumatische gebeurtenissen verhogen waarschijnlijk de kans op het ontwikkelen van controledwang of een andere dwangstoornis.
Controledrang ontstaat vaak door een angst om dingen los te laten. Je wilt zo graag controle houden en niets aan het toeval over laten. Dit klinkt misschien tegenstrijdig, omdat angst vaak verdwijnt als je loslaat. Vaak zit er veel onzekerheid achter controledrang.
Wanneer mensen zich bezighouden met dwanghandelingen, raken ze gevangen in een patroon van repetitieve handelingen of zinloos denken waar ze moeilijk uit kunnen breken. Dwanghandelingen kunnen een genetische component hebben - ze worden bijvoorbeeld vaak gezien bij eeneiige tweelingen - maar ze ontstaan ook vaak na stressvolle gebeurtenissen, trauma of misbruik .
Mensen met een dwangmatige-persoonlijkheidsstoornis, ook wel een obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis genoemd (OCPS), ervaren een sterke drang om alles onder controle te hebben. Ze zijn voortdurend bezig om hun taken ordelijk en foutloos te uit te voeren, vaak zonder enige emotie.
Dwangmatig piekeren is een gewoonte die vooral optreedt bij mensen die een aantal eigenschappen hebben: controle willen hebben, perfectionisme en overmatige verantwoordelijkheid. Ze willen gewoonlijk niet alleen de dingen die echt spelen onder controle hebben, maar ook al dingen die kunnen spelen.
Therapie kan een dwangstoornis niet genezen, maar het helpt je wel om op een gezonde en ontspannen manier met stress om te gaan.
Een dwangstoornis zorgt niet voor direct gevaar.Wel kant het ervoor zorgen dat je jezelf minder goed verzorgt en het kan je dagelijks leven ernstig beïnvloedt.
Veelgestelde vragen over opdringerige gedachten
In plaats daarvan gaat het erom ze effectief te leren beheren, zodat ze je niet meer storen dan nodig is. Technieken zoals mindfulnessmeditatie, cognitieve gedragstherapie, diepe ademhaling en regelmatige fysieke activiteit kunnen ongelooflijk behulpzaam zijn bij het verminderen van de frequentie en impact ervan.
Patiënten met OCD vertoonden hogere brain-PAD-scores dan gematchte HC's, wat suggereert dat patiënten met OCD versnelde hersenveroudering vertoonden . Bovendien waren brain-PAD-scores negatief gecorreleerd met de duur van de ziekte, wat suggereert dat brain-PAD-scores progressieve structurele hersenveranderingen kunnen vastleggen.
Een dwangstoornis gaat meestal niet helemaal weg. Je hebt meestal periodes met weinig klachten en periodes met meer klachten.
Zoals ordenen, controleren en handen wassen. Mensen met een dwangstoornis voelen zich als het ware gedwongen dit te doen om zo de angst, onrust of een gevreesde situatie te voorkomen. De handelingen zijn duidelijk overdreven of niet passend bij het gevaar dat iemand wil voorkomen.
Wanneer u probeert om dwangmatigheden te weerstaan, kan het helpen om uw aandacht op iets anders te richten . Er zijn veel manieren om uzelf af te leiden. Het kan zijn door iets creatiefs te doen, een film of tv-programma te kijken, iets praktisch te doen of een wandeling te maken.
Ontstaan. Veel mensen met een dwangmatige persoonlijkheidsstoornis zijn opgegroeid met afstandelijke, kritische of strenge ouders. Tijdens je opvoeding was er waarschijnlijk weinig ruimte voor spel, ontspanning en pubergedrag. Deze stoornis komt voor bij ongeveer één procent van de bevolking.
Dwangmatig gedrag
Iemand die bijvoorbeeld bang is voor besmetting met bacteriën, wast zijn handen herhaaldelijk . Iemand die bang is zijn familie kwaad te doen, kan de neiging hebben om een handeling meerdere keren te herhalen om de gedachte te 'neutraliseren'.
Compulsiviteit verwijst naar de neiging om onaangename, repetitieve handelingen op een gebruikelijke of stereotiepe manier uit te voeren om waargenomen negatieve gevolgen te voorkomen die tot functionele beperkingen leiden . (D) onaangename, repetitieve handelingen. (A) de neiging om repetitieve handelingen uit te voeren.
OCD is een vorm van een angststoornis. Er wordt ook wel eens een vergelijking gemaakt met een Autisme Spectrum Stoornis. Echter is OCD niet een vorm van autisme. Wel kan het zo zijn dat mensen met autisme bepaalde dwanggedachten/handelingen ervaren vanuit hun problematiek.
Onderzoekers hebben ook ontdekt dat verschillende hersengebieden, hersennetwerken en biologische processen een belangrijke rol spelen bij obsessieve gedachten, dwangmatig gedrag en bijbehorende angst en bezorgdheid. Er wordt onderzoek gedaan om de connectie tussen OCD-symptomen en delen van de hersenen beter te begrijpen.
Oorzaken van controlerend gedrag
Er zijn verschillende dingen die controlerend gedrag kunnen veroorzaken. De meest voorkomende zijn angststoornissen en persoonlijkheidsstoornissen . Mensen met angststoornissen voelen de behoefte om alles om hen heen te controleren om zich vredig te voelen. Ze vertrouwen er misschien niet op dat iemand anders de dingen op de manier aanpakt die zij willen.
Waarom willen we alles onder controle houden? Mensen willen graag de controle hebben zodat ze in enige mate zekerheid ervaren. De wereld zit vol onzekerheden en er kunnen continu dingen gebeuren waar we geen invloed op hebben. Door zelf goed voor bereid te zijn, hebben we in ieder geval de controle over onszelf.
Vermijden – Leer situaties te vermijden die uw aandrang kunnen triggeren . Afleiden – Neem de controle over uw aandrang door bezig te zijn. Leid uzelf af met iets wat u leuk vindt, zoals lezen, wandelen, sporten of naar een film gaan. Vervangen – Wanneer u de neiging heeft om iets ongezonds te doen, doe dan in plaats daarvan iets gezonds.