Olijfbomen worden wereldwijd gekweekt in een gebied van meer dan 15 miljoen hectare. Er worden ongeveer 1 miljard olijfbomen gekweekt, misschien zelfs meer. Ongeveer 80% van deze bomen staat in het Middellandse Zeegebied. Landen als Spanje, Italië, Griekenland, Tunesië en anderen exporteren olijfolie.
Spanje is de grootste olijfproducent ter wereld met een productievolume van 6.559.884 ton per jaar. Griekenland komt op de tweede plaats met 2.343.383 ton jaarlijkse productie.
Ook in Nederland zijn olijfbomen te vinden. Niet voor de teelt maar als sierwaarde voor terras en tuin. Want wanneer we een niet al te strenge winter in Nederland hebben, kan een olijfboom zelfs in de volle grond overleven.
Olijven oogsten doe je zo
Bij de traditionele teelt met een opbrengst tot 3.000 kilogram olijven per hectare bedraagt de kost voor de olijfboeren maximaal 0,25 euro per kilogram olijven.
De olijfboom groeit van nature in warme landen als Portugal en Spanje. Hier krijgen ze de hele dag zonlicht. Om dit zoveel mogelijk na te bootsen, kun je de boom het beste in de volle zon zetten. Zet hem bijvoorbeeld bij het raam of op het zuiden.
De olijfboom is groenblijvend, kan goed tegen droogte en houdt erg van milde winters en warme zomers. Hij kan niet goed tegen vorst, en kan daarom het beste als kuipplant gehouden worden. De plant groeit prima in gewone potgrond, waar af en toe wat kalk bij gegeven wordt.
Een olijfboom is en blijft een zuiderse plant die veel zon nodig heeft. Hoe meer, hoe beter en de bloemzetting en vruchtvorming gaat ook veel beter zijn bij olijven die de hele dag in de zon staan. Ideaal is dus een ingesloten hoekje in de tuin, liefst omgeven door muren.
Om 1 liter olijfolie te verkrijgen is ongeveer 5 kilo olijven nodig. Gemiddeld geeft een boom 30 tot 40 kilo olijven.
Olijven zijn niet alleen een goede keuze als je wil afvallen. Omdat ze gezond zijn passen ze in elk eetschema. De meest besproken gezonde voedingsstoffen zijn de Omega-9 vetzuren. Dit zijn onverzadigde vetzuren die goed zijn voor je hart en bloedvaten en het cholesterolgehalte.
Een goed begrip van afwisselend dragen is essentieel voor het kweken van commercieel olijfbomen. Afwisselend dragen betekent dat de bomen het ene jaar een goede opbrengst kunnen geven, en het andere jaar heel weinig tot geen olijven produceren.
Olijven zijn oneetbaar als je ze rechtstreeks van de boom plukt. Daarom wordt er olijfolie van gemaakt ofwel vind je olijven altijd onder water (zout water) of gedroogd. Het zout trekt de bittere vloeistof uit de olijven en maakt ze eetbaar.
Lange scheuten. Als laatste snoei je de langste scheuten terug, zodat de olijf in vorm blijft en voller wordt. Op de allereerste foto zie je een olijfboompje dat een beetje uit vorm is gegroeid.
Wanneer je niet snoeit, blijven de takken van de olijf wel doorgroeien, maar wordt ze kaal aan de onderkant. Daar wordt de boom niet mooier van, dus daarom adviseren we elk jaar te snoeien. Wees ook niet bang om teveel af te snoeien, hoe meer je snoeit hoe harder de olijf groeit.
Olijven worden tegenwoordig overal ter wereld geteeld, maar zijn toch echt wel het lekkerst wanneer deze uit landen als Turkije, Algerije, Tunesië, of Marokko komen.
1 olijfboom geeft ons ongeveer 20 kilo aan olijven en een olijf bevat ongeveer 16-20% vet. Dit vet zit grotendeels in het vruchtvlees maar ook voor een deel in de pit. Dit resulteert in 3 tot 5 liter top kwaliteit olijfolie per boom.
Olijfolie vindt vaak zijn herkomst in Spanje, Italië en Griekenland. Olijfolie wordt voornamelijk in landen rondom de Middellandse Zee geproduceerd. Dit komt door het warme en milde klimaat, waarin de olijfbomen goed kunnen groeien en de olijven goed rijpen.
Hoeveel kost een olijfboom? Een 50-jarige boom kost vaak ongeveer 500 euro. Een 100 jaar oude olijfboom kost meer dan 1.000 euro.
Nee, dat verschil is er eigenlijk niet. Al schijnen de minste bittere stoffen in zwarte olijven te worden gevonden. Ook bevatten zwarte olijven, zoals hierboven genoemd, iets meer ijzer dan groene olijven. Maar in de praktijk kan je niet stellig verklaren dat zwarte olijven beter zijn dan groene.
De meeste olijfboeren in deze landen oogsten de olijven met de hand. Ze gebruiken handmatige of elektrische apparaten die de takken schudden, waardoor de olijven in de grond vallen. Vervolgens verzamelen ze de olijven, doen ze in speciale zakken/kratten en leveren ze meestal dezelfde dag nog bij de molen.
Kenmerkend voor traditionele productie is de afstand tussen de olijfbomen: zo'n 5 tot 6 meter. Zonder irrigatie of kunstmest heeft een olijfboom namelijk flink de ruimte nodig. Dit doen we bewust, om het proces zo authentiek mogelijk te houden. Het oogsten wordt dus ook op traditionele wijze gedaan.
De groene olijf is direct na de zomer (september/oktober) rijp. Laat u de olijven hangen dan worden ze zwart. Zwarte olijven kunnen direct geweekt worden in een oplossing van water, zout en azijn.
Als de temperatuur van uw olijfolie tot onder + 14ºC daalt, zal het beginnen te "bevriezen". Olijfolie bestaat namelijk uit ongeveer 27 verschillende stammen van oliezuur, elk met een eigen vriestemperatuur. Dus tussen + 9 ° C en + 14ºC kunnen er bewolkt patronen te zien zijn in uw olijfolie.
Gebruiksaanwijzing meststoftabletten. Geef de boom 1x in de week water. Niet teveel, anders rotten de wortels. Snoei de olijfboom na de winter, verwijder dood hout zodat de stam weer licht krijgt.
De olijfboom staat het liefst in lichtvochtige grond. In de zomer kan het best voorkomen dat je jouw olijfboom twee tot drie keer per week water moet geven. Vooral wanneer de plant veel in de zon staat en het water in de plantenbak verdampt. Te veel water is helaas ook niet goed voor de olijfboom.
De beste planttijd is het voorjaar. Door vroeg in het voorjaar te planten ontwijk je de koude van de winter en kan de boom zich goed voorbereiden op een warme zomer. De olijfboom zal de winter daarna beter doorkomen omdat hij al goed vastgegroeid is. Nachtvorst in het voorjaar kan geen kwaad.