Huidkanker ontstaat doordat huidcellen kwaadaardig worden en zich ongeremd gaan delen. Het is de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland. Huidkanker ontstaat meestal in de cellen van de opperhuid. Dit is de bovenste laag van de huid.
Huidkanker ziet eruit als een vlekje, plekje of knobbeltje op je huid dat er anders uitziet dan normaal. Veel van dat soort plekjes kunnen onschuldig zijn. Het kan gaan om een bobbeltje dat een lichtere kleur heeft. Of een plekje dat verschillende kleuren heeft, of een onregelmatige rand.
Kan huidkanker jeuk of pijn geven? Huidkanker kan zeker jeuk of pijn geven. Wanneer verdachte plekjes blijven jeuken of pijn doen is het altijd raadzaam om deze plekjes aan uw huisarts of dermatoloog te laten zien.
Denk aan plekjes die binnen korte tijd ontstaan, bloeden, jeuken, een korstje hebben, of veranderen van vorm of kleur. Onderzoek je lichaam regelmatig op vreemde plekjes, bultjes of veranderende moedervlekken.
Sommige plekjes die jeuken kunnen huidkanker zijn. Actinische keratose en een plaveiselcelcarcinoom kunnen jeuken, basaalcelcarcinoom jeukt over het algemeen niet.
De huidaandoeningen ontstaan vaak als gevolg van veel blootstelling aan UV-straling. Een voorbeeld van een dergelijke huidaandoening is actinische keratose.Dit ziet er vaak uit als een eeltig plekje dat een beetje lijkt op een wratje of eczeem.
Bij 12 van de 100 mensen met huidkanker gaat het om een melanoom. Bij een melanoom krijg je vaak plotseling een lichtbruine, donkerbruine of rode vlek op je huid. De vlek groeit snel. Of je hebt een moedervlek die ineens groter wordt en een andere vorm of kleur krijgt.
Meestal zaait melanoom als eerste uit naar de lymfeklieren in de buurt van het melanoom. Soms zaait het melanoom uit naar andere organen. Bijvoorbeeld naar de longen, de lever, de hersenen of een andere plek op je huid.
Het is de meest voorkomende vorm van kanker die bij tijdig ingrijpen in de meeste gevallen goed te genezen is. De vijfjaarsoverlevingscijfers voor huidkanker lopen sterk uiteen omdat ze afhankelijk zijn van de vorm van huidkanker. Van patiënten met een basaalcelcarcinoom geneest bijna 100%.
De kans dat u huidkanker krijgt wordt geschat op 5 tot 10%.
Het voorstadium van plaveiselcelcarcinoom heet actinische keratose en is een zonlichtbeschadiging van de huid. Dit uit zich meestal als ruw aanvoelende, schilferende huidafwijkingen. De plekjes zijn vaak lichtrood tot roodbruin gekleurd met een grijzig oppervlak.
Tien jaar na de diagnose is ongeveer 90% van de patiënten met PCC nog in leven. Voor melanoom is er over de jaren een duidelijke verbetering in de overleving. De relatieve 5-jaarsoverleving is tussen 1991 en 2017 gestegen van 83% naar 92%.
Wat is Huidkanker (basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom)? Basaalcelcarcinoom ontstaat uit opperhuidcellen en is de minst kwaadaardige vorm van huidkanker. Ongeveer 80 procent van de huidkankerpatiënten heeft een basaalcelcarcinoom. Deze vorm van huidkanker groeit langzaam en zaait bijna nooit uit.
Als je op middelbare leeftijd een plekje hebt waarop steeds weer een korstje komt, kan dat wijzen op kwaadaardigheid. Huidkanker komt vooral voor op huid die regelmatig in de zon is geweest. Als je op middelbare leeftijd een zweertje hebt dat niet geneest, kan dat wijzen op kwaadaardigheid.
Melanomen kunnen overal op de huid voorkomen, maar ze ontstaan het meest op delen van de huid die aan zonlicht worden blootgesteld. In zeldzamere gevallen ontstaat het melanoom in de slijmvliezen (mucosaal melanoom) of in het oog: een oogmelanoom.
Vaak zal de behandelend chirurg de tumor onder plaatselijke verdoving verwijderen (excisie). Hierbij snijdt hij een randje gezonde huid mee (marge) om er zeker van te zijn dat hij alle tumor verwijdert. Bij grotere tumoren en/of tumoren met een agressieve groeiwijze zal hij meer huid weghalen.
Huidkankers laten zich horen
Anderen hebben wel degelijk klachten gehad van jeuk, stekend gevoel, branderigheid of zelfs pijn maar brachten deze klachten niet direct in verband met een kwaadaardigheid. Hierdoor worden huidkankers vaak te laat ontdekt.
De kleur, vorm of grootte kan veranderen of de plek gaat bloeden, jeuken of pijn doen. De symptomen van uitgezaaid melanoom kunnen per toeval worden ontdekt. Klachten kunnen variëren van pijn of een zwelling tot algemene klachten als vermoeidheid, verminderde conditie en verminderde eetlust.
Een basaalcelcarcinoom is een kwaadaardig plekje op de huid. Het is de meest voorkomende vorm van huidkanker. Basaalcelcarcinoom groeit langzaam en zaait bijna nooit uit. Een basaalcelcarcinoom kan overal op je lichaam voorkomen.
Het basaalcelcarcinoom is een vorm van huidkanker van de opperhuid. Deze vorm van huidkanker groeit zeer langzaam, zaait vrijwel nooit uit en is goed te behandelen. Toch blijft men vaak nog jaren en soms levenslang onder controle bij de dermatoloog (huidspecialist).
Kanker en ook huidkanker groeit ongeremd door als het niet wordt behandeld. Hoewel het basaalcelcarcinoom niet uitzaait, kan het wel plaatselijk groter worden en doorgroeien in alle omliggende lichaamsstructuren, zoals botten, zenuwen, bloedvaten, maar ook bij uw oog, neus, etc.
Een melanoom is meestal groter dan een gewone moedervlek. Er bestaan echter een aantal opvallende verschillen. Zo is een melanoom meestal grillig en asymmetrisch van vorm. De pigmentatie is vaak onregelmatig.
In de huid rondom het melanoom of het litteken van het oorspronkelijke melanoom kunnen ook kleine uitzaaiingen ontstaan. Als deze binnen 2 cm van het litteken ontstaan, heten ze satelliet-metastasen. Deze uitzaaiingen kun je opmerken doordat er rondom een litteken huidkleurige of bruine tot zwarte bultjes ontstaan.
Onrustige moedervlekken Een onrustige moedervlek is onregelmatiger van vorm en kleur, dat wil zeggen verschillende tinten bruin naast elkaar in dezelfde moedervlek. Vaak is er ook sprake van een roodachtige verkleuring, meestal in de rand.
Net als alle soorten kanker is huidkanker niet besmettelijk. Er bestaan zeldzame vormen van erfelijke huidkanker: voor het melanoom is dat het FAMMM-syndroom; voor het basaalcelcarcinoom is dat het Naevoïd basaalcelcarcinoom-syndroom (NBCCS).