Er is niet één oorzaak aan te wijzen; wel zijn er verschillende risicofactoren. Controledwang of een andere dwangstoornis ontstaat meestal door een combinatie van lichamelijke oorzaken, wat je meemaakt in je leven en je persoonlijke eigenschappen. Een belangrijke lichamelijke oorzaak is erfelijkheid.
Controledrang komt vaak voort uit angst. Wat best tegenstrijdig is als je bedenkt dat de angst vaak vanzelf verdwijnt zodra je durft los te laten, stelt angstexpert, antropoloog en schrijver Roanne van Voorst.
Door controle uit te oefenen op onze omgeving voelen we ons fijn. Het geeft ons het idee dat we weten hoe de wereld in elkaar steekt. We willen het leven controleren zodat we ons veilig voelen, zodat we zeker weten dat er geen vervelende dingen gebeuren. De drang naar controle kan zich op allerlei manieren uiten.
Angst en zekerheid
Overmatige controle heeft vaak te maken met angst. Je bent bang dat je fouten maakt of je bent bang dat het mis gaat. Je bent bang om iets te verliezen of je bent bang voor de gevolgen van een foute inschatting. Je krijgt pas vertrouwen wanneer je merkt dat het zo loopt als jij had bedacht.
denk niet in de plaats van iemand anders, jij alleen bent baas over je eigen gedachten. wees minder kritisch voor jezelf en anderen. leef in het nu en laat de toekomst haar gangetje gaan. blaas de situatie niet onnodig op.
De oorzaak van deze angst voor controleverlies is het sterke verlangen naar houvast en zekerheid, terwijl de wereld om je heen constant in verandering is.
Mensen met een dwangmatige-persoonlijkheidsstoornis, ook wel een obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis genoemd (OCPS), ervaren een sterke drang om alles onder controle te hebben. Ze zijn voortdurend bezig om hun taken ordelijk en foutloos te uit te voeren, vaak zonder enige emotie.
Schrijf op wat je los wilt laten en bepaal het door jou gewenste resultaat (dus wat mogelijk gaat worden als je de controle hebt losgelaten). Schrijf het resultaat bevestigend op (wat je wilt, niet wat niet wilt) en gebruik de tegenwoordige tijd. Laat je niet beperken door twijfels en (on)mogelijkheden.
Ze hebben behoefte aan macht en controle en zijn mede daardoor snel jaloers. Die macht en controle over jou zullen ze proberen te bereiken door van jou hun trouwste fan te willen maken, en jou het gevoel te geven dat je hen nodig hebt.
Controle is de ervaring van een persoon dat deze invloed heeft op zijn of haar leefomgeving en dat die invloed leidt tot een positief resultaat [1]. Iemand kan bijvoorbeeld controle ervaren over prikkels uit de omgeving (lawaai), wie er dichtbij mag komen (privacy) of hoe de ruimte wordt ingericht (personaliseren).
Controlfreak-tips om te stoppen met controleren. Tip 1 – Angst is een oorzaak van controledwang, dus onderzoek dat. Tip 2 – Doorbreek het patroon van controledwang door nu wél eens te voelen. Tip 3 – Ga nuchter met je gedachten om.
In de negatieve zin wordt controlerend gedrag een neiging om over je eigen grenzen heen te reiken in de levens van anderen. Vaak rationaliseren mensen dit door te denken dat ze de ander helpen.
Controle leren loslaten betekent jezelf overgeven
Goed om te weten is dat controle veelal een illusie is. Je kúnt nu eenmaal niet alles controleren, want zelfs wanneer je alles in de puntjes hebt uitgedacht, is de kans groot dat het anders verloopt. En, je raad het al, dat geef opnieuw flink wat stress.
Controledwang is een sterke niet te onderdrukken behoefte om controle te houden op situaties en over dingen, bijvoorbeeld door routines te blijven volgen en vaste gewoontes aan te houden. Soms in een heel extreme vorm.
Als je last hebt van dwanggedachten en/of dwanghandelingen, heb je een dwangstoornis. We noemen het ook wel een obsessief-compulsieve stoornis. Een dwangstoornis komt voort uit angst: eigenlijk wil je vooral je angsten uit de weg gaan. Met dwanghandelingen probeer je dan te voorkomen dat gebeurt waar je bang voor bent.
Een dwangstoornis kan ontstaan na een ernstige, ingrijpende gebeurtenis waarin iemand heel bang was (psychotrauma). Een dwangstoornis kan ook ontstaan door een lichamelijke ziekte, het gebruik van bepaalde medicijnen of het gebruik van drugs.
Symptomen dwangstoornis
alles in het leven perfect willen regelen, controledwang. nergens onbekommerd van kunnen genieten, veel stress. een verstoorde dagelijkse routine hebben door voortdurende dwanghandelingen. last hebben van verstoorde sociale activiteiten door voortdurende dwanghandelingen.
Wanneer verliefdheid en het gevoel een sprookje te beleven plaats maakt voor een emotionele kwelling en hel. Drama, conflict, twijfel, teleurstelling, verstikkend, gemene woorden, sorry's die niks betekenen,… zijn kenmerken van destructieve relaties.
Is het 'de controle' of 'het controle'?
Het is 'de controle', want controle is mannelijk en vrouwelijk. Als je het aanwijst is het 'die controle'.
Een angststoornis gaat bijna nooit vanzelf over. Wacht daarom niet met hulp zoeken. Het belangrijkste is dat je toegeeft dat je een probleem hebt en daar iets aan wilt veranderen. Je kunt zelf en samen met mensen om je heen (familie, vrienden) aan jouw angsten werken.
Als je last hebt van een paniekstoornis, kunnen situaties die voor een ander heel normaal zijn tot zweethanden, angstige gedachten en regelmatig tot paniekaanvallen leiden. Een paniekaanval kan erg heftig zijn. Je kunt het gevoel hebben gek te worden, de controle te verliezen of een hartinfarct te krijgen.