Dit jaar zijn al zeven jonge kinderen in Nederland overleden na infectie met een gevaarlijke streptokokkenbacterie. Zeker zeventig kinderen werden met ernstige infecties in het ziekenhuis opgenomen. Kinderartsen maken zich zorgen. Ze waarschuwen om extra alert te zijn bij kinderen met waterpokken.
Bij veel mensen komen streptokokken voor in de slijmvliezen van de neus, keel of vagina, zonder ziekteverschijnselen te geven. Wanneer de bacterie vanuit de keel- of neusholte doordringen in het oor of de longen, kan longontsteking of oorontsteking ontstaan.
U kunt bijvoorbeeld een sepsis krijgen bij een blaasontsteking, longontsteking of hersenvliesontsteking. Bij een sepsis krijgt u ernstige klachten. U bent zo ziek dat uw organen beschadigd raken, bijvoorbeeld de longen of de nieren. Als een sepsis niet goed behandeld wordt, kunt u eraan overlijden.
Ziekten door de GAS zijn meestal goed te behandelen met antibiotica. Die antibiotica zijn niet altijd nodig, maar zeker wel bij ernstige ziekten door de GAS. Dan wordt u meestal opgenomen in een ziekenhuis. U krijgt daar antibiotica door een infuus.
Besmettelijke periode: Ongecompliceerde, onbehandelde gevallen 10-21 dagen. Maatregelen: Bron- en contactonderzoek, profylaxe op indicatie. Symptomen: Respiratoire, oppervlakkige en diepe huidinfecties, invasieve infectie (o.a. puerperale sepsis, sepsis en septische shock).
De bacterie kan dieper in het lichaam komen en verschillende ziektebeelden veroorzaken, zoals bloedvergiftiging, endocarditis (ontsteking aan de hartkleppen), abcessen, botontsteking, gewrichtsontsteking en longontsteking. Sommige Staphylococcus aureus-bacteriën kunnen giftige stoffen (toxinen) aanmaken.
Hoeveel kans heeft een pasgeboren baby op de GBS-ziekte? Ongeveer de helft van de vrouwen die groep B streptokokken bij zich dragen, geeft ze tijdens de bevalling door aan hun kind. Als één op de vijf zwangere vrouwen draagster is (20%), zal dus 10% van alle pasgeboren baby's met GBS worden besmet.
Een darminfectie duurt enkele dagen tot enkele maanden. Soms gaat een infectie vanzelf over, maar in andere gevallen is een behandeling nodig, bijvoorbeeld met antibiotica. Een darminfectie kan ook enkele maanden aanhouden, zelfs zonder dat u het doorheeft.
Onder de streptokokken zijn er voor mens en dier zowel nuttige als ziekmakende bacteriën. Ze komen vooral voor in de neus-keelholte en op de huid, waar zich een eventuele infectie manifesteert. De voor de mens kwaadaardigste streptokok is de Streptococcus pyogenes.
Naast de stafylokok is de streptokok de meest voorkomende bacterie uit de coccus familie. De bacterie lijkt wat uiterlijk erg op de stafylokok, maar er is een verschil; een stafylokok bevat een enzym genaamd katalase, dat waterstofperoxide omzet in zuurstof en water.
Op nummer 1 van de lijst staat volgens de organisatie de Acinetobacter baumannii, een ziekenhuisbacterie. Vooral de luchtwegen en de longen worden aangetast door de bacterie. Maar ook salmonella, staphylociccus aureus of Neisseria gonorrhoeae komen op de lijst voor.
'Longontsteking, een wondje in de voet, een ontsteking van de urinewegen enzovoort, het kan allemaal leiden tot sepsis. Daarbij raken bacteriën in de bloedbanen. Via die bloedbanen komen ze terecht in hart, longen, hersenen ... De organen kunnen beschadigd raken of volledig uitvallen, met de dood als gevolg.
Wat ze gemeen hebben is een infectie met een bacterie, virus of andere ziektekiem die tot een dermate ontregelde afweerreactie leidt dat de functie van organen verminderd. Iemand wordt in korte tijd zeer ernstig ziek en kan zelfs overlijden. In Nederland worden jaarlijks ca. 35.000 patiënten slachtoffer van sepsis.
De streptokokkenbacterie zit vooral in de neus- en keelholte en op de huid. Anderen kunnen deze bacterie krijgen door niezen of hoesten van iemand die de bacterie bij zich draagt. Ook via direct contact met handen of via voorwerpen (zoals speelgoed) waar de bacterie op zit kan de bacterie worden overgedragen.
Meestal schrijft de arts dan feneticilline, fenoxymethylpenicilline of azitromycine voor. Fenoxymethylpenicilline doodt de streptokok-bacterie. Na inname verspreidt het medicijn zich via het bloed over uw lichaam, onder meer in het slijmvlies van uw keel. Hierdoor bestrijdt het de keelontsteking.
Besmetting en preventie van groep B-streptokokkeninfecties
Besmetting vindt plaats door middel van direct contact, zoals bij een moeder en een kind tijdens de bevalling. Baby's worden ziek wanneer de bacterie het lichaam binnendringt. Bij langdurig gebroken vliezen kan besmetting van de foetus optreden.
Iedereen kan besmet worden door de bacterie, maar niet iedereen wordt er erg ziek van.
De streptokokken kunnen dan worden aangetoond met behulp van een kweek. De verpleegkundige strijkt dan met een wattenstokje eerst langs de ingang van de vagina, en dan langs de anus. De uitslag duurt meestal twee tot drie dagen. Testen die een snellere uitslag geven worden 'sneltests' genoemd.
Septische shock
Bij sommige patiënten met een sepsis wordt de bloeddruk (te) laag en ontstaat een beeld waarbij de bloedcirculatie onvoldoende is om de organen van voldoende zuurstof te voorzien. Dit noemen wij een septische shock.
Wanneer bacteriën resistent worden tegen antibiotica, dan moeten sterkere antibiotica worden ingezet om infecties te genezen. Chinese onderzoekers melden dat ze bacteriën hebben gevonden die ook resistent zijn tegen de sterkste antibiotica die er vandaag bestaan, namelijk polymyxinen (1, 2).
Infecties die worden veroorzaakt door bacteriën, kunnen worden bestreden met antibiotica. Ze doden de bacteriën of remmen hun groei. Als een antibioticum regelmatig tegen een bacterie wordt gebruikt, kan die bacterie resistent worden.
Wereldwijd zou er dan elke drie seconden een dode vallen door superbacteriën. Op dit moment overlijden alleen in Europa en de Verenigde Staten meer dan 50.000 mensen per jaar aan infecties door resistente bacteriën, zoals de ziekenhuisbacterie MRSA. Wereldwijd gaat het om een aantal van 700.000 sterfgevallen.
Penicilline. De meeste zwangere vrouwen met GBS krijgen penicilline, dit is een bepaald soort antibioticum. Sommige mensen zijn allergisch voor penicilline. Als u ooit een allergische reactie hebt gehad op antibiotica dan is het belangrijk dat u dit tegen uw arts/verloskundige zegt.
Patiënten voelen zich vaak ziek. Later wordt de huid warm en rood en nemen de ziekteverschijnselen toe, vaak met koorts, misselijkheid en diarree. De roodheid breidt zich zeer snel uit en uiteindelijk ontstaan er ook blaren en kan de huid zwart worden. Dit kan in de loop van uren tot dagen gebeuren.
De oorzaak is meestal een zeer klein wondje waar net de verkeerde (huid)bacterie in terecht komt. Deze huidbacterie draagt iedereen bij zich en is principe onschuldig. Vaak staat het opgelopen wondje niet in verhouding met de pijnklachten die mensen ervaren.