Angststoornissen behoren tot de meest voorkomende psychische klachten. En net als bij vele andere psychische klachten, kan iedereen van jong tot oud ermee te maken krijgen. Meer vrouwen dan mannen hebben te maken met angststoornissen, maar het verschilt per persoon hoe ernstig en complex de klachten zijn.
Angststoornissen komen vaker voor bij vrouwen. Op specifieke fobieën hebben vrouwen zelfs twee keer zo veel kans als mannen. Een gegeneraliseerde angststoornis komt vaak voor bij ouderen tussen de 50 en 60 jaar. Een paniekstoornis zien we weinig bij mensen vanaf 65 jaar.
Een heftige gebeurtenis zoals het overlijden van een dierbare, vooral als dat plotseling is, maakt je vatbaar om een angststoornis te ontwikkelen. Ook gewelddadige en schokkende gebeurtenissen kunnen dit effect hebben waardoor je bijvoorbeeld last krijgt van PTSS. Angstaanvallen horen daar ook bij.
Bijna iedereen is wel eens bang. Angst is slechts één van de emoties van het menselijk spectrum en helpt ons voorzichtig te zijn en grote risico's te vermijden. Er zijn echter ook heel veel mensen die extreem bang zijn voor iets ongevaarlijk is.
Mensen met een gegeneraliseerde angststoornis, ook wel piekerstoornis genoemd, zijn continu gespannen en piekeren voortdurend. Objectief gezien is er geen reden voor, maar ze zijn constant bang dat er iets vreselijks zal gebeuren.
Als je last hebt van een paniekstoornis, kunnen situaties die voor een ander heel normaal zijn tot zweethanden, angstige gedachten en regelmatig tot paniekaanvallen leiden. Een paniekaanval kan erg heftig zijn. Je kunt het gevoel hebben gek te worden, de controle te verliezen of een hartinfarct te krijgen.
Angststoornissen verdwijnen meestal niet vanzelf, maar je kunt je er goed voor laten behandelen.
Stress is een trigger die angst of paniek verergert of veroorzaakt. Dit duurt vaak tijdelijk, maar van belang is wel dat stress zo veel mogelijk wordt vermeden en dat u goed leert omgaan met stressvolle situaties.
Wanneer je angst ervaart, volgt een angstreactie. Bepaalde gebieden van je hersenen worden actief en hierdoor ga je bijvoorbeeld zweten en gaat je hartslag omhoog. Of angst ook een directe oorzaak is van verminderd executief functioneren kunnen we nog niet zeggen. Hiervoor is vervolgonderzoek nodig.”
De gemiddelde duur van een angststoornis was ruim 15 maanden. Bij mensen die voorafgaand aan hun angststoornis lichamelijk beter functioneerden duurde de angst korter. De angststoornis duurde langer naarmate men ouder was, geen betaalde baan had, en emotioneel instabieler was.
Als je vader of moeder een angst- of stemmingsstoornis heeft, is de kans iets groter dat jij dezelfde aandoening krijgt. Als je vader of moeder bijvoorbeeld een depressie heeft, is de kans rond de 37% dat jij er ook last van krijgt. Bij de manisch-depressieve stoornis is dat ongeveer 10%.
Ook paniekklachten kunnen voorkomen bij een angststoornis
Het verschil tussen angst en paniek zit in de duur en hevigheid van de aanval. Bij een angstaanval doemt er ineens een onbehaaglijk gevoel op, wat versterkt wordt door de lichamelijke verschijnselen.
Iemand met een paniekstoornis heeft regelmatig paniekaanvallen. Tijdens een paniekaanval wordt je onverwacht overvallen door een plotselinge golf van intense angst of intens onbehagen. Als je een paniekaanval hebt, kun je het gevoel krijgen gek te worden, de controle te verliezen of dood te gaan.
In veel gevallen kun je te maken hebben met lichamelijke klachten, zoals trillen, buikpijn of hoofdpijn. Maar je kunt ook last hebben van piekeren, vervelende gedachten of gedragsmatige veranderingen. Denk hierbij aan verstijven, huilen, angstige situaties vermijden, opstandig worden en vragen naar geruststelling.
Het is een gezonde reactie op dreigend gevaar. Het kan echter gebeuren dat deze gezonde angst 'ongezond' wordt en je angstklachten of zelfs een angststoornis ontwikkelt. Mensen met een angststoornis zijn namelijk óók bang in situaties die geen direct gevaar opleveren.
Angststoornissen staan in de top 10 van ziekten met de grootste ziektelast. Mensen met een angststoornis ervaren hun gezondheid als minder goed, hebben over het algemeen meer moeite met het uitvoeren van dagelijkse activiteiten en een slechtere kwaliteit van leven vergeleken met de algehele bevolking.
Ook binnen het werk is er kans op (langdurige) uitval van de werknemer. Angststoornissen vallen in een categorie psychische aandoeningen die met therapie en eventuele medicatie goed te behandelen is en met de juiste behandeling is volledige genezing absoluut mogelijk.
Een psycholoog is een expert in het behandelen van angst en paniekaanvallen en een vertrouwenspersoon. Therapie zal je helpen om beter te leren omgaan met de angst. O.a. zal de psycholoog samen met jou op zoek gaan naar de onderliggende oorzaak van jouw angst en je technieken aanleren.
Wat zijn medicijnen tegen angst? Antidepressiva zijn medicijnen die de klachten van een depressie of angststoornis kunnen verminderen. Ze werken vooral bij ernstige klachten. Uw arts kan deze medicijnen in overleg met u voorschrijven bij ernstige klachten of als behandeling zonder medicijnen te weinig helpt.