Monkeypox, ook vaak apenpokken genoemd, is een virusinfectie die oorspronkelijk vooral in West- en Midden-Afrika voorkwam. Soms komt er een reiziger uit die regio naar Europa met deze ziekte. Het is een zoönose (ziekte die van dier op mens kan overgaan) waar vooral knaagdieren in Afrika de bron van zijn.
Het apenpokkenvirus, doorgaans de apenpokken genoemd, is een virusinfectie die vooral voorkomt in West- en Midden Afrika. Het virus komt vooral voor bij knaagdieren, maar ook mensen raken steeds vaker besmet. Het behoort tot dezelfde familie als het pokkenvirus. Het apenpokkenvirus wordt soms afgekort als MPV of MPXV.
Wat kan ik doen om te voorkomen dat ik monkeypox krijg? Monkeypox komt tot nu toe vooral voor bij MSM (mannen die seks hebben met mannen) die vaak seks hebben en meerdere partners hebben. Door minder of geen risicovolle contacten te hebben, kun je dus de kans verlagen om monkeypox te krijgen.
Het monkeypoxvirus is nu vooral gevonden bij mannen die seks hebben met mannen. Maar iedereen kan het krijgen. Je krijgt het virus als je dicht bij elkaar bent. Of je homo, hetero, vrouw of man bent, maakt niet uit.
Mensen kunnen door een dier worden besmet via een beet of door direct contact met de lichaamsvloeistoffen van een besmet dier. Het virus kan zich ook van mens op mens verspreiden, door contact via de lucht of door contact met de lichaamsvloeistoffen van een besmette persoon.
Toch is het apenpokkenvirus geen soa: het verspreidt zich via nauw huidcontact, zoals bijvoorbeeld bij knuffelen, maar dus ook bij seks. In principe kan iedereen het virus dus krijgen.
Na 1-3 dagen krijg je uitslag. Deze uitslag begint met vlekken die overgaan in blaasjes. De uitslag begint meestal op één plek en verspreidt zich dan naar het hele lichaam. Na het indrogen van de blaasjes blijven korsten over die uiteindelijk na 2-3 weken van de huid afvallen.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stelt dat apenpokken een gerapporteerd sterftecijfer heeft van tussen de 1 en 10 procent. Dat geldt voor de Congostam. De West-Afrikaanse stam is dodelijk in ongeveer 1 op de 100 gemelde gevallen.
De ziekte begint vaak met koorts, hoofdpijn, spierpijn, gezwollen lymfeklieren, rillingen en moeheid, meldt het RIVM. Na een tot drie dagen krijg je een uitslag die meestal in het gezicht begint en die daarna over het hele lichaam verschijnt. Deze uitslag begint met vlekken die overgaan in blaasjes.
Daar het apenpokkenvirus nauw verwant is met pokkenvirus, biedt het pokkenvaccin vermoedelijk ook een goede bescherming tegen apenpokken. De routinevaccinatie tegen pokken werd in de jaren '70 gestaakt in België. Mogelijks biedt vaccinatie op kinderleeftijd nog enige bescherming tegen apenpokken.
Meestal niet gevaarlijk
Het virus lijkt voor de meeste mensen niet gevaarlijk, maar kan dodelijk zijn voor mensen met een heel zwakke afweer. Dat komt in Europa bijna nooit voor. Je kunt er wel een tijdje goed ziek van zijn. Na een paar weken genees je vanzelf.
Of ik pijn had, vroegen ze. De bultjes kriebelden, maar pijn? Dat gelukkig niet.”
Nog eens zestig mensen zijn in de afgelopen dagen positief getest op het apenpokkenvirus. Daardoor stijgt het totale aantal bevestigde besmettingen in Nederland naar 878, meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu.
Iedereen die in aanmerking komt voor een vaccinatie krijgt een persoonlijke uitnodiging van de GGD Amsterdam. U kunt op dit moment alleen gevaccineerd worden als u deze persoonlijke uitnodiging ontvangt.
Apenpokken doet een beetje aan dat andere pokkenvirus, de waterpokken. Bijna elk kind krijgt die ziekte wel een keer. De symptomen lijken op die van apenpokken. Als je waterpokken hebt krijg je vlekjes, blaasjes en korstjes over je hele lichaam.
U kunt gevaccineerd worden tegen apenpokken als u tot een risicogroep behoort.
Op dit moment verspreidt het virus zich namelijk vooral tussen mannen die seks hebben met mannen. Dat is toeval, legt Koopmans uit. Een man met apenpokken had seks met een man, waarna het virus verder in die groep mannen rondging. Maar andere mannen, vrouwen en kinderen lopen net zo goed risico om het virus te krijgen.
Waar komt de naam vandaan? Het virus werd in 1958 ontdekt bij een Java-aap in een proefdiercentrum: daarom is de naam van het virus naar een aap vernoemd.
Apenpokken – of monkeypox in het Engels – is een virusinfectie die vooral bij knaagdieren in West- en Midden-Afrika voorkomt. Af en toe springt het virus over op de mens. Het virus lijkt op het pokkenvirus, dat in de jaren 70 met succes werd uitgebannen door wereldwijde vaccinaties.
Waterpokken start meestal met lichte koorts en hangerigheid bij kinderen. Na 1 of 2 dagen komen er kleine rode bultjes op de huid. De bultjes beginnen op het hoofd of de romp. Op die bultjes ontstaan blaasjes die veel jeuk veroorzaken.
Voor het beschermen en verzachten van de kwetsbare babyhuid wordt soms Sudocrem gebruikt. Sudocreme bevat een zinkoxide, dat ook prettig kan zijn bij waterpokken.
Waterpokken komt vooral bij kinderen voor meestal tussen de 1 en 8 jaar. Op 15 jarige leeftijd heeft al zo'n 90-95% van de kinderen waterpokken gehad. Hoewel zeldzaam kunnen ook volwassenen en bejaarde mensen voor het eerst waterpokken krijgen.
Het belangrijkste symptoom is de huiduitslag die eruit kan zien als rode vlekken, bultjes of blaasjes. Deze bultjes of blaasjes vormen uiteindelijk de pokken die pijnlijk kunnen zijn. Na het indrogen van de pokken blijven korsten over die uiteindelijk na 2-3 weken van de huid afvallen.