Omdat de satelliet slechts zichtbaar is doordat hij het zonlicht weerkaatst, mag hij zich niet in de schaduwkegel van de aarde bevinden. De lichtstralen die worden weerkaatst door de satelliet, moeten voldoende helder zijn om te worden opgemerkt met het gebruikte waarnemingsinstrument.
Hoe herken je een satelliet? Dat is simpel. Als je een lichtpuntje ziet dat met een redelijk vaartje tussen de sterren beweegt, dan is het een satelliet. Hij geeft zelf geen licht maar weerkaatst licht van de zon (die van jou uit gezien onder de horizon staat).
Satellieten die laag rond de aarde cirkelen, zijn maar kort te zien: tot ongeveer 45 minuten na zonsondergang en 45 minuten voor zonsopkomst. Om dezelfde reden dat we de maan kunnen zien: ze reflecteren zonlicht. Overdag is het te licht om ze te zien en 's nachts houdt de schaduw van de aarde het zonlicht tegen.
Satelliet(en)
Satellieten zijn op een heldere nacht vaak te zien als een bewegend “sterretje”, een puntje met de helderheid van een ster. Ze bewegen langzaam (veel langzamer dan meteoren) en zijn vaak minutenlang te volgen. De helderheid kan lange tijd constant zijn, maar ook variëren.
Heel wat ruimtetuigen zoals het ruimtestation ISS en honderden andere satellieten zijn 's nachts met het blote oog zichtbaar. Er gaan geen 5 minuten voorbij of je ziet lichtpuntjes bewegen langs de hemel.
Vier van deze planeten zijn goed met het blote oog te zien: Mars, Jupiter, Saturnus en Venus. Ze lijken op grote sterren, maar het verschil is dat je ze niet ziet knipperen. Sterren staan heel veel verder van de aarde af dan planeten en door de grote afstand zorgt de dampkring ervoor dat we sterren zien knipperen.
Normaal gesproken is voor een cirkelvormige baan op een hoogte van 300 km boven het aardoppervlak een snelheid nodig van 7,8 km/s (28.000 km/h). Bij deze snelheid zal een satelliet een rondje om de aarde in 90 minuten afleggen.
Er zijn 7500 satellieten in een baan om de aarde geplaatst. Daarvan zijn er op het moment nog 4300 in de ruimte. Slechts een derde (1200 satellieten) functioneert nog. Ruimtepuin met een minimale grootte van 10 centimeter is te volgen met radars vanaf de grond.
Wil je 'm in een lage baan rond de aarde hebben, dan kost dat je zo'n 3000 dollar (ongeveer 2600 euro). Het satellietje zelf kost enkele honderden dollars om te maken. Dat betekent dat je voor 3000 euro in staat zou moeten zijn om je eigen satellietje in een baan rond de aarde te plaatsen.
Sterren bewegen natuurlijk niet alleen naar ons toe of van ons af, maar ook zijwaarts. Die beweging is dus te 'zien' aan de hemel (door iedere paar jaar nauwkeurige positiemetingen te doen met telescopen) en deze beweging wordt de eigenbeweging van de sterren genoemd.
Eigenlijk zijn alle satellieten verschillend van elkaar, maar er zijn ook overeenkomsten: Satellieten zijn ongeveer net zo groot als een stadsbus. Satellieten hebben grote zonnepanelen. Die gebruiken ze om stroom op te wekken.
Hele wereld toegang tot internet
"Musk wil uiteindelijk een netwerk van 12.000 satellieten", vertelt Langbroek. Sinds 2019 zijn er meer dan 3.100 Starlink-satellieten gelanceerd. Daar zijn er nu ongeveer 2700 van in de ruimte.
Die heeft een diameter van 'maar' 304 meter. De Chinese FAST bestaat uit 4450 panelen. Als de telescoop klaar is, wordt hij nog drie maanden getest.
Het knipperen komt door fluctuaties in de atmosfeer. Denk aan een weg op een hete zomer dag wanneer je in de verte kijkt.
Vallende sterren zijn SNEL. Heel snel. Ze schieten de dampkring in met snelheden die tot 100,000 kilometer per uur kunnen oplopen. Vallende sterren lichten dus in een fractie van een seconde op.
En dat biedt ook zakelijke kansen voor buitenlandse bedrijven. Van de 104 satellieten die in één keer de lucht ingingen, waren er bijvoorbeeld meer dan 90 gemaakt door enkele bedrijven uit de Verenigde Staten en drie door het Nederlandse bedrijf ISIS.
Het idee is dat de satellieten van Starlink u met het internet kunnen verbinden. Starlink belooft "breedbandinternet met hoge snelheid te leveren op plaatsen waar de toegang onbetrouwbaar of volledig onbeschikbaar is". Momenteel werkt het alleen voor huizen en is het niet mobiel, maar dat komt nog.
Een satelliettelefoon wordt vaak gebruikt voor communicatie in gebieden waar geen GSM dekking beschikbaar is. Denk hierbij aan landen als Noorwegen en Zweden waar vaak maar beperkte GSM dekking is, maar ook op het water. Het systeem werkt met satellieten in plaats van GSM-masten op bijvoorbeeld gebouwen of masten.
De prijzen beginnen vanaf 12 tot ongeveer 20 euro voor een TV-abonnement. Voor een extra bedrag per maand kan je dit pakket ook uitbreiden waardoor je bijvoorbeeld ESPN kan ontvangen. Het kan zijn dat je de schotel in bruikleen ontvangt wanneer je een abonnement afsluit.
De satellieten zitten op verschillende hoogtes
De laagste satellieten zitten op 160 kilometer hoogte. Alle ruimte die hier tussen zit kan gebruikt worden voor satellieten, en satellieten die op verschillende hoogtes zitten kunnen niet met elkaar botsen.
Omdat de sateliet zich voortbeweegt wil hij rechtuit gaan. Dat is een natuurwet. Alles beweegt in een rechte lijn zolang er niet aan wordt getrokken. Er is dus een kracht nodig om hem als het ware constant de bocht om te trekken, zodat er een cirkelbaan ontstaat.
Eenmaal deze satellieten niet meer operationeel zijn, kan ze men ze ofwel laten opbranden in de atmosfeer van de Aarde of naar een speciale baan om de Aarde brengen. Beide opties worden algemeen aanzien als een 'kerkhof' voor satellieten.
Van de satellieten die rond de aarde draaien kunnen we stellen dat de verste satellieten zich op een afstand van 1.5 miljoen km van de aarde bevinden.
De Geostationary Earth Orbit (GEO)
De positie van een satelliet in en geostationaire baan bevindt zich recht boven de evenaar en de kunstmanen in dergelijke banen bevinden zich op een hoogte vanaf 35.786 kilometer.
Een satelliet kan in een geostationaire of niet geostationaire baan om de aarde worden gebracht. Een geostationair geplaatste satelliet "hangt" op een hoogte van ongeveer 36.000 km op een vast punt boven de evenaar.