Herstellen van de schok
Mensen met stress kunnen minder eetlust hebben, slechter slapen, maag- en darmklachten of hoofdpijn krijgen. Daarnaast zijn er allerlei mentale klachten zoals gevoelens van angst, onzekerheid, een opgejaagd gevoel en negatieve gedachten.
Hoe komt dat? Van huilen kun je hoofdpijn krijgen, maar alleen als je bedroefd bent, zo ontdekten neurologen van de Amerikaanse University of Texas in 1998. Een van de ondervraagde proefpersonen meldde heftige hoofdpijn te krijgen na twee minuten huilen. Maar: dat gebeurde alleen als ze huilde van verdriet.
Het is een natuurlijke reactie wanneer je iets eet wat giftig is. Dat dien je uit te braken, anders wordt je ziek. Heel gezond dus. Walging is een van de 5 basisemoties naast Boosheid (woede), Bang (angst), Blij (vreugde) en Bedroefd (verdriet).
Vrijwel elke emotie veroorzaakt meer activiteit in de borst: een blijk een versnelde hartslag en ademhaling. Dat mensen het hoofd ook vaak rood inkleuren duidt op activiteit van de gezichtspieren, maar ook op veranderingen in gedachten en gevoelens.
Laat gevoelens niet opkroppen, want opgekropte emoties worden ontspoorde emoties en uiten zich vaak in moeilijk en extreem gedrag. Geef ruimte aan boos zijn, schaamte, angst, verdriet. Het zijn normale emoties. Vaak zit er een belangrijke boodschap en behoefte achter die gehoord wil worden.
Hevige emoties
En wat bleek: vernedering leidt inderdaad vaak tot heviger emoties dan boosheid of blijdschap. Sterker nog: het is een van de sterkste emoties die een mens kan voelen.
Hoofdpijn, borstpijn, duizeligheid en obstipatie bleken allemaal meer voor te komen onder de rouwenden. Datzelfde gold voor angst en depressie, die volgens de onderzoekers ook aardig voorspelden of iemand last had van lichamelijke klachten.
Acutre stressstoornis wordt ook wel een acute stressreactie, (psychische) shock of acute crisisreactie genoemd. Een acute stressstoornis is tijdelijk en duurt maximaal vier weken. Risicoverhogende factoren voor het ontwikkelen van deze stoornis zijn een hoge leeftijd en vermoeidheid.
“Mensen die emotioneel uitgeput zijn, durven al eens extreme uitspraken te doen. Ze flappen dingen eruit zonder daar op het moment zelf over na te denken. Maar achteraf gaan de hersenen in overdrive en piekeren ze zich suf over wat ze gezegd hebben.
Je maag kan aanvoelen alsof er een steen op ligt, je kunt misselijk zijn of darmklachten krijgen. Rouw je om een overleden geliefde die bepaalde fysieke klachten had, dan kun je deze zelf ook ervaren. Bovendien is je weerstand lager, je bent vatbaarder voor infecties.
Als je verdriet maar niet overgaat, of als je vaak zomaar verdrietig bent zonder duidelijke aanleiding, dan ben je misschien depressief. Doe de depressietest om te ontdekken of dat zo is.
Sterk neurotische mensen hebben de neiging om zich ontevreden te voelen, labiel te zijn, emotionele schommelingen te ervaren, of angstig, gestrest en teruggetrokken te zijn. Aan het andere eind van het spectrum staan mensen die zwak neurotisch zijn. Deze mensen zijn meer tevreden, ontspannen, zelfverzekerd en stabiel.
Heb je over een lange periode veel negatieve gedachten, veel piekergedrag of zorgen om de toekomst? Dit kan tot chronische stress leiden en niet alleen je mentale gezondheid beïnvloeden, maar ook je fysieke gezondheid (3).
"Bij een gebroken hart knijpt de onderkant van het hart niet of nauwelijks samen. Het hart krijgt dan de vorm van een Tako-tsubo. De oorzaak kan liefdesverdriet, het plotseling overlijden van een dierbare of plotseling heftige pijn zijn, maar ook het winnen van een loterij kan acute heftige emotionele stress geven.
In het brein veroorzaakt liefdesverdriet dezelfde klachten als depressie, cocaïneverslaving en griep. Je kan dus echt ziek worden van liefdesverdriet. Ook kan liefdesverdriet uitmonden in een depressie.
Herbelevingen
Nare herinneringen; beelden en gedachten die zich vaak opdringen. Angstige dromen over de traumatische gebeurtenis. Je reageert soms alsof de traumatische gebeurtenis opnieuw plaatsvindt. Je voelt je erg angstig als je wordt geconfronteerd met iets wat met deze gebeurtenis in verband staat.
Stress kan leiden tot psychische klachten zoals slaapproblemen en moeheid, somberheid en psychose. Ook kan je last krijgen van lichamelijke klachten, zoals hartkloppingen, een gejaagd gevoel, een hoge bloeddruk en veel zweten. Dit zijn signalen dat de stress te veel wordt of te lang duurt.
Als je te lang last hebt van stress en je lijf zich niet kan herstellen van stress, kun je een burn-out krijgen. Je 'reserves' zijn dan op en je lichaam en geest zijn uitgeput. Een burn-out heeft vaak met het werk te maken, maar dat hoeft niet per se.
Emotionele pijn wordt namelijk zichtbaar in de manier waarop je je verhaal verteld. Misschien verschiet je van kleur; worden je ogen vochtig; ballen je handen zich tot vuisten; of versnelt je ademhaling. Het kan ook zijn dat je iets zeer heftigs zegt zonder een spoor van emotie.
Een emotionele blokkade ontstaat door een conflict tussen verstand en gevoel. Wanneer emoties steeds onderdrukt worden, is het op den duur bijna niet meer mogelijk om deze emotie te uiten, dit is een emotionele blokkade.
Opgekropte gevoelens van verdriet, teleurstelling, of droefheid kunnen je lichaam uitputten, want het kost veel energie om je emoties weg te stoppen en je tranen binnen te houden. Je draagt haast fysiek de last van je negatieve emoties waardoor je je uitgeput voelt en zelfs pijn ervaart.
Een emotie zoekt altijd een uitweg, zoals water ook altijd blijft stromen. En desnoods een overstroming veroorzaakt als het niet anders kan. Als jij een emotie onderdrukt, kan deze je lichaam niet verlaten. En zal van zich laten spreken door middel van lichamelijke klachten en in het ergste geval zelfs ziekte.
Een emotie is een lichamelijke reactie op hetgeen wat je voelt of ziet. Het is een reactie op ons gevoel: het gekleurde gevoel of onze intuïtie. In ons lichaam zitten spiegel neuronen. Als je iemand heel hard ziet vallen van zijn fiets, dan voel je dat.
Alexithymie (uitgesproken als: /ˌalɛksiti'mi/, uit het Griekse ἀ-, λέξις en θυμός, letterlijk zonder woorden voor emoties) is een persoonlijkheidstrek gekenmerkt door moeilijkheden in het beschrijven en onderscheiden van gevoelens, een beperkt fantasieleven en een denken dat voornamelijk gericht is op de buitenwereld ...