De berk moet je toppen, dat wil zeggen dat je op de gewenste hoogte de boom afzaagt. Hierdoor zullen er al snel nieuwe scheuten komen. Deze scheuten kun je eens in de twee jaar terugsnoeien. Je krijgt dan als het ware een soort knot berk.
Wat je kunt doen is van een berk een 'struik' maken. Laat hem kappen tot op 30cm van de grond zodat hij opnieuw uitloopt. Dan gaat hij 5 tot 10 nieuwe stammetjes vormen het jaar daarop. Dit kan je dan om de 7 jaren doen.
Een normale berk kan wel tot 30 meter hoogte groeien. Dat zal de meerstammige berk minder snel doen, maar hij kan wel 5 meter worden. Nu denkt u misschien: ”Help kan ik deze meerstammige berk ook klein houden?” Ja hoor, dat kan, met goed snoeien gaat dat gewoon werken.
Snoeiwerk aan berken dient alleen te gebeuren tijdens het groeiseizoen als de bomen vol in blad staan. Snoeien tijdens de winter of het vroege voorjaar heeft het zogenoemde sapbloeden tot gevolg: de overmatige sapstroom druppelt dan uit de wonden. Daar hoeven ze niet aan dood te gaan, maar het verzwakt de bomen wel.
Een berk knotten
Door hem drastisch te snoeien (dat wil zeggen: halverwege afzagen), krijgt hij in de eerste jaren na de snoei een bolle vorm. Sommige mensen vinden zo'n afgeknotte stam lelijk, maar het is zeker een goede oplossing. Na een paar jaar groeit hij wel in zijn oude vorm terug en kun je weer jaren vooruit.
Je kunt de berk dus snoeien op het moment dat de sapstroom stil staat. Dit is in de maanden november en december. Half januari komt de sapstroom al weer op gang, dus daarvoor moet de berk gesnoeid zijn. In de zomer kan de berk wel een lichte snoeibeurt hebben.
De berk is een winterharde, bladverliezende boom, die tot 30 meter hoog kan worden. Hij wordt niet erg oud, ca. 80 jaar.
Zo kost het snoeien van een berk gemiddeld slechts €195,- en betaal je voor het snoeien van een knotwilg ongeveer €800,-.
De berk moet je toppen, dat wil zeggen dat je op de gewenste hoogte de boom afzaagt. Hierdoor zullen er al snel nieuwe scheuten komen. Deze scheuten kun je eens in de twee jaar terugsnoeien.
Hoogte tot 8 meter. Gewone berk, Betula pendula. Dit is de soort met de witte stam die je ook in onze bossen ziet. Hoogte tot 20 meter.
De lengtegroei neemt elk jaar af. Als een boom volwassen is, is de lengtegroei teruggebracht van 30 a 150 cm per jaar naar 0.5 a 4 cm per jaar. Op zich hoeft de boom niet meer groter te groeien, maar de boom heeft de scheuten nodig om er bladeren en bloeiwijzen mee te maken.
Hij verdraagt kalk en neemt ook genoegen met voedselarme groeiplaatsen. Op vochthoudende groeiplaatsen kunnen ze tot 30 meter opgroeien, maar op droge groeiplaatsen is 15 tot 20 meter het maximum. Ze kunnen 9 tot 12 meter breed worden. De berk staat het liefst in de volle zon.
De berk, “vrouwe van het woud”
Berken waaien snel om als ze in erg drassige bodem staan. Ze hebben een oppervlakkig wortelgestel en dus geen goed houvast. Doordat ze ondiep wortelen kunnen ze ook slecht tegen droogte.
Inkorten of toppen van een boom is, zoals het woord ook aangeeft, het verminderen in hoogte van een boom. Door de top eruit te zagen/ of de boom in te korten maak je de boom kleiner. Als je ook de zijtakken begint in te korten of stukken af te zagen dan wordt het kandelaberen.
Streef er altijd naar de natuurlijke vorm van de boom te behouden. Dus geen toppen afzagen of alle takken lukraak inkorten! Verwijder dode takken, zieke takken en takken die elkaar kruisen. Snoei maximaal 20% in één keer.
Bij het “Toppen” wordt vaak 50 tot 100% van de blad dragende kroon van de boom verwijderd. Omdat de bladeren de “voedselfabriekjes” van de boom zijn, wordt door het in één keer verwijderen van teveel aan blad(knoppen), de boom uitgehongerd.
Omdat een berk zacht hout heeft, wordt deze boom over het algemeen niet zo heel erg oud. De snelle groei van een berkenboom heeft zo zijn voordelen en zijn nadelen. Als je op dit moment een heel klein boompje plant van vingerdikte, kun je over vijf jaar een boom van enkele meters hoog in je tuin hebben staan.
Direct onder de droge, buitenste laag schors zit de cambiumlaag. Als de boom nog leeft, is deze groen; bij een dode of stervende boom is deze bruin en droog. U kunt met een vingernagel of een zakmes een klein stukje buitenbast verwijderen om de cambiumlaag te controleren.
Herken klassieke symptomen
De boom heeft mogelijk een gebrek aan licht of voedingsstoffen. Verwelkende bladeren en bloemen daarentegen kunnen erop wijzen dat de berk kampt met een van de veelvoorkomende ziekten zoals echte meeldauw, roest of anthracnose.
Wanneer je bomen gaat kappen zonder vergunning kan de rechter je daarvoor een boete opleggen. Vaak is dit dan een boete voor het "Negeren van een gemeentelijke bepaling", het rooien van bomen waar eigenlijk een schriftelijke vergunning voor moeten worden aangevraagd. Het boete bedrag ligt dan rond de 750,- euro.
Snoei maximaal 20% van de blad dragende takken weg. Door meer weg te snoeien wordt de groei van de boom belemmerd, omdat de boom dan te weinig bladeren heeft.
Toen niet meer aan de vraag naar berkenstoelen voldaan kon worden, kwam er een hovenier op het idee, om niet een berkenstoel te planten, maar drie berken bij elkaar. Immers het leek bijna het zelfde, maar kostte veel minder en het was niet schaars meer, berken zat!
Planten die je onder de berk kan planten zijn:
Polystichum setiferum 'Herrenhausen', Convallaria majalis, Alchemilla, Geranium cantabrigiense 'Cambridge', Symphytum grandiflorum. Succes met het beplanten van de boomspiegel.
Berken houden van zon en zijn het meest geschikt voor lichte, zandige, niet te droge grond. De wortels kunnen daarbij zoveel water uit de bovenste grondlaag weghalen dat dit gecompenseerd dient te worden met besproeiing als je wilt dat daar ook nog iets anders groeit. Ze wortelen namelijk erg oppervlakkig.