Wit-Rusland is het enige land in Europa dat executies blijft uitvoeren. Rusland heeft een moratorium ingesteld.
De doodstraf is verdwenen uit alle landen van Europa, met uitzondering van Belarus (Wit-Rusland). Daar worden nog steeds executies uitgevoerd, door middel van een schot in het achterhoofd en vaak omgeven door geheimzinnigheid.
China is het land dat de meeste executies uitvoert. In Iran en Saoedi-Arabië worden ook veel executies voltrokken. In 2017 werd in Mongolië de doodstraf afgeschaft. In de Filipijnen wilde president Duterte de doodstraf weer opnieuw instellen, maar zijn voorstel is niet door de Senaat gekomen.
Op 10 september 1977 vond de laatste executie plaats in Frankrijk, die van Hamida Djandoubi. Dit was tevens de laatste executie in West-Europa. In 1981, tijdens het presidentschap van François Mitterrand, werd de doodstraf wettelijk afgeschaft.
Liechtenstein was in 1798 het eerste land ter wereld dat de doodstraf afschafte. Een steeds groter aantal landen heeft de doodstraf sindsdien volledig afgeschaft of voert deze niet meer uit.
De doodstraf kost ongeveer vier keer zo veel als een levenslange gevangenisstraf. De grootste kostenpost is de slopende rechtsgang. De afgelopen jaren is het geregeld voorgekomen dat ter dood veroordeelden onschuldig bleken te zijn. Rechters zijn daardoor zeer huiverig geworden om fouten te maken.
Een correct uitgevoerde onthoofding waarbij één slag genoeg is, is een snelle en relatief pijnloze manier om te overlijden. Sommige experts schatten dat je binnen een paar seconden het bewustzijn verliest door de snelle bloeddrukverlaging in de hersenen.
Jazeker, nog ruim tien seconden. Althans in proefdierhersenen, volgens onderzoek van biologen Mikeska en Klemm uit 1975. Maar of die hersenactiviteit – met elektroden te meten als hersengolven – gelijk staat aan bewustzijn, wordt door dezelfde auteurs betwijfeld.
De doodstraf wordt al bijna 60 jaar niet meer voltrokken in Nederland. Simpelweg omdat Nederland een beschaafd land is en de doodstraf niet als een beschaafde straf wordt gezien. Hoewel het aantal voorstanders voor de herinvoering van de doodstraf groeit, is het onwaarschijnlijk dat de doodstraf ooit wordt ingevoerd.
De ter dood veroordeelde wordt met elektroden op hoofd en ledematen in de stoel gebonden. Vervolgens wordt een elektrische stroom van circa 20 ampère bij een aanvankelijke spanning van 2450 volt door het lichaam gestuurd. De hersenen worden hierbij zodanig verhit dat de veroordeelde overlijdt.
De dodencel is de term die gebruikt wordt voor een cel waarin iemand zit opgesloten die veroordeeld is tot de doodstraf. De tijd die een persoon doorbrengt in afwachting van zijn of haar executie kan variëren van een paar dagen tot vele jaren.
Tegenwoordig gebruiken bijna alle staten een dodelijke injectie. Sommige staten staan ook elektrocutie, vergassing, ophanging en een vuurpeloton als executiemethode toe. Tussen 1976 en 2004 werd 82% van de executies voltrokken door middel van een injectie.
België en de Europese Unie zijn altijd en onder alle omstandigheden krachtige en ondubbelzinnige tegenstanders van de doodstraf. Zij zijn van mening dat de doodstraf een ernstige inbreuk op de menselijke waardigheid inhoudt en een grove schending van de mensenrechten vormt.
Er zijn verschillende manieren waarop de doodstraf kan worden uitgevoerd. Waar de doodstraf nog bestaat, wordt die meestal uitgevoerd door bijv. een dodelijke injectie, elektrocutie of met een vuurwapen. Een van de grootste argumenten tegen de doodstraf is dat die niet terug te draaien is.
In Amerika zijn er nog 27 staten die de doodstraf hebben. Ruim 2500 mensen wachten op voltrekking, waarvan dus zo'n 50 in een federale gevangenis. Vorig jaar werden in vijf staten zeven executies uitgevoerd, het laagste aantal in twintig jaar.
Het belang van dit protocol ligt vooral in het feit dat, als gevolg van de ratificatie, België de doodstraf niet opnieuw kan invoeren. Voorts moet nog opgemerkt worden dat de doodstraf niet enkel in vredestijd, maar evenmin in oorlogstijd mag ingevoerd worden.
Een gevangenisstraf kan tijdelijk (maximaal 30 jaar), of levenslang zijn. De levenslange gevangenisstraf is de zwaarste straf die Nederland kent. Alleen mensen die de meest ernstige misdrijven hebben gepleegd krijgen deze straf.
In de Verenigde Staten verschilt de opvatting van levenslang sterk per staat. Meestal wordt er geen 'levenslang' gegeven, maar een straf die veel langer is dan een normaal mensenleven (bijvoorbeeld 200 jaar voor meerdere moorden).
Als meerdere mensen tegelijk verbrand werden, stikten ze vaak in de rook. Maar op een kleine brandstapel stierven de ketters een pijnlijke dood. Het vuur begon bij het vlees op de benen, en verbrandde daarna langzaam de rest van het lichaam. Vaak trad de dood pas na een paar uur in.
Op 8 mei 1794, ten tijde van de Franse Revolutie, vond een bizar onthoofdingsexperiment plaats. De chemicus en belastinginner Antoine Lavoisier (1743-1794) slaagde er volgens de overlevering in om 15 seconden na zijn onthoofding nog een knipoog aan de omstanders te geven. Wat hield dit experiment precies in?
Volgens wetenschappers zou op het moment van de onthoofding de bloeddruk en het zuurstofgehalte in de hersenen zo snel dalen en zou er zo veel bloed verloren worden dat de hersenen meteen in coma zouden gaan. Ook als de eigenlijke dood nog enkele seconden op zich zou laten wachten.
De guillotine was ontworpen om de executie zo humaan en pijnloos mogelijk te laten verlopen. De veroordeelde werd op zijn buik op een bank gelegd, en vastgebonden met een riem. De nek van de veroordeelde bevond zich tussen twee houten blokken met een spleet erin waardoorheen het mes kon vallen.
Onthoofding of decapitatie is het scheiden van iemands hoofd van de rest van het lichaam. Het is al sinds de Oudheid een van de meest gebruikte methoden om de doodstraf ten uitvoer te brengen.
Elke dag die hij in de gevangenis doorbrengt kost 245 euro, dat komt neer op 89.425 euro per jaar.