In steden (grijze gebieden) staan de huizen soms op verschillende soorten bodems doordat de stad groter is geworden. Daardoor is de indeling vaak niet goed te maken. Maar in het algemeen geldt dat de fundering vooral in steden in West- en Noord-Nederland kwetsbaar is.
Er is een verband tussen het type fundering en de bodemsamenstelling. Zo lopen woningen met een houten paalfundering in veen- en kleigebieden een groter risico op funderingsproblemen dat woningen op houten palen in zandgebieden.
Februari 2019 schatte het KCAF al dat "zeker 1 miljoen huizen in Nederland" dreigden te verzakken. De meldingen van verzakte woningen met soms enorme scheuren in muren, vloeren en kozijnen komen vooral uit regio's waar het probleem al langer speelt: Friesland en Zuid-Holland.
Risico op verzakken fundering
Veelal woningen met een houten palenfundering of een stalen-bak fundering op kleigrond. Doordat het grondwaterpeil zakt kunnen deze funderingspalen gaan rotten of de kleigrond gaan inklinken. Hierdoor verzakken de woningen.
Dit risico treedt vooral op bij huizen die niet op palen, maar rechtstreeks op de ondergrond zijn gefundeerd. 'We ontvangen meldingen uit Friesland en van Zevenaar tot Geldermalsen, ook in de weinig zettingsgevoelige gebieden', zegt onze Business director Water Alex Hekman vandaag in de Volkskrant.
Ligt er een veengrond dan is het zeker aan te raden om heipalen te laten plaatsen om uw terras te onderheien. Bij een zware belasting door bijvoorbeeld een tuinmuur, aanbouw, serre, veranda en tuinhuis is het aan te raden om te heien.
Onder normale omstandigheden stort een huis niet zomaar in. Er moet wel écht iets aan de hand zijn zoals een gasexplosie of aardbeving. Laat je huis periodiek inspecteren op gaslekkage. Vooral in oudere woningen, en door slechte aansluitingen van een gastoestel kunnen er gevaarlijke situaties ontstaan.
Oude huizen hebben vaak ook meer karakter en sfeer. Daarentegen ben je vaak meer geld kwijt aan onderhoud, verbouwen en het kopen zelf. Daarnaast zijn er soms verborgen gebreken die frustreren en je veel tijd en geld kunnen kosten.
Welk huizen lopen gevaar? Vooral huizen van voor 1970 die zijn gebouwd op veengrond of rivierklei. Die zijn vaak op houten palen gebouwd. Als de paalkoppen langdurig droogvallen, gaan zij rotten.
Wie betaalt mee? Als een huis gestut moet worden, is de gemeente daarvoor verantwoordelijk; die moet volgens de bouwregels de veiligheid hand-haven. Maar de eigenaar is zelf verantwoordelijk voor de fundering. In de praktijk kunnen veel mensen een nieuwe fundering niet betalen.
Levensduur van een huis: 55 tot 500 jaar
“Een huis kan tussen de 55 jaar en 500 jaar mee, kregen we toen terug van experts.” De extreem korte en lange leeftijden heeft Van Nunen uit de onderzoeken gehaald. Daarmee kwam hij op een gemiddelde levensduur van 120 jaar.
Veel voorkomende funderingsproblemen
Door daling van het grondwaterpeil, bijvoorbeeld door bouwputten of lekkende riolen, kan funderingshout droog komen te liggen. Hierdoor ontstaat schimmelaantasting. De fundering verliest haar draagvermogen en de woning kan deels scheefzakken.
Gemiddeld zijn de kosten van herstel tussen de €1.500,- en €1.600,- per m2 begane grond. De kosten zijn echter sterk afhankelijk van de situatie, specifieke wensen en economische omstandigheden.
Gevaren. Als de fundering het huis niet meer goed ondersteunt, ontstaat er schade aan het pand zelf. Dat begint met scheuren in muren, klemmende ramen en deuren en scheve vloeren. Als de palen het huis niet meer kunnen dragen, kan het ook gevaarlijk worden.
Wel tot 500 jaar in een woning kunnen wonen. Uit onderzoek blijkt dat een jaren 30 woning wel tot 500 jaar mee kan gaan. Hoogleraar Peter Boelhouwer van de TU Delft zegt namelijk dat de technische duur van een woning enorm verlengd kan worden door het juiste onderhoudt uit te voeren.
horizontale scheuren zijn vaak gevaarlijker dan verticale scheuren. Verticale scheuren ontstaan vaak door onvoldoende dilatatie. En zijn meestal niet gevaarlijk. Horizontale scheuren ontstaan daarentegen veel moeilijker en kunnen wijzen op funderingsproblemen.
Maar alle oplossingen hebben één ding gemeen: herstel is kostbaar en ingrijpend. Een funderingsonderzoek alleen al kost 4.000 à 5.000 euro. De kosten voor funderingsherstel bedragen gemiddeld 54.000 euro tot zelfs 100.000 euro per woning. Funderingsproblemen kunnen op verschillende manieren hersteld worden.
Funderingsherstel duurt zeker 8 weken.
Meestal niet verzekerd
Een opstalverzekering dekt schade aan een woonhuis en optioneel ook aan de fundering. Maar die schade moet plotseling en onvoorzien zijn ontstaan en bovendien vallen onder een in de polis genoemd voorval.
Heipalen slaan is goedkoper dan boren. Het nadeel van heipalen slaan zijn de trillingen, deze trillingen kunnen omliggende objecten als huizen en schuren beschadigen. Denk hierbij aan scheurvorming in de buitenmuren enzovoorts.
In de meeste gevallen kost heien 10.000 tot 20.000 euro. Een heipaal kost al snel zo'n 750 euro per stuk en gemiddeld zijn er tien stuks nodig. Daar komen natuurlijk meer kosten bij, zoals arbeidskosten, machinekosten, voorrijkosten en afvoerkosten.
Wanneer de VASTE GROND op grotere diepte zit moet er eerst worden geheid. Soms moet men palen aanbrengen van wel 30 meter bijvoorbeeld bij grote gebouwen. Men kan ook heipalen aanbrengen door middel van boren. Dit doet men wanneer er gevaar is dat nabij gelegen gebouwen door het trillen gaan scheuren.