Tenzij er anders is afgesproken, is het vaak dus wel mogelijk om werknemers verplicht ADV-dagen te laten opnemen. Datzelfde geldt voor overuren. Als er een tijd-voor-tijd regeling is overeengekomen kan de werkgever de werknemer verplichten de uren op te nemen, tenzij er anders is afgesproken.
Moet ik verplicht overwerken? In de Arbeidstijdenwet (ATW) is niets afgesproken over overwerken. Er staan alleen regels over de maximale arbeidstijd per dag in de ATW. In je cao, bedrijfsreglement, werktijdregeling of arbeidsovereenkomst kunnen wel afspraken staan over verplicht overwerk.
Overuren vallen onder de wettelijke maximale tijd die uw werknemer voor u mag werken. Dat is 12 uur per dag of 60 uur per week. In de wet staat niet hoeveel extra loon uw werknemer moet krijgen voor overwerk. U kunt hier zelf afspraken over maken in uw arbeidsvoorwaarden.
Werknemers van 55 jaar en ouder kunnen niet worden verplicht tot overwerk.
Wanneer douchen en omkleden verplicht is voor de werknemer, bijvoorbeeld omdat het noodzakelijk is in het kader van goed arbobeleid – de werknemer werkt bijvoorbeeld met gevaarlijke stoffen – dan zal douchen en omkleden tot de arbeidstijd horen.
Er is sprake van overwerk als je werknemer meer uren werkt dan is afgesproken. Als je werknemer bijvoorbeeld een contract heeft voor 40 uur per week en hij 48 uur werkt, dan heeft hij 8 uur overgewerkt.
Overuren worden niet zwaarder belast
Het is een algemene veronderstelling dat je meer belasting betaalt over de overuren die je werkt. Dit is niet het geval, want de overuren vallen in dezelfde belastingschijf als het normale salaris.
Je werkgever kan jouw overuren omzetten in vrije tijd. Dat kan een-op-een (één uur overwerken is één uur vrij), maar ook met toeslag (één uur overwerken is anderhalf uur vrij). Meestal geeft je cao aan binnen welke periode je deze vrije uren moet opnemen.
Net als normale gewerkte uren, worden jouw overuren belast in de belastingschijf waar jij in zit. In 2021 zijn er nog maar twee belastingschijven: met een jaarinkomen tot € 68.507 betaal je 37,05% aan belasting en daarboven 49,50%.
Bijvoorbeeld: voor de eerste vijf overuren per maand geldt het gewone uurloon; voor uren die meer gewerkt worden, geldt een toeslag van 25 procent (in totaal dus 125 procent van je gewone uurloon).
Uw werkgever mag u alleen ontslaan als hij daarvoor een goede reden (redelijke grond) heeft. Dit staat in het ontslagrecht. In veel gevallen moet uw werkgever wel eerst proberen u te herplaatsen.
Uw werkgever moet alle gewerkte overuren uitbetalen. Ook als u deze werkte zonder dat uw werkgever dit aan u vroeg. Voor deze overuren krijgt u uw normale uurloon.
Van meerwerk is meestal sprake als een parttime werknemer meer dan zijn contracturen werkt, maar niet meer dan de fulltime arbeidsduur die in de organisatie geldt. Overwerk is in principe dat die fulltime arbeidsduur wordt overschreden.
Overwerk is een incidentele betaling waardoor je loon wordt verhoogd. Tegenwoordig zijn de heffingskortingen degressief en dat betekent dat deze steeds lager worden bij steeds hoger loon. Hierdoor wordt extra belasting gerekend en om dit te compenseren wordt extra hoog inhouden.
De werkgever kan in principe geen verlofdagen opleggen aan zijn werknemers, omdat er altijd een akkoord nodig is tussen beide partijen. Sommige bedrijven hebben echter een periode van collectieve sluiting die aan iedereen wordt opgelegd. "Werknemers moeten dan verplicht vakantie nemen in die periode.
In 2022 kunnen werknemers uit de privésector 120 bijkomende vrijwillige overuren presteren onder de noemer 'relance-uren'. Opgeteld bij het al bestaande basiscontingent van 100 vrijwillige overuren, bedraagt het plafond in 2022 dus 220 uur.
Presteert de werknemer meer dan respectievelijk 130 of 180 overuren, dan kan op die (extra) overuren geen vermindering worden toegepast en is de gewone regel van toepassing.
Die overuren kun je als werkgever op twee manieren compenseren: met inhaalrust en toeslag of door uitbetaling van overuren.
In het kader van het interprofessionele akkoord 2021-2022 hebben de sociale partners beslist om het aantal fiscaal voordelige overuren voor de periode van 1 juli 2021 tot en met 30 juni 2023 op te trekken van 130 naar 180 uren (algemene regeling voor alle sectoren).
Het enige moment dat je geen recht heb op de uitbetaling van overuren is als je zelf, vrijwillig extra uren hebt gewerkt. Als jij 40 contracturen per week hebt, maar je besluit zonder schriftelijk afspraak met je baas ook in het weekend door te werken, dan is je werkgever niet verplicht dit aan je uit te betalen.
Hoe lang en hoe vaak pauze
Als u langer dan 5,5 uur werkt, heeft u volgens de wet recht op minimaal 30 minuten pauze. U mag de pauze splitsen in 2 keer een kwartier. Als u langer dan 10 uur werkt, heeft u volgens de wet recht op 45 minuten pauze. De pauze mag u splitsen in meer pauzes van minimaal een kwartier.
Regels over pauzes
Bij werkdagen van meer dan 5,5 uur heeft de werknemer recht op twee pauzes van minimaal 15 minuten (of één pauze van 30 minuten). Duurt een dienst 10 uur of meer, dan moet je de werknemer drie pauzes van minimaal 15 minuten geven (of één pauze van 45 minuten).
U mag maximaal 12 uur per dienst werken en maximaal 60 uur per week. Voor jongeren tot 18 jaar en voor zwangere en pas bevallen vrouwen gelden aparte regels. In uw cao kunnen afwijkende regels staan.
Maximaal een uur onderweg. Het lijkt er op dat de meeste werkenden het niet erg vinden om enige tijd naar hun werk te reizen, maar de grens bij een uur leggen. Wordt het langer dan kiest bijna een derde voor een andere woonplek.