“Het is onzin dat je van kou of tocht op zichzelf ziek wordt” vertelt Jan Wilschut, viroloog aan de Rijksuniversiteit Groningen. “Verkoudheid of griep krijg je door een virus dat je van andere mensen krijgt aangeproest.”
Als het lichaam sterk afkoelt, vernauwen de bloedvaten in het slijmvlies van neus en keel zich, waardoor daar minder bloed naartoe stroomt. Door die verminderde doorbloeding gaat de weerstand ook achteruit. Hierdoor kunnen de slijmvliezen in neus en keel gevoeliger worden voor een infectie.
Volgens voormalig huisarts Ted van Essen zoeken mensen graag een verklaring voor hun griep en grijpen dan terug op volkswijsheden. Maar verkoudheid en griep zijn niet het gevolg van blootstelling aan koude lucht. Het is het gevolg van een virus. Dat wordt bevestigd door de bekende viroloog Ab Osterhaus.
Koude rillingen. Zere keel. Loopneus. Langere tijd zwaar vermoeid (vaak gaat de vermoeidheid gepaard met niet goed kunnen slapen)
Gelukkig zijn deze zorgen voor niks: uit onderzoek is namelijk gebleken dat je helemaal geen warme winterjas, mooie tussenjas of een zomerjas zoals een smart parka aan hoeft te hebben om wel of niet ziek te worden. Kou heeft namelijk in eerste instantie niets te maken met het feit dat je ziek wordt.
Verkoudheidsvirussen verspreiden zich gemakkelijk via vochtdruppeltjes in de uitgeademde lucht die door anderen weer worden ingeademd. Dit gebeurt vooral als mensen dicht op elkaar zitten in slecht geventileerde ruimtes (bijvoorbeeld in de bus, tram of trein, op kantoor, op school of in een kinderdagverblijf).
“Wie bij kou slecht gekleed gaat, heeft over het algemeen een wat verminderde weerstand omdat het lichaam alle zeilen bij moet zetten om warm te blijven”, legt Wilschut uit. De tweede verklaring zit iets ingewikkelder in elkaar. Wilschut: “In de luchtwegen, waar ziekmakende virussen binnendringen, liggen bloedvaten.
Maar het is zeker niet zo dat het longweefsel in koude lucht zal bevriezen. Daar hoef je geen angst voor te hebben. Het uitgebreide netwerk van de bloedvaten in het longweefsel voorkomt dat dit gebeurt. Voor zover we nu weten kunnen de longen extreem koude temperaturen aan zonder beschadigd te raken.
Veel mensen verwarren gewone verkoudheid met griep. Griep is meestal een ernstigere ziekte dan verkoudheid en griep gaat gepaard met koorts. De symptomen van een gewone verkoudheid verdwijnen in het algemeen sneller en complicaties (zoals een longontsteking) komen slechts zelden voor.
Tocht: niet zo onschuldig als het lijkt
Bekende gevolgen van langdurig op de tocht zitten, zijn stijve schouders of een stijve nek. Soms wordt dit toegeschreven aan een muisarm en komen mensen er later pas achter dat de werkelijke oorzaak de tochtstroom op kantoor is.
U kunt verkouden worden door tocht of kou.
Toch is het niet uitgesloten dat ook koude en luchtvochtigheid een rol spelen bij luchtweginfecties. Mogelijk maakt de koude onze slijmvliezen kwetsbaarder voor virussen, waardoor we sneller een infectie oppikken. Maar dan nog is er een virus nodig om verkouden te worden.
Meestal komt keelpijn door een verkoudheidsvirus. Soms komt keelpijn door een ander virus, bijvoorbeeld het Pfeiffervirus of het coronavirus. Heel soms is de oorzaak een bacterie.
Griep wordt niet veroorzaakt door kou of regen, maar door het influenzavirus. In de winter is de luchtvochtigheid vooral bij koud weer veel lager dan in de zomer. Je slijmvliezen drogen uit en daardoor kan een virus makkelijker je lichaam binnendringen. Daarnaast blijven virussen langer in leven in droge lucht.
Een van de oorzaken van hoofdpijn is de vernauwing van de bloedvaten in je hersenen. Koud weer kan ervoor zorgen dat je bloedvaten versmallen waardoor je bloedstroom vertraagtd - met het gevolg dat je met bonkende hoofdpijn in bed belandt. Ook kan migraine toeslaan bij de veranderingen van het weer.
Maar hierbij geldt hetzelfde: het komt niet door de kou, kou vatten bestaat niet. Er zijn wel twee andere oorzaken voor: - Airco's blazen vaak droge lucht, dat wordt door veel mensen als prettig en fris ervaren. Vochtige lucht zorgt namelijk voor een benauwd gevoel.
Bijvoorbeeld als je schreeuwt en er kleine druppeltjes met virus uit neus en mond in de lucht komen. Dit kan ook door praten, niezen en hoesten gebeuren. Andere mensen kunnen besmet raken als zij die druppeltjes inademen, of bijvoorbeeld via de handen in de mond, neus of ogen krijgen.
Griep, het RS-virus en COVID-19 zijn enkele gezondheidsproblemen waarover we wekelijks publiceren, zodra dit door de huisarts wordt geregistreerd. We rapporteren namelijk over het vóórkomen van gezondheidsproblemen en aandoeningen in huisartsenpraktijken in Nederland.
De longontsteking zelf doet geen pijn. Wel kan er pijn op de rug of borst ontstaan door veel hoesten. De spieren die in je rug en tussen je schouderbladen zitten, helpen om te kunnen hoesten.
In het kort. U kunt last hebben van hoesten, benauwd zijn, koorts en moe zijn. Drink veel, neem rust en rook niet. Vaak krijgt u medicijnen (antibiotica).
Griepsymptomen zonder koorts is geen echte griep, maar in de meeste gevallen een verkoudheid. Griep treedt op in epidemieën. Het griepseizoen begint vaak in de late herfst of het begin van de winter.
Wat is griep? Griep komt in Nederland elk jaar voor, meestal in de wintermaanden, dit noemen we de seizoensgriep. Omdat er verschillende soorten griepvirussen zijn die steeds veranderen, kan iemand telkens opnieuw griep krijgen.
Vaak dragen mensen de griep met zich mee zonder symptomen te vertonen, bijvoorbeeld omdat hun eigen weerstand het virus de baas kan. Toch kunnen ook deze 'dragers' anderen besmetten. Wie de griep te pakken heeft, is besmettelijk vanaf een dag voor tot zes dagen na de eerste symptomen.
paracetamol. Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend. Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.