De Zuidpool (Antarctica) is het koudste gebied op aarde. De ijslaag is er op sommige plaatsen 2 kilometer dik! Rond Antarctica ligt een oceaan die in de wintermaanden dichtvriest. Het kan dan 70 graden onder nul zijn!
Minstens drie maanden per jaar is het in Jakoetsk, in het oosten van Siberië, rond de veertig graden onder nul. Daarmee is dit de koudste stad op aarde. Zeker, er zijn plekken waar het nóg kouder wordt, zoals ruim negenhonderd kilometer verder naar het oosten in het dorpje Ojmjakon (met 500 inwoners).
Antarctica is veel kouder dan het noordpoolgebied, met temperaturen die bovenop de kilometers hoge ijskap in de donkere winter tot wel -90°C kunnen dalen.
Extreme temperaturen
De laagste temperatuur ooit gemeten in het noordpoolgebied is -67,7 graden Celsius. Deze temperatuur is gemeten in Ojmjakon. Ojmjakon is de koudste plaats van de bewoonde wereld.
Op de maan is het altijd heel erg koud
De maan heeft geen atmosfeer en daarmee ook geen bescherming tegen de straling van de zon. In het zonlicht is het er 120°C boven nul. Zonder atmosfeer kan er op de maan ook geen warmte worden vastgehouden. Aan de nachtzijde is het dan ook meteen ijskoud, 170°C onder nul.
Furnace Creek in Death Valley in de Amerikaanse staat Californië is de heetste plek op aarde. Op 10 juli 1913 werd het daar 56,7 graden en dat is officieel de hoogste temperatuur ooit gemeten.
Antarctica is verreweg het koudste continent op aarde. Met uitzondering van een smalle kuststrook vriest het er eigenlijk altijd. Antarctica is niet alleen erg koud, maar ligt ook nog eens extreem geïsoleerd van andere continenten doordat het wordt omringd door de ijskoude en diepe Antarctische Oceaan.
Op de Noordpool wonen wél mensen. De oorspronkelijke bewoners heten Inuït (een mooier woord voor eskimo's). Hun voorouders gingen hier duizenden jaren geleden heen om te jagen. Nu jagen de Inuït nog steeds, maar ze werken ook in de bosbouw of de oliewinning.
Er leven geen mensen op Antarctica. Er verblijven alleen wetenschappers in speciale onderzoekstations. Bijna alle dieren leven aan de kust van Antarctica. In de rest kunnen alleen speciale bacteriën leven.
1: Mawsynram (India) Met een gemiddelde jaarlijkse neerslag van 11.872 mm per jaar, is Mawsynram nipt de natste plek van India. Ter vergelijking: in de natste gemeente van Nederland (Apeldoorn) valt er jaarlijks gemiddeld 925 mm.
In de Verenigde Staten worden temperaturen tot -40 graden Celsius gemeten doordat een extreem koude luchtstroom vanaf de Noordpool het land heeft bereikt. Zelfs als zo'n systeem richting Europa zou trekken dan houdt de Oostzee het tegen.
De koudste plek op aarde waar mensen wonen, is het noordoosten van Siberië. Daar staat het kouderecord op 67,8 graden onder nul. De laatste keer dat die temperatuur werd gemeten was in 1933.
1. Reykjavik (IJsland) De gemiddelde dagelijkse maximum temperatuur van Reykjavik is 7.0 °C. De gemiddelde dagelijkse minimum temperatuur is 1.9 °C.
De koudste plek is net boven de lades, namelijk in het midden achterin. Daar kun je het beste zuivel en vlees of vis bewaren. Houdbare producten zitten vaak in een potje en plaats je in de deur.
Nuuk, Groenland
Met 17.000 inwoners is het één van de kleinste hoofdsteden ter wereld, en met een gemiddelde zomertemperatuur van 11 graden ook één van de koudste. Nuuk is het vertrekpunt van vele unieke outdooractiviteiten die je tot laat in de avond kunt plannen, want in de zomer blijft het lang licht.
Sommigen woonden in een iglo. Nu wonen de meeste mensen in een stenen huis. Ze werken in een fabriek. Of bijvoorbeeld in een ijshotel dat helemaal is gemaakt van ijs en sneeuw.
Maar wat er in het Noordpoolgebied gebeurt, heeft wereldwijd effect. Zo'n 70 procent van alle zoetwater ter wereld ligt opgeslagen als ijs en sneeuw, grotendeels in onze poolkappen. De Groenlandse ijskap is wel 3 km dik; als die helemaal smelt, dan stijgt de zeespiegel wereldwijd met 2 meter.
Onder het ijs en de sneeuw van Antarctica ligt vaste grond: rotsen. Onder het ijs van de noordpool bevindt zich geen land, maar zeewater. De noordpool is eigenlijk gewoon een stuk drijvend ijs. Op Antarctica leven pinguins.
Elk jaar bezoeken bijna 40.000 reizigers Antarctica. Toch is toerisme naar het zuidpoolgebied omstreden. Tegenstanders wijzen op het gevaar dat schepen aan de grond lopen en dat ze op die manier brandstof in zee bij Antarctica terecht kan komen. Ook dreigen toeristen uitheemse planten in het gebied te introduceren.
,,Op de zuidpool ligt een enorm potentieel aan zeespiegelstijging.'' De ijskap van Antarctica is gemiddeld 2200 meter dik, op het dikste punt zelfs bijna 5 kilometer. Als die helemaal zou smelten, zou de zeespiegel wereldwijd met 58 meter (!) stijgen.
Australië & Oceanië is qua oppervlakte met 8.600.000 km2 het kleinste van de 7 continenten.
39 graden is al uniek
Op 24 juli werd het 75(!) jaar oude hitterecord van Warnsveld gebroken toen het in Eindhoven39,3 graden werd. Ook dat was een barrière want nooit eerder werd er in ons land 39 graden gemeten. Tot op de dag van vandaag zijn 24, 25 en 26 juli 2019 de enige dagen geweest met maxima boven 39 graden!
Smogalarm in heel Nederland
De warmste dag ooit werd op 25 juli 2019 gemeten in Gilze-Rijen. Het werd destijds 40,7 graden. In Zeeland werd het op die dag 40,6 graden. Of we het Zeeuwse óf Nederlandse weerrecord morgen gaan verbreken, is nog even afwachten.
Athene, Griekenland
Hier werd trouwens de hoogste temperatuur van Europa gemeten: 48 graden in 1977! Let wel op dat de winters een stuk frisser zijn: in het noorden van de hoofdstad is zelfs sneeuw niet uitgesloten!