Uitzaaiingen van een melanoom kunnen in alle organen komen. Ook in de hersenen. Het kan zijn dat u niet meer beter wordt. Tegenwoordig lukt het heel soms om de ziekte toch lange tijd helemaal weg te krijgen.
Een melanoom kan uitzaaien. Dat betekent dat de kankercellen via het lymfevocht of bloed op andere plekken in het lichaam terechtkomen.
Nacontroles na de diagnose melanoom
Ook kan een uitzaaiing naar de lymfeklieren na enige tijd nog optreden. U zult 5 of 10 jaar lang (dit is afhankelijk van dikte van het melanoom) onder controle blijven bij uw huidarts.
Ongeveer 94% van de melanoompatiënten na vijf jaar nog in leven. De overleving van melanoom verschilt per stadium. Als melanoom in een vroeg stadium wordt ontdekt en behandeld, is de kans op genezing groot. De relatieve vijfjaarsoverleving is voor alle melanoomstadia samen ongeveer 94%.
Chemotherapie helpt bij melanoom meestal niet goed. Artsen raden het daarom bijna nooit meer aan.
Deze vorm van kanker komt steeds vaker voor. Het is heel belangrijk het melanoom op tijd te ontdekken en te verwijderen. Als het melanoom is verwijderd, keert de ziekte bij de meeste mensen nooit meer terug. Soms keert het wel terug en kan het zich verspreiden (uitzaaien).
Het melanoom is een zeer agressieve vorm van huidkanker die betrekkelijk weinig voorkomt. Per jaar wordt deze aandoening vastgesteld bij ongeveer 3500 mensen. Het melanoom ontstaat vaak bij mensen die tussen de 30 en 60 jaar oud zijn. Maar iedereen kan het krijgen.
Het LUMC is gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling, zowel van melanoom beperkt tot de huid als melanoom met uitzaaiingen. Verschillende afdelingen, zoals Chirurgie, Huidziekten en Oncologie, werken hierbij nauw samen.
Stadium 3 kan twee dingen betekenen: De kanker is uitgezaaid naar de lymfeklieren. Er zijn satelliet-uitzaaiingen of in-transit-uitzaaiingen.
Recent onderzoek uit het Erasmus ziekenhuis in Rotterdam heeft aangetoond dat de kans dat een person een tweede primair melanoom ontwikkelt 10 X zo hoog is dan iemand die nog nooit eerder een melanoom heeft gehad.
Wat voel je bij een melanoom? Van een melanoom voel je meestal niets.Soms jeukt het plekje.
Hoe werkt immunotherapie? Immunotherapie is een behandeling die het afweersysteem stimuleert om kankercellen aan te vallen. Het afweersysteem gaat de kankercellen beschouwen als vreemde cellen, net zoals het dat doet met bacteriën en virussen. De afweercellen ruimen de kankercellen op.
Via de lymfevaten komen de kankercellen in de lymfeklieren. Van een uitzaaiing in een lymfeklier merkt u in het begin niets. Het duurt maanden tot jaren voordat de lymfeklier zo groot is dat u deze kunt voelen. U voelt dan een stevig bolletje onder de huid van ongeveer 1 tot 2 centimeter groot.
Afhankelijk van de gevoeligheden (receptoren) van de uitzaaiingen en de agressiviteit van de borstkanker kan deze fase maanden tot jaren duren. In sommige gevallen kan deze vorm van borstkanker een chronische ziekte worden als het geen agressieve tumor is die bijvoorbeeld goed op een hormoonbehandeling reageert.
Wanneer zijn wel controles nodig? Bij melanomen dikker dan 0,8 mm (vanaf stadium T1b) zijn regelmatige controles nodig: in het eerste jaar: 1 x per 3 maanden. in het tweede jaar: 1 x per 6 maanden.
De huisarts of specialist kan een aantal onderzoeken voorstellen om vast te stellen of het om uitzaaiingen gaat, zoals een bloedonderzoek, PET-CT-scan, longfoto of CT-scan van de borstkas, echografie van de lever of CT-scan van de buik, botscan of MRI-scan.
Vijf jaar na de diagnose is 64% nog in leven.90% is 50 jaar of ouder. Sinds immuuntherapie wordt toegepast zijn er in Nederland alleen al bij een uitgezaaid melanoom 8500 patiënten behandeld. Geschat wordt dat wereldwijd enkele tienduizenden levens zijn gered en/of de levens aanmerkelijk verlengd zijn.
Bij een goed resultaat krijgt u langere tijd immunotherapie. Momenteel is de maximale behandelduur twee jaar. In de praktijk wordt de behandeling korter gegeven vanwege bijwerkingen. De bijwerkingen kunnen nog even aanhouden, met name vermoeidheid en concentratieproblemen.
Blootstelling aan de zon is de enige factor waar wij zelf controle over hebben. Mensen met veel naevi (meer dan 50) of met 3 of meer atypische naevi (onregelmatig van vorm en groter dan 5 mm), hebben een verhoogd risico op melanoom. Ze kunnen zich eventueel preventief jaarlijks laten opvolgen bij een dermatoloog.
Weghalen van een melanoom
De behandeling van een melanoom begint bijna altijd met het verwijderen van het melanoom. Dit gebeurt meestal door de dermatoloog, soms door de huisarts.
Goed om te weten: een melanoom kan er net wat anders uitzien dan op die foto's. De huisarts en de dermatoloog kunnen het best beoordelen of een plekje een melanoom is. Heb je een plekje op je huid dat je niet vertrouwt? Ga altijd naar je huisarts.
Meestal zaait melanoom als eerste uit naar de lymfeklieren in de buurt van het melanoom. Soms zaait het melanoom uit naar andere organen. Bijvoorbeeld naar de longen, de lever, de hersenen of een andere plek op je huid. Lees verder over uitzaaiingen bij melanoom en over de behandeling van uitzaaiingen.
De kwaadaardige pigmentcellen zitten nog heel oppervlakkig in de opperhuid en zijn nog niet naar de diepere lagen doorgegroeid. De meeste melanomen zijn oppervlakkig (in de breedte) spreidende melanomen (superficieel spreidende melanomen). Ze groeien meestal niet diep in de huid.
Ongeveer 5% (5 op 100) van alle mensen met een melanoom heeft een erfelijke aanleg voor melanoom. Met een DNA-onderzoek kan de dokter bepalen of je het hebt.