Kortom: De kans is vrij klein dat satellieten met elkaar botsen. Ruimtepuin vormt een grotere bedreiging, maar dit wordt goed gemonitord en ruimtevaart-bedrijven doen hun best om zo min mogelijk afval te creëren.
Dat hangt af van de plaats en functie van een satelliet. Een geostationaire satelliet hangt op een vaste plaats boven de aarde . Denk bijvoorbeeld aan de satellieten die wij gebruiken voor de verschillenden GPS systemen hier op aarde. Deze satellieten hangen hoog boven de aarde.
Een satelliet kan lang achtereen in dezelfde baan blijven dankzij het evenwicht tussen de aantrekkingskracht van de aarde en de centrifugale kracht. Omdat de omloopbaan buiten de atmosfeer ligt, is er geen luchtweerstand.
Er zijn in 2023 meer dan 2.000 Starlink-satellieten in de lage baan rond de aarde geplaatst door SpaceX. Het totaal komt daarmee op 5.500 Starlink-satellieten in de ruimte.
De satellieten leveren niet alleen wolkenbeelden maar ook gegevens over infraroodstraling waaruit temperatuur en vochtigheid wordt afgeleid. Satellietmetingen zorgen ook voor gegevens van straling, wind, golfhoogtes, golfpatronen, zeestromingen, ijskappen en nog veel meer.
Het nadeel van een geostationaire satelliet is de grote afstand en daardoor de tijdvertraging, waardoor deze onpraktisch is voor tweewegcommunicatie, zoals een telefoonverbinding. Het duurt ongeveer 250 milliseconden voordat een spreker een reactie op zijn woorden hoort.
Satelliet valt continu naar beneden
Eigenlijk valt een satelliet continu naar beneden. De aarde trekt de satelliet naar zich toe, maar stort niet op de aarde omdat de satelliet gewoon een grote snelheid heeft. Hoe hoger de snelheid, hoe groter de baan van de satelliet overeenkomt met het oppervlak van de aarde.
Omdat Nederland geen eigen satellieten heeft, is het onmogelijk gebruik te maken van satellieten van andere landen. Die landen willen namelijk graag iets terug voor hun geleverde diensten, en zonder eigen satellieten kan Nederland niets teruggeven.
Starlink 6-26 missie (3 november 2023)
Deze missie bracht het totale aantal gelanceerde Starlink-satellieten op 5.398 stuks.
Je kunt inderdaad heel vaak satellieten zien aan de sterrenhemel. Vrijwel continu is er een satelliet te vinden, een beetje afhankelijk van hoe donker de plaats op Aarde is waar je staat. Het is dus zeker geen zeldzaamheid. De satellieten zijn te zien doordat ze het zonlicht weerkaatsen.
Om in de juiste baan te blijven, moet een satelliet met een zeer hoge snelheid draaien. Bij een cirkelvormige baan op 300 kilometer boven de aarde, draaien ze 7,8 km/s (oftewel 28.000 km/h). Om het wat kracht bij te zetten: in anderhalf uur is de satelliet de hele wereld rond.
2. Hoeveel satellieten zijn er eigenlijk? Op dit moment draaien er een kleine vijfduizend om de aarde, de meeste op enkele honderden tot enkele duizenden kilometers hoogte. Minder dan de helft functioneert nog, de rest is 'op'.
Telecommunicatiesatellieten zijn meestal geostationair. Een geostationaire satelliet cirkelt op een hoogte van 36.000 km. Omdat hij dezelfde omloopsnelheid heeft als de aarde, bevindt hij zich altijd boven eenzelfde punt op aarde en brengt bijna continu hetzelfde deel van de aarde in beeld.
Satellieten zijn op een heldere nacht vaak te zien als een bewegend “sterretje”, een puntje met de helderheid van een ster. Ze bewegen langzaam (veel langzamer dan meteoren) en zijn vaak minutenlang te volgen. De helderheid kan lange tijd constant zijn, maar ook variëren.
Om dezelfde reden dat we de maan kunnen zien: satellieten reflecteren zonlicht. Overdag is het te licht om ze te zien en 's nachts houdt de schaduw van de aarde het zonlicht tegen. Hoe hoger de satelliet cirkelt, hoe langer hij voor ons zichtbaar blijft. En sommige satellieten zijn beter zichtbaar dan andere.
Meestal zien satellieten eruit als een geelachtig langwerpig klein streepje,maar ik heb ze ook gezien die licht grijsachtig waren.
Van de 104 satellieten die in één keer de lucht ingingen, waren er bijvoorbeeld meer dan 90 gemaakt door enkele bedrijven uit de Verenigde Staten en drie door het Nederlandse bedrijf ISIS.
In een rapport van de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA uit oktober 2022 is te lezen dat sinds het begin van het ruimtevaarttijdperk er ongeveer 6.340 geslaagde raketlanceringen zijn uitgevoerd. Daarmee zijn 14.710 satellieten in een baan om de aarde gebracht, waarvan er 9.780 nog steeds rond de aarde draaien.
Eenmaal deze satellieten niet meer operationeel zijn, kan ze men ze ofwel laten opbranden in de atmosfeer van de Aarde of naar een speciale baan om de Aarde brengen. Beide opties worden algemeen aanzien als een 'kerkhof' voor satellieten.
Het zonlicht verlicht zo'n satelliet waardoor ze als kleine bewegende sterretjes door de hemel bewegen. Ze zijn lichtzwak waardoor ze niet echt goed opvallen tot je ze in het oog krijgt, er zijn geen knipperlichtjes bij te zien en ze bewegen redelijk snel met constante snelheid.
De satelliet-internetconstellatie (ook wel Starlink genoemd) straalt de internettoegang naar de aarde waar grond-gebaseerde hardware (de schotel) nodig is om verbinding te maken met de satelliet internetservice. Hiervoor vraagt SpaceX abonnementskosten om gebruik te maken van deze internetverbinding.
De eerste satelliet die in een baan om de aarde werd gebracht, is de Spoetnik 1 van de Sovjet-Unie op 4 oktober 1957. Veelal wordt deze datum gezien als het begin van het ruimtevaarttijdperk. De eerste Amerikaanse satelliet die in een baan om de aarde geplaatst werd, was de Explorer 1, gelanceerd op 1 februari 1958.
Satellieten die om de aarde draaien kunnen 's nachts helder oplichten. Dat komt doordat ze op hun hoogte van enkele honderden kilometers zonlicht opvangen, en dat onder andere naar het donkere aardoppervlak reflecteren. Daardoor zie je ze als een felle stip die langs de hemel beweegt.
Voor de Aarde bedraagt de ontsnappingssnelheid ongeveer 11,2 km/s (ongeveer 40.000 kilometer per uur), voor de Maan 2,38 km/s, voor de planeet Jupiter 59,5 km/s, voor de Zon 600 km/s, maar voor een zwart gat is zelfs de lichtsnelheid (ongeveer 300.000 km/s) niet genoeg.
Die tikte vannacht een snelheid van 246.960 kilometer per uur aan. Met zo'n snelheid zou hij in tien minuten de aarde rond gaan. Dat is een record, maar het is nog niet eens zijn topsnelheid, want in 2024 haalt de Parker een snelheid van ruim 692.000 kilometer per uur, aldus de ruimtevaartorganisatie NASA.