Eens u cataract hebt, kan de aandoening snel toenemen over verloop van enkele maanden, of net traag evolueren over meerdere jaren. Als u cataract niet behandelt, zal de ziekte uiteindelijk leiden tot blindheid.
Bij de één duurt het jaren, terwijl bij de ander binnen enkele maanden het gezichtsvermogen merkbaar achteruit gaat. U kunt slechtziend maar niet blind worden door staar.
Als u zich niet laat opereren, kunt u niet blind worden. Uw zicht gaat dan wel langzaam achteruit. Een staaroperatie is pas nodig als de staar u gaat belemmeren in uw dagelijkse bezigheden. Uiteindelijk ondergaan de meeste mensen met staar vroeg of laat een operatie.
Meestal gaan de ogen langzaam achteruit. Het duurt dan jaren voordat u serieuze problemen krijgt met zien. Maar het proces kan ook veel sneller gaan. In een paar maanden tijd gaat uw zicht dan fors achteruit.
De dag na de staaroperatie kan het zicht nog wazig of verminderd zijn. Dit kan komen door een tijdelijke zwelling van het oog. Dit herstelt zich meestal vanzelf de eerste week na de operatie. Het kan ook veroorzaakt worden door de brilsterkte die veranderd is.
Als u slecht ziet of een oogaandoening heeft zoals staar, glaucoom of maculadegeneratie, kan dit risico's opleveren in het verkeer. U kunt bijvoorbeeld moeite hebben met diepte zien, verkeersborden lezen of gevaar zien aankomen.
De operatie doet geen pijn. Artsen kunnen de staaroperatie ook met een laser doen. Onderzoek heeft laten zien dat dit meestal niet beter is dan een gewone operatie. Na de operatie krijgt u meestal een plastic doorzichtig oogkapje op uw oog.
De klachten van staar ontstaan meestal geleidelijk en nemen langzaam toe, denk aan: Wazig zien, moeite met krant lezen of TV kijken, autorijden. Grauwer beeld, minder kleuren. Lichtverstrooiing, bijvoorbeeld: last met autorijden in het donker, koplampen, straatlantaarns.
Met de standaard lens wordt het zicht gecorrigeerd voor één afstand. Meestal is dit de verte afstand, waardoor mensen na de operatie veraf beter gaan zien zonder bril. Soms wordt er in overleg met de oogarts voor gekozen om de sterkte op min 2,5 uit te rekenen, zodat je goed nabij kan kijken zonder bril.
Een goede opticien herkent staar bij het opmeten van uw oog. Soms is de staar al zo sterk dat een goede meting van het oog niet eens meer mogelijk is. De opticien stuurt u dan door naar een oogarts. Voor het krijgen van een vergoeding van een behandeling van staar, moet u wel een verwijsbrief van uw huisarts vragen.
Ook zijn corticosteroïden medicijnen die de patiënt soms gebruikt als vervanging van het bijnierschorshormoon wanneer de patiënt dit zelf niet aanmaakt. Wanneer de patiënt deze geneesmiddelen gedurende langere tijd inneemt, leidt dit tot chronisch open-hoek glaucoom en staar: troebele ooglens).
Kiest u een implantlens om dichtbij scherp te kunnen zien en had u voor de operatie ook een bril nodig om veraf goed te kunnen zien? Dan heeft u ná uw staaroperatie ook geen leesbril meer nodig, maar nog wel een bril of contactlenzen voor veraf.
Oorzaken van staar
Dit is een normaal ouderdomsverschijnsel dat al vanaf 55 jaar kan ontstaan. Rond de 75 jaar heeft 70% van de mensen staar. Ouderdomsstaar is dan ook de meest voorkomende vorm van staar.
Bij een deel van de mensen die een staaroperatie ondergaan kan de staar weer gedeeltelijk terugkomen. De klachten die dan ontstaan, zijn vergelijkbaar met staarklachten, met name wazig, niet scherp zien. In zo'n situatie is er sprake van nastaar. Dit is overigens een veelvoorkomend verschijnsel.
Tijd tussen twee staaroperaties
Wanneer u aan beide ogen geopereerd moet worden, wordt tussen beide ingrepen ongeveer vier weken aangehouden. Dit in verband met het herstel van het oog. Een periode van vier weken kan onwenselijk zijn.
Sinds kort is het mogelijk om bij bij staar in één keer 2 ogen te laten behandelen. Is de tweezijdige (bilaterale) staaroperatie iets voor u? Anneke Jansen (adviseur Oogzorg bij de Oogvereniging) geeft advies. Eind 2021 is de behandelrichtlijn voor staar (cataract) vernieuwd.
In de volksmond wordt de oogaandoening glaucoom nog vaak 'groene staar' genoemd. Deze term is verouderd en wordt in de medische wereld echter niet meer gebruikt. Glaucoom is namelijk een ziekte waarbij de oogzenuw aangetast is. Dit wordt meestal veroorzaakt door een verhoogde druk in de oogbol.
Of u het merkt, hangt af van de plek in de ooglens waar de troebeling zich ontwikkelt en hoe groot die troebeling is. Als de troebele plek in het midden van de lens of daar vlakbij zit, dan krijgt u al snel klachten zoals: Wazig of dubbelzien, mogelijk met één oog. U ziet kleuren doffer.
Symptomen van staar zijn dubbel of wazig zicht, gevoeligheid voor licht, slechter zien in het donker, kleuren moeilijk of niet waarnemen en een wisselende gezichtsscherpte. Het niet behandelen van staar leidt tot blindheid. Door middel van een staaroperatie kan het zicht worden hersteld.
Het oog heeft tijd nodig om te herstellen. De eerste drie tot zes weken is het zicht nog niet optimaal. Daarna is het oog meestal voldoende hersteld. Bij de controleafspraak na ongeveer vier weken krijgt u, als dat nodig is, een briladvies mee voor nieuwe glazen.
De operatie duurt gemiddeld zo'n 20 tot 30 minuten. Met de voorbereidingen en de nazorg bent u ongeveer 2 tot 3 uur in het ziekenhuis. In de meeste gevallen kan de operatie onder plaatselijke verdoving plaatsvinden.
Ongeveer binnen 4 tot 6 weken na de staaroperatie(s) kunt u een nieuwe bril of contactlenzen laten aanmeten. U kunt dan weer scherp en helder zien. Als uw ene oog hersteld is dan kunt u ook een afspraak maken voor de operatie van uw andere oog.