Coeliakie is een auto-immuunziekte en komt alleen voor bij mensen met een erfelijke aanleg. Van coeliakie kun je niet genezen. Een levenslang glutenvrij dieet is de enige behandeling. In veel producten zit gluten, denk bijvoorbeeld aan brood, koekjes en pasta.
Kun je ook glutenintolerantie op latere leeftijd krijgen? Ja, dat kan! Sterker nog, veel mensen met coeliakie zijn al volwassen. Dat kan komen omdat de beschadiging aan de darmen niet zo snel gaat.
Een chronische ziekte houdt in dat het om een blijvende ziekte gaat. Omdat coeliakie een chronische auto-immuunziekte is, kun je hier dus niet overheen groeien. De enige behandeling is het volgen van een glutenvrij dieet.
Behandeling van coeliakie
Er zijn geen medicijnen voor coeliakie. Als je een glutenvrij dieet volgt, zullen de klachten uiteindelijk langzaam verdwijnen. Na enkele weken tot maanden voel je je al een stuk beter. Binnen zes maanden tot een jaar is de dunne darm weer helemaal hersteld.
Coeliakie en kans op overlijden
Mensen met gediagnosticeerde coeliakie hebben géén verhoogd overlijdensrisico. Met andere woorden: coeliakiepatiënten sterven niet vroeger of later dan niet-patiënten. Dit wordt bevestigd door onderzoek.
Om de coeliakieklachten te voorkomen, is het belangrijk om helemaal geen gluten meer te eten. Neem dus geen graanproducten zoals brood, pasta, beschuit, crackers, koekjes, koek, cake, gebak, muesli en pizza. Lees het etiket op de verpakking goed voordat u een voedingsmiddel koopt of gebruikt.
De gluten veroorzaken bij mensen met coeliakie een overgevoeligheidsreactie in de darm. Door die overgevoeligheidsreactie raakt het slijmvlies aan de binnenkant van de darm beschadigd. Voedingsstoffen kunnen dan minder goed worden opgenomen. Er ontstaan darmklachten, zoals buikpijn en diarree.
De precieze oorzaak van coeliakie is nog onbekend. Wel is duidelijk dat erfelijkheid, je microbioom en virusinfecties in de darm een rol lijken te spelen. Waarschijnlijk wordt coeliakie veroorzaakt door een combinatie van genetische (erfelijke) en omgevingsfactoren.
Ze hebben vaak een stinkende, vettige en schuimende ontlasting. Bij volwassenen zijn de klachten meestal wat minder duidelijk. Zij kunnen last hebben van diarree, verstopping, een opgezette buik, buikpijn, plakkerige ontlasting of gewichtsverlies.
Gluten is een mengsel van eiwitten dat van nature voorkomt in bepaalde granen. Voorheen werd coeliakie ook wel glutenintolerantie genoemd. Dit is een verkeerde benaming omdat coeliakie dus een auto-immuunziekte is en geen glutenallergie of -intolerantie. Een tarwe-allergie bestaat wel.
Uit onderzoek van diverse instituten is gebleken dat mensen met coeliakie een verhoogd risico hebben op kanker. Hoe hoog dit risico exact is, is nog niet bekend. De meest voorkomende vorm is lymfeklierklanker, en dan met name de vorm in de dunne darm, bekend als enteropathy associated T-cell lymphoma (EATL).
Wat zijn de klachten bij coeliakie? Door de reactie van het afweersysteem op de inname van gluten kunnen klachten ontstaan zoals diarree, buikpijn, vermoeidheid, depressie en gewichtsverlies.
Als er een duidelijk verhoogde hoeveelheid IgA-TG2A in je bloed zit, wordt nog een keer bloed afgenomen om de hoeveelheid IgA-EMA te bepalen. Als er IgA-EMA in je bloed zit, dan is daarmee de diagnose coeliakie gesteld. Als er geen IgA-EMA in je bloed zit, is een biopsie van de dunne darm nodig.
Meestal worden glutenvrije pasta's gemaakt van mais, rijst of boekweit. In deze grondstoffen zijn van nature geen gluten aanwezig en hierdoor is de pasta glutenvrij. Glutenvrije pasta's zijn er in verschillende soorten zoals spaghetti, penne of fusilli.
Fabel: glutenintolerantie is een auto-immuunziekte en dat betekent dat het nooit meer over gaat. Coeliakie heb je voor het leven. De enige manier om van de klachten af te komen is door glutenvrij te eten. Het darmslijmvlies kan zich dan herstellen wat de opname van voedingsstoffen en daarmee de gezondheid bevordert.
Vraag: Is coeliakie een erfelijke ziekte? Antwoord: Familieleden van mensen met coeliakie hebben een grotere kans op coeliakie. Ongeveer dertig tot veertig procent van de Nederlandse bevolking heeft aanleg om coeliakie te ontwikkelen. Deze aanleg is erfelijk.
Op de signalen letten. Signalen van coeliakie negeren kan gevaarlijk zijn, aldus de MDL-arts. Onder meer ondergewicht, bloedarmoede, remming in de groei, humeurigheid en botontkalking kunnen gevolgen zijn. “In het ergste geval kan de ontsteking kwaadaardig worden, dan kan je het niet meer stoppen met gewone medicatie.
#3: verlichting van darmklachten
Het is logisch om glutenvrij te eten bij glutensensitiviteit en coeliakie. Maar ook bij een opgeblazen gevoel, obstipatie of winderigheid kan een glutenvrij dieet uitkomst bieden. Deze soms onverklaarbare klachten worden vaak bestempeld als prikkelbaar darm syndroom (PDS).
Roomboter, melk, naturel yoghurt of kwark, room, verse kaas zoals ricotta, mascarpone, mozzarella, Parmezaanse kaas, Nederlandse harde kazen van koe, geit of schaap zijn glutenvrij.
Bij iemand met coeliakie ontstaan door het eten van gluten ontstekingsreacties in het darmslijmvlies van de dunne darm. Hierdoor beschadigen de darmvlokken. Bij langdurige schade aan het darmslijmvlies worden belangrijke voedingsstoffen niet goed meer opgenomen.
Maar het herstel van de darmvlokken duurt langer. Bij sommige (volwassen) patiënten zal het darmslijmvlies nooit volledig herstellen. Hoewel de klachten door het dieet kunnen verdwijnen, verdwijnt de ziekte coeliakie zelf nooit. Coeliakie is niet te genezen en er bestaan ook geen medicijnen voor.
Haver is van nature glutenvrij. Maar in de Europese wetgeving via de Verordening EG Nr. 828/2014 staat dat haver een glutenbevattende graansoort is. Dat is opmerkelijk omdat haver van nature geen gluten bevat.
Mensen met glutensensitiviteit krijgen klachten zoals buikpijn en vermoeidheid na het eten van graanproducten. Hoewel deze mensen geen aantoonbare coeliakie hebben, leidt het vermijden van glutenbevattende producten wel tot vermindering van de klachten.
Coeliakie geeft vooral darmklachten, zoals buikpijn en diarree. Als een kind slecht groeit en vermagert, kan dat op coeliakie wijzen. De ziekte wordt vastgesteld met bloedonderzoek en onderzoek van darmslijmvlies. De enige behandeling is eten zonder gluten.
Sommige personen krijgen direct klachten, bij anderen komen de klachten na een aantal dagen opzetten. Iemand met glutensensitiviteit zal waarschijnlijk minder heftig reageren op het binnenkrijgen van gluten dan iemand met coeliakie die per ongeluk gluten gegeten heeft.