De wilde vogelsoorten in Europa en Azië waarin H5N1 virus tot nu toe is gevonden, zijn voornamelijk watervogels (zwanen, ganzen, eenden) en niet de vogelsoorten (mezen, mussen, merels, andere kleine vogels in en om tuinen) waarmee katten normaliter in aanraking komen.
Kippen, kalkoenen en parelhoenders zijn erg gevoelig voor de ziekte. Voor watervogels zoals eenden, ganzen en zwanen geldt dat wat minder, maar ze zijn in de natuur dikwijls wel dragers van het virus. Bij mezen, mussen, merels, en andere kleine vogels is het virus nooit gevonden.
Vogelgriep, ook wel vogelpest of aviaire influenza genoemd, is een besmettelijke virusziekte die zo nu en dan bij pluimvee (kippen, kalkoenen, eenden en ganzen) en andere vogelsoorten zoals duiven en zwanen wordt aangetoond.
Vogels die vatbaar zijn voor vogelgriep zijn: kippen, kalkoenen, parelhoenders, eenden, ganzen, pauwen, duiven met uitzondering van postduiven, kwartels, fazanten, patrijzen en roofvogels. Wilde watervogels kunnen besmet zijn, maar worden meestal niet ziek.
Vogelgriep is een besmettelijke ziekte die voorkomt bij pluimvee (zoals kippen of kalkoenen) en andere wilde vogelsoorten (zoals eenden, duiven en zwanen). Vogelgriep kan door veel verschillende griepvirussen(virustypen) worden veroorzaakt. In zeldzame gevallen kunnen sommige virustypen overgaan van dier naar mens.
Veel vogels kunnen in een periode van 2-3 weken herstellen. Er kan ook sprake zijn van grote sterfte waarbij de vogels binnen 1-2 dagen doodgaan veelal met inwendige bloedingen. Het Influenza A virus is bij papegaaiachtigen gevonden zonder dat er ziekteverschijnselen aanwezig waren.
Dodelijke vogelgriep overleeft in wilde vogels en verspreidt zich daardoor makkelijker. Al bijna een half miljoen vogels op Nederlandse boerderijen werden dit najaar geruimd vanwege de vogelgriep. De ziekte overleeft in wilde vogelpopulaties, en kan overspringen op de mens.
In zeldzame gevallen kunnen sommige virustypen overgaan van dier naar mens. Dit gebeurt alleen bij direct en intensief contact tussen besmette vogels en mensen. Pak een vogel die je verdenkt van vogelgriep, levend of dood, dan ook niet op!
Ook al zijn kip en eieren met vogelgriep veilig om te eten, om het risico op verdere verspreiding van de griep zo klein mogelijk te maken wordt er voor gekozen om kippen met vogelgriep te ruimen. Voor het slachten wordt de gezondheid van alle dieren gekeurd.
Wat doet de overheid tegen verspreiding van vogelgriep? Wanneer het risico op introductie van HPAI virus bij pluimvee hoog is, dan kan de overheid maatregelen instellen om verspreiding te voorkomen. Dat kan bijvoorbeeld gaan om een bezoekverbod, ophok- en afschermplicht en extra regels voor vervoer.
Mensen die besmet zijn met het H5N1-virus (vogelgriep) krijgen vaak last van griepachtige verschijnselen: keelpijn, spierpijn, (hoge) koorts, hoesten en hoofdpijn. Ook een (lichte) oogontsteking of diarree behoren tot de symptomen van vogelgriep.
Vaak al binnen enkele uren tot 3 dagen. De eerste symptomen zijn: algehele duidelijke sloomheid; de dieren maken geen geluid meer.
Vogelgriep, veroorzaakt door aviaire influenza virussen, komt van nature voor bij wilde watervogels en is zeer besmettelijk voor pluimvee. Bij uitzondering kunnen ook andere dieren vogelgriep oplopen, zoals honden of katten.
Vogelgriep bij de mens
In de afgelopen twintig jaar zijn volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wereldwijd 863 mensen besmet geraakt met de vogelgriepvariant A(H5N1). 455 mensen stierven. Sinds 2014 zijn 64 mensen in Azië besmet geraakt met de variant A(H5N6), 34 van hen in het afgelopen jaar.
Vogelgriep is heel besmettelijk voor andere vogels. Heel soms kunnen zieke vogels ook mensen besmetten. Dat gebeurt alleen als iemand vaak dichtbij vogels komt, bijvoorbeeld door zijn werk. De oorzaak van vogelgriep is een virus.
Bent u hobbyhouder? Dan geldt er sinds 26 oktober 2021 een landelijke afschermplicht. Vanwege uitbraken van vogelgriep moet u verplicht uw pluimvee (kippen), watervogels en loopvogels afschermen. U moet dan voorkomen dat uw dieren in contact komen met zieke wilde vogels of hun uitwerpselen.
18 september: Vogelgriep op vermeerderingsbedrijf in Oldekerk. Op een vermeerderingsbedrijf van ouderdieren in Oldekerk (GR) is vogelgriep vastgesteld op zondag 18 september. Het gaat waarschijnlijk om een hoogpathogene variant. Om verspreiding van het virus te voorkomen, worden de in totaal circa 38.000 dieren geruimd ...
Uw duiven zijn geen risicovogels. Zij kunnen echter wel besmet raken met het vogelgriepvirus, maar ze worden meestal niet ziek. Ook verspreiden zij het virus meestal niet. Daarom gelden er buiten de beperkingszones geen maatregelen.
Besmetting vogelgriep
Besmette vogels verspreiden het virus via luchtwegen, oogvocht en mest; besmet materiaal zoals voer, kratten en transportmiddelen; mensen die door hun schoenen of kleding in contact zijn geweest met het virus; stof uit een besmette stal (die door de lucht wordt verspreid).
Het virus kan lang overleven in water (meer dan een week). Kippen kunnen makkelijk besmet raken door het drinken van water dat is besmet met vogelpoep. Denk hierbij ook aan plassen water op plekken waar kippen rondscharrelen.
Neem wel eerst contact met ze op. Anders mag u de dode tuinvogel begraven, in een zakje bij het afval doen, of gewoon onder een struikje rollen. Raak de vogel niet aan met de blote handen en was de handen goed na afloop.
De vogel kan het virus ook via gastheren verspreiden." Bredenbeek wijst daarbij als voorbeeld op het koolmeesje dat hij stevig in zijn hand geklemd heeft. "Het vogelvirus kan via de uitwerpselen van watervogels overgebracht worden op de andere vogels die er zelf niet aan dood gaan, maar het wel verder verspreiden."
In mest bij temperaturen van 4°C kan het tot wel 45 dagen overleven, bij 37°C is dit nog maar 2 tot 6 dagen. De zuurtegraad waarin het virus zich het beste gedijt ligt tussen de 5.5 – 8.
Laat uw dieren vaccineren tegen vogelgriep
Vanaf 16 maart 2006 kunt u hobbypluimvee (kippen, eenden, ganzen en kalkoenen) preventief laten vaccineren tegen vogelgriep. Vaccinatie is een alternatief voor afschermen, als u afziet van vaccinatie moet u de dieren afgeschermd houden.