Het is ook mogelijk om zelf fijnstof te meten. Zowel door overheden als particulieren. Voor burgers is iSPEX een goed voorbeeld van hoe je de luchtkwaliteit kan meten en bij kan dragen aan de kennisontwikkeling over luchtkwaliteit.
Fijnstof kun je meten in huis met een fijnstofmeter. Met een fijnstofmeter tel je snel en nauwkeurig het aantal fijnstofdeeltjes in je binnenlucht.
Luchtkwaliteit- en fijnstofmeter
Een fijnstofmeter, zoals de Aeros Pro meet niet alleen de CO2 waarden, maar ook o.a. fijnstof in de lucht. Dit zijn de kleinste luchtdeeltjes, genaamd aerosolen, waarop virussen en ander fijnstof kunnen meeliften.
De luchtkwaliteit in huis kun je zelf meten met apparaten en sensoren. Hier zijn veel verschillende soorten van. Zo kun je voor vocht en elke vervuilende stof een los apparaat kopen. Daarnaast zijn er apparaten die een combinatie van vocht en vervuilende stoffen kunnen meten.
Kosten fijnstofmeting voor bedrijven
De kosten van een fijnstofmeting voor bedrijven bedragen 125,- euro per uur excl. voorrijkosten (van 75,- euro per reisuur).
Maar een groot deel wordt veroorzaakt door verbranding van fossiele stoffen, dus wegverkeer, luchtverkeer en bedrijven die dat produceren. 3. Kunnen we het zien, ruiken of proeven? Nee, in principe zie je het niet en proef je het niet.
Vervuilde lucht in combinatie met slechte ventilatie veroorzaakt een droge keel en ogen, concentratiestoornissen, vermoeidheid, hoofdpijn, benauwdheid, slechte nachtrust, sufheid, duizeligheid.
Gebruik een vochtmeter om te controleren op vochtige plekken, omdat schimmel gedijt in vochtige omgevingen. Zo kun je te maken krijgen met schimmel achter de verwarming. Je kunt ook een luchtkwaliteitstest laten uitvoeren om schimmelsporen te identificeren.
Fijnstofmeter met fotometer wordt gebruikt om grote stofdeeltjes te meten via een lichtbron en een detector. In tegenstelling tot andere methoden zijn fotometers gebaseerd op de grootte, vorm, dichtheid en reflectiviteit van de deeltjes.
Fijnstofdeeltjes kleiner dan 0,01 millimeter komen na het inademen diep in de longen terecht. Ze brengen in de longen een ontstekingsreactie op gang.Dit kan leiden tot:luchtwegklachten, zoals een astma-aanval, benauwdheid of hoesten.
Hart- en vaatziekten, vaatvernauwing, verhoogde bloedstolling en verhoogde hartslag, Longkanker en chronisch, obstructieve longziekte (COPD), vermindering van de longfunctie, verergering (en ontstaan) van astma (vooral bij kinderen), toename van luchtwegklachten zoals piepen, hoesten en kortademigheid.
Ruim de helft van het fijnstof in Nederland is van natuurlijke oorsprong. Het gaat daarbij om bijvoorbeeld zeezout en bodemstof. Menselijke activiteiten veroorzaken de andere helft (de zogenaamde 'antropogene bijdrage'). Het verkeer (weg en water) is de grootste bron van fijnstof, vooral door het gebruik van diesel.
Een goede fijnstofmeter heeft een meetbereik tussen 0,3 µm en 10 µm. µm staat voor de eenheid micrometer en is gelijk aan 10 tot de min zesde (10-6), ofwel een duizendste deel van een millimeter. In dit geval praten we over fijnstof met een grootte van 0,0025 - 0,01 millimeter.
De grenswaarden voor fijnstof (als PM10)
Er zijn ook regels voor het afronden van de decimalen. Hierdoor ligt de grenswaarde rekenkundig op 40,5 µg/m. de daggemiddelde concentratie van 50 µg/m3. De concentratiefijnstof mag maximaal 35 dagen per kalenderjaar hoger zijn dan deze waarde.
Gevolgen schimmels
De sporen van de schimmels kunnen tot heel veel klachten leiden. Bij inademing kunnen allergische reacties en allerlei luchtwegproblemen ontstaan, maar ook vermoeidheid, huiduitslag, verkoudheid, hoofdpijn (zelfs migraine), gewrichts- en zenuwpijn en hooikoorts gerelateerde klachten.
Vocht en schimmels zijn vaak niet de oorzaak van gezondheidsklachten, maar kunnen astma en andere luchtwegklachten wel verergeren. Door een vochtige woning kunt u last krijgen van keelpijn, niezen en hoesten, verstopte neus, piepende ademhaling en benauwdheid. Bij mensen die allergisch zijn, krijgen vaker klachten.
Als het vocht de woning niet kan verlaten, dan is dat meestal terug te zien in de hoeken van de kamer. Als je denkt dat je last hebt van een vochtprobleem, dan kun je de binnenmuren van het huis eens controleren. In de meeste gevallen is het vocht te zien op de muren in de hoeken van een kamer.
In de longen ontstaat dan bindweefsel waardoor ze minder elastisch worden. Hierdoor nemen ze minder zuurstof op en word je kortademig, ga je hoesten en krijg je pijn op de borst. Deze schade is niet te herstellen.
Ziek door slechte ventilatie
Dit kan leiden tot gezondheidsklachten, zoals benauwdheid, hoesten, vermoeidheid, hoofdpijn, uitdroging of chronische verkoudheid. Het zorgt ook voor meer last van astma en allergieën. Verder is de kans op een koolmonoxidevergiftiging groter in een slecht geventileerde ruimte.
Er kunnen verschillende bronnen van fijnstof in huis zijn. Fijnstof zit bijvoorbeeld in tabaksrook. Dit is in huizen waar mensen roken de belangrijkste bron van fijnstof. Daarnaast komt het vrij tijdens het stoken van de open haard, koken, stofzuigen en bij het branden van kaarsen of wierook.
De voornaamste symptomen zijn een irriterende hoest en kortademigheid. Eerst treedt deze op bij zware, en nadien ook bij lichte inspanning en zelfs in rust. Soms is de ademhaling piepend of reutelend.
Hoe zit het met de fijnstof in Nederland anno 2019? De fijnstof kaart van Nederland laat zien dat de hoogste concentratie voorkomt rondom de Randstad en Noord-Brabant.