De meeste ouderen (bijna de helft) vallen in en om het huis. Het grootste aantal valpartijen vindt plaats in de badkamer, waar de oudere uitglijdt of struikelt. Ook uit bed en van de trap vallen komt veel voor, vooral onder tachtigplussers. Er kunnen verschillende oorzaken zijn dat ouderen vallen.
De meeste valincidenten gebeuren in de slaapkamer, gevolgd door de woonkamer.
Ongeveer 30 procent van de zelfstandig wonende ouderen boven de 65 jaar en de helft van de verpleeg- en verzorgingshuisbewoners, valt ten minste één keer per jaar. In 40 tot 60 procent van de gevallen leidt een valpartij tot een lichamelijk letsel.
Bij vallen kunnen meerdere factoren een rol spelen. Lichamelijk oorzaken zijn onder andere duizeligheid, bloedarmoede, artrose en zichtproblemen. Een val kan ook veroorzaakt worden door de omgeving, zoals natte vloeren, kleedjes of gebrek aan de juiste hulpmiddelen.
Zorg voor voldoende beweging
Het klinkt misschien tegenstrijdig, maar om valpartijen te voorkomen is het belangrijk dat je voldoende beweegt. Door bijvoorbeeld elke dag een stukje te wandelen, blijven je spieren en gewrichten sterk.
Ouderen die op hun hoofd zijn gevallen, hebben ook een grote kans op overlijden. "Dat komt omdat de hersenen bij ouderen gekrompen zijn en er meer vocht om heen zit. De bloedvaatjes tussen schedel en hersenen staan daardoor meer op spanning en kunnen door een val scheuren.
In 2020 bezochten 103.000 ouderen van 65 jaar en ouder een SEH Spoedeisende hulp (Spoedeisende hulp)-afdeling van een ziekenhuis na een privévalongeval. Dit betekent dat in 2020 gemiddeld elke 5 minuten een 65-plusser slachtoffer was van een privé-valongeval met letsel dat moest worden behandeld op een SEH-afdeling.
Omgevingsrisico's die de kans op vallen vergroten:
Vloer: gladde vloer, natte vloer, aanwezigheid van kabels, snoeren en losse kleedjes. Bed: bij het uit bed stappen (tip: even op de rand van het bed blijven zitten). Nachtelijk toiletbezoek. Rolstoel/rollator: risicovol als deze in stilstand niet op de rem staat.
bejaarden / ouderen / senioren / 65+'ers
Zo zijn voor personen van gevorderde leeftijd (ouder dan 65 jaar), die gewoonlijk niet meer voor de kost hoeven te werken, aanduidingen als senioren, ouderen en bejaarden in omloop.
In 2018 overleden per dag gemiddeld 13 mensen door een ongelukkige val. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het aantal mensen dat om het leven komt na een valpartij stijgt. In 2017 stierven per dag gemiddeld nog 11 mensen door een ongelukkige val.
Over het algemeen wonen er 2.000 honderdjarigen in Nederland, waarvan er 88 boven de 105 jaar zijn.
De meeste mobiliteitsproblemen bij ouderen worden veroorzaakt door aandoeningen aan het bewegingsapparaat, ofwel de botten, spieren en pezen die ervoor zorgen dat iemand kan bewegen. Voorbeelden daarvan zijn reuma, artrose en rugklachten.
Mobiliteitsstoornissen, bestaande uit stoornissen in balans, looppatroon en/of spierkracht, zijn één van de belangrijkste risicofactoren voor vallen (CBO, 2004; NICE, 2013; Deandra, 2010).
Een bejaarde, soms ook senior, is iemand van gevorderde leeftijd. Voor deze levensfase wordt doorgaans de leeftijd van 70 tot 80 jaar aangehouden, en is men ouder dan 80 jaar dan is men hoogbejaard.
Grotere kans om 80 te worden
Dankzij de lagere sterfterisico's in 2010 bedroeg deze kans voor mannen dat jaar 63 procent. Tien jaar eerder was dat maar 52 procent. Bij vrouwen was de toename minder sterk, maar hun kans om 80 te worden is nog beduidend groter dan die van mannen.
Slechtere ogen, gevoelloosheid in de benen of bijvoorbeeld suikerziekte kunnen de oorzaak zijn van het vallen. Op de website van het UMC Utrecht spreken ze daarnaast ook van oorzaken als mobiliteitsproblemen, verwardheid, urine-incontinentie, depressie of slecht horen of slecht zien.
Eén op de vier mensen wordt nu al ouder dan 90 jaar.
In de afgelopen decennia nam het aantal honderdplussers, inwoners die 100 of ouder zijn, vrijwel jaarlijks toe, maar sinds enkele jaren stokt de groei rond 2 200 honderdplussers. Van de 2 189 honderdplussers op 1 januari 2019 was met 1 850 personen het overgrote deel vrouw.
Op 1 januari 2021 zijn er volgens het CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek) 2 618 874 mensen van 65 tot 80 jaar, waarvan 838 661 80-plussers.. Het aantal 65-plussers bedraagt nu 19,8 % van de totale bevolking.
De behandeling van valangst is vaak een combinatie van cognitieve gedragstherapie en fysiotherapie. Dit wordt soms gecombineerd met ergotherapeutische adviezen. De fysiotherapeutische oefeningen leer je om weer op een gewone, adequate manier te lopen.
Bel 112 als het slachtoffer bewusteloos is, hevig bloedt of zichzelf niet meer normaal kan verplaatsen. Geef aan de alarmlijn goed door wat er aan de hand is en koppel het exacte adres terug aan de hulpverlener.
Na de breuk en operatie gaan ze vaak hard achteruit. Van de bijna 18.000 patiënten per jaar (bron RIVM) krijgt 43% procent complicaties, zoals decubitus, delier, longontsteking en wondinfecties, en één op de drie overlijdt in het eerste jaar na opname.