Vers gehakt is mooi roze, maar dat gehakt een ander kleurtje krijg – wat bruinig of een beetje grijs – wil niet altijd zeggen dat het slecht is geworden. Wél een alarmsignaal is wanneer het gehakt een groenig kleurtje heeft: de vuilnisbak is de enige plek waar groen gehakt hoort te zijn.
Het advies van de USDA, de Amerikaanse warendienst, is als volgt. De binnenkant van het vlees mag grijsbruin zijn, maar als de rest van het vlees is verkleurd, is het niet meer veilig om te eten.
Als de houdbaarheid van het gehakt niet door toevoegingen of door het verpakkingsmateriaal wordt bevorderd en er wel contact is tussen het vlees en zuurstof, dan verkleurt het vlees. Dat is een natuurlijk proces.
Al een dag na de houdbaarheidsdatum kunnen er gevaarlijke hoeveelheden bacteriën in het gehakt zitten. Die bacteriën kun je niet zien, ruiken of proeven, maar van sommige kun je wel ziek worden.
Vers gehakt verspreidt een lichte geur, terwijl gehakt dat bedorven begint te raken zurig of bedorven ruikt. Die geur wordt veroorzaakt door de gassen die gevormd worden door bepaalde bacteriën op het vlees. Als het vlees een sterke geur afgeeft, eet het dan niet.
Vers gehakt is mooi roze, maar dat gehakt een ander kleurtje krijg – wat bruinig of een beetje grijs – wil niet altijd zeggen dat het slecht is geworden. Wél een alarmsignaal is wanneer het gehakt een groenig kleurtje heeft: de vuilnisbak is de enige plek waar groen gehakt hoort te zijn.
Vlees dat echt bedorven is, kan behoorlijk stinken. Het kan bijvoorbeeld ranzig ruiken of naar rotte eieren. Vlees dat zo ruikt, kun je niet meer eten. Ook niet als de TGT-datum nog niet is verstreken.
Doorgaans kan je vlees 2 dagen in de koelkast houden, al laat je gehakt en samengestelde producten zoals blinde vinken liefst maar 1 dagje liggen. Krijg je het vlees niet op tijd op? Maak het klaar. In de gebakken of gebraden vorm blijft het 3 tot 4 dagen goed.
Heb je het gehakt gebakken, gebraden of alvast geruld? Dan is het nog 2 dagen houdbaar in de koelkast. Houd echter altijd ook de houdbaarheidsdatum op de verpakking in de gaten.
Hoe minder de proteïnen in het vlees in aanraking komen met zuurstof, hoe grijzer het vlees wordt. Maar grijs betekent niet meteen slecht. De roodheid van vlees is bovendien ook afhankelijk van het geslacht, voeding, beweging en vooral de leeftijd van het dier.
Je hoeft het niet direct weg te gooien. Is de TGT-datum van het vlees verstreken, (bijvoorbeeld gehakt of hamburgers 1 of 2 dagen over datum), gooi het dan wel weg. Na die datum is het vlees namelijk niet meer veilig om te eten. Je kunt er ziek van worden vanwege bacteriën.
Je zult het vast wel eens hebben gezien: een soort sneeuwvlokken op het eten in een afgesloten bakje. Dit heet vriesbrand. Het eten is dan in contact gekomen met lucht, het water is eruit gekropen en veranderd in ijs. Er bestaat een grote kans dat het vlees een bruin-grijze kleur heeft gekregen.
Rood vlees
De kleur van de biefstuk of het gehakt heeft echter vrij weinig te maken met de versheid ervan; het vlees wordt grijzer doordat de proteïnen in het vlees in aanraking komen met zuurstof.
Houdbaarheid Gehakt
Rauw gehakt half om half, 1 dag in de koelkast en 3 maanden ingevroren. Gehakt half om half bereid, 3 maanden in de vriezer en 2 dagen in de koelkast. Rauw lamsgehakt, 3 maanden in de vriezer, 1 dag in de koelkast. Lamsgehakt bereid, 2 dagen in de koelkast en 3 maanden in de vriezer.
Vlees moet een natuurlijke kleur hebben en mag niet 'zweten' door vochtverlies. Dat ziet er dan ook al snel niet meer zo smakelijk of aantrekkelijk uit. En vlees moet niet 'stroperig' zijn. Eventuele vetdooradering (marmering) of vetrandjes moeten mooi wit zijn en niet te veel vergeeld wit.
"We raden dat eigenlijk altijd af. Rauw gehakt bevat altijd bacteriën. Met de huidige problematiek kan het aantal bacteriën nog hoger liggen. Er is dan een nog groter risico op een voedselinfectie en een maag-darmontsteking", legt het FAVV uit.
Bij vlees invriezen geldt: hoe groter het stuk, hoe langer het goed blijft. Bewaartijd ingevroren rundvlees: 6 maanden. Bewaartijd ingevroren kalfsvlees, varkensvlees, lamsvlees: maximaal 3 maanden. Bewaartijd ingevroren gehakt: 2 maanden.
De algemene regel luidt als volgt: hoe meer vet er in zit, hoe minder lang je het kan bewaren. Gehakt kan je maximaal zes maanden bewaren. Mager vlees, zoals kipfilet, kan je tot een jaar invriezen. Doe je het langer, dan gaat het vlees anders smaken.
Eens het vlees ontdooid is, kan je het niet eeuwig in de koelkast bewaren, natuurlijk. Bereid vlees blijft drie tot vier dagen goed in de koelkast. Open verpakkingen runds- en varkensvlees kan je slechts twee dagen bewaren, en rauw gemalen vlees (vb. gehakt, hamburgers,…) kan je maar één dag bewaren in de koelkast.
Hoe lang kun je vlees bewaren in de koelkast? Voor rauw gevogelte, gehakt en filets geldt een algemene richtlijn van twee dagen. Grotere stukken – zoals een gebraad, steak of koteletten – blijven iets langer goed. Dat vlees maak je best binnen de vijf dagen klaar.
Rundvlees kun je tot maximaal 4 dagen in de koelkast bewaren. Lamsvlees blijft op de koelste plek van de koelkast 3 – 4 dagen goed. Bereid varkensvlees binnen twee dagen nadat het is gekocht. Bereid kalfsvlees binnen twee dagen nadat het is gekocht.
Vlees hoort van nature geen of nauwelijks geur te hebben. Tenzij er een duidelijk kruidenmengsel over zit met een sterke geur. Dan nog zou je dat weeige geurtje er boven uit ruiken, dat is een duidelijk teken van bederf.
Gooi rood vlees dat langer dan 5 dagen in je koelkast ligt weg. Hoelang vlees goed blijft in de koelkast is afhankelijk van of het gehakt of gesneden is. Gehakt vlees kan tot 1-2 dagen na de uiterste datum goed blijven in de koelkast. Gesneden stukken, steaks en braadstukken kunnen 3-5 dagen bewaard worden.
De kleur van vlees wordt namelijk niet bepaald door bloed, maar door het eiwit myoglobine. Het eiwit zorgt voor het zuurstoftransport in de spieren zodat ze een inspanning kunnen leveren. De combinatie van myoglobine en zuurstof zorgt voor de rode kleur. Hoe harder de spier werkt, des te donkerder wordt deze van kleur.