Staatloos zijn betekent dat geen enkel land volgens zijn wetgeving de betrokkene als zijn onderdaan beschouwt. Op 31 mei 2022 is hierover een nieuw wetsvoorstel door de Tweede Kamer aangenomen.
Oorzaken van staatloosheid
Wanneer de vader van het kind dat uit een ongehuwd stel wordt geboren, dat niet wil erkennen, dan wordt het kind staatloos. Daarnaast kan iemand ook op een later moment staatloos worden als gevolg van veranderde omstandigheden.
Wereldwijd: Tien miljoen mensen zijn staatloos
Ze hebben geen paspoort en worden niet als staatsburger van een land erkend. Daardoor kunnen ze geen aanspraak maken op fundamentele mensenrechten. Dat betekent dat ze: geen onderwijs kunnen volgen.
Statelozen zijn mensen door geen enkele staat als onderdaan worden beschouwd. Ongeveer 15 miljoen mensen in de hele wereld zijn staatloos. Wie geen nationaliteit heeft, wordt door geen enkele overheid erkend en kan geen paspoort of identiteitsdocument krijgen.
Vreemdelingenpaspoort of vluchtelingenpaspoort
Bijvoorbeeld wanneer u van uw eigen land geen reisdocument krijgt. Bent u erkend als vluchteling, dan kunt u een vluchtelingenpaspoort krijgen. U moet in het bezit zijn van een verblijfsvergunning waaruit uw toelating als vluchteling blijkt.
Leden van de Europese Unie gebruiken bordeauxrode paspoorten, terwijl Caricom (Caribbean Community and Common Market) blauwe paspoorten gebruikt. De reden voor bordeauxrood is niet helemaal duidelijk. De blauwe paspoorten staan symbool voor 'de nieuwe wereld', namelijk Noord-Amerika, Zuid-Amerika en Oceanië.
Er zijn verschillende manieren om Nederlander te worden: automatisch door geboorte als bij de geboorte 1 van uw ouders Nederlander is, adoptie of erkenning. Of via een procedure (optie of naturalisatie). Buitenlanders kunnen na 5 jaar legaal in Nederland wonen het Nederlanderschap aanvragen.
U doet zelf afstand van uw Nederlandse nationaliteit met een verklaring van afstand. U kunt een verklaring van afstand afleggen bij uw gemeente of bij de Nederlandse ambassade in het land waar u woont. Hebt u alleen de Nederlandse nationaliteit? Dan verliest u deze niet, omdat u dan staatloos zou worden.
Staatloosheid wordt vastgesteld aan de hand van de toepasselijke nationaliteitswet(ten). Nederland erkent de Palestijnse nationaliteit niet. Dit betekent dat als een persoon uitsluitend de Palestijnse nationaliteit heeft, hij voor ons staatloos is.
Een in België geboren staatloos kind verkrijgt immers automatisch de Belgische nationaliteit. De normale weg om als staatloze erkend te worden is via een procedure voor de familierechtbank. De familierechtbank is bevoegd voor vorderingen over de staat van een persoon.
De registratie nationaliteit 'onbekend' betekent dat u uw nationaliteit niet kunt bewijzen met de vereiste documenten. Het betekent dus niet dat u deze nationaliteit niet heeft. Hassan is asielzoeker. Bij zijn asielaanvraag heeft hij verteld dat hij is geboren in Soedan en de Soedanese nationaliteit heeft.
Hoofdregel. In Nederland wordt het staatsburgerschap in de regel verkregen door geboorte. Hoofdregel van de Rijkswet op het Nederlanderschap is dat iemand Nederlander is, als op het moment van geboorte één der ouders Nederlander is.
De officiële spelling is: stateloos. In de Leidraad van de Woordenlijst Nederlandse Taal (het zogenaamde Groene Boekje) staat namelijk dat je geen -en als tussenklank schrijft in afleidingen die eindigen op -loos.
Een stateloos persoon is iemand die door geen enkel land erkend is als staatsburger. Statelozen hebben dus ook geen nationaliteit, omdat zij met geen enkel land een juridische verbintenis hebben.
Bij het vredesproces tussen Israëlische en Palestijnse autoriteiten zet Nederland, net als de Europese Unie, in op een tweestatenoplossing. Waarbij een veilig Israël en een onafhankelijke, democratische en levensvatbare Palestijnse staat in vrede naast elkaar bestaan.
Nederland erkent de Palestijnse Gebieden niet als onafhankelijke staat. In de Palestijnse Gebieden wonen ongeveer 4,8 miljoen inwoners (2020). Er wordt voornamelijk Arabisch wordt gesproken, maar ook Engels. Meer dan driekwart van de totale bevolking leeft in stedelijk gebied.
5,8 miljoen van hen zijn Palestijnse vluchtelingen, geregistreerd door vluchtelingenorganisatie UNRWA.
U verliest uw Nederlandse nationaliteit als u een Verklaring van afstand (van uw Nederlandse nationaliteit) aflegt. U bent dan geen Nederlander meer. Voor de Nederlandse wet bent u dan een vreemdeling. Het doen van de verklaring kan bij uw gemeente of de Nederlandse ambassade in het land waar u woont.
Iedereen heeft het recht het land te verlaten, behalve als de wet dat verbiedt. De wet regelt wie Nederlander is. De wet regelt de toelating en de uitzetting van vreemdelingen. Uitlevering kan slechts geschieden krachtens verdrag.
Er zijn verschillende situaties waarin u geen afstand hoeft te doen van uw eigen nationaliteit: Als uw eigen nationaliteit automatisch vervalt als u Nederlander wordt (bijvoorbeeld Suriname; China) want de nationaliteitswet van uw land bepaalt dat zo. Ieder land bepaalt zelf wanneer iemand de nationaliteit verliest.
U kunt geen Nederlander worden na verdenking van of veroordeling voor misdrijven uit artikel 1F Vluchtelingenverdrag. Dit zijn misdrijven tegen de vrede, oorlogsmisdrijven en misdrijven tegen de menselijkheid. U kunt geen gebruik maken van de rehabilitatietermijn van 5 jaar. Ook niet als u een straf hebt uitgezeten.
De kosten van naturalisatie betreffen overigens niet alleen de leges zelf; voor de aanvraag moeten ook documenten worden verzameld waaruit de identiteit van de vergunninghouder blijkt, zoals een paspoort en een geboorteakte uit het land van herkomst.
Als u Nederlander bent of een geldige Nederlandse verblijfsvergunning heeft, kunt u uw familie naar Nederland halen. Bijvoorbeeld uw buitenlandse partner of uw kinderen. Dit heet 'gezinshereniging'. Er gelden wel voorwaarden om een verblijfsvergunning voor uw familielid te krijgen.
Een noodpaspoort wordt alleen afgegeven voor de reis waarvoor het bedoeld is en is maximaal 1 jaar geldig. Het is geen identiteitsdocument. Een noodpaspoort heeft een roze omslag en bevat geen chip.