Rozemarijn is wat langer houdbaar dan andere kruiden, want de stelen en bladeren zijn wat stugger. Zit het blad nog aan de steel, dan kun je dit kruid 4 dagen in de koelkast bewaren. Zonder steel kunnen de blaadjes maximaal 3 dagen bewaard worden. In de vriezer kan rozemarijn 8 tot 10 maanden bewaard worden.
Wil je tijm langer bewaren? Dan kun je de kruiden ook invriezen. Dep de tijm goed droog voor je deze invriest. Ingevroren blijft tijm ongeveer 1 jaar houdbaar.
Kruiden invriezen
Was de takjes en dep ze droog. Leg ze daarna in een plastic zakje in de vriezer. Van de bevroren kruiden kun je telkens afbreken wat je nodig hebt. Je kunt ook de kruiden voor het invriezen fijnhakken en in porties verdelen, bijvoorbeeld in een ijsblokvormpje.
Rozemarijn kun je in vershoudfolie in de koelkast bewaren. Deze stevige kruidensoort blijft zo zeker een week goed. Je kunt de takjes ook drogen.
Gebruik alleen de naaldjes van het plantje. Voeg rozemarijn snel toe aan een gerecht zodat je de rozemarijn zo lang mogelijk mee kan laten koken of bakken zodat het zoveel mogelijk smaak afgeeft. Rozemarijn smaakt heerlijk in gerechten met aardappel, champignons of vlees.
Naast vitaminen bevat rozemarijn ook een aantal belangrijke mineralen zoals natrium, kalium, calcium en ijzer. Natrium en kalium zorgen samen met chloride voor een goede vochtbalans en bloeddruk in je lichaam. Daarnaast spelen ze een rol in het overbrengen van zenuwprikkels en het samentrekken van je spieren.
De zachte stelen zijn allemaal eetbaar en hebben vrijwel dezelfde smaak als de blaadjes. Denk hierbij aan basilicum, bieslook, dille, koriander en peterselie. Kruiden met harde of stevige stelen zijn bijvoorbeeld munt, oregano, rozemarijn, salie en tijm. Hiervan kun je beter alleen de blaadjes gebruiken.
Maak een sterk rozemarijnwater: bijvoorbeeld met drie kleine takjes rozemarijn op een kwart liter water. Maak dit water zoals boven omschreven. Voeg dan voor de houdbaarheid 10 ml wodka toe. Giet alles in een schone fles en was je haar ermee wanneer je zin hebt!
Spreid op een stuk keukenpapier een paar takjes verse kruiden uit (goed opletten dat ze elkaar niet raken) en leg daaroverheen een tweede velletje keukenpapier. Laat ze vervolgens drie minuten drogen in de magnetron op 600 Watt. Stop de gedroogde kruiden daarna in een potje en je kunt ze meteen gebruiken!
Tijm droogdeppen en fijnmalen met een scherp mes. Vul een ijsblokjesvorm met deksel voor 2/4 met tijm en 1/4 met olijfolie. Label de verpakking met datum en kruidensoort (m.b.v. diepvriesetiketten) Plaats het achterin de diepvries bij -18°C voor maximaal 3 maanden.
Gebruik en toepassing van rozemarijn
Het smaakt lekker in vleesgerechten (zoals varkens- en lamsvlees), groenten, soepen en salades. Het kruid is ook zeer geschikt bij schelp- en schaaldieren. Het kan goed meegebakken of -gebraden worden zonder dat de smaak verloren gaat. Je komt het ook tegen in stoofschotels.
Losse blaadjes basilicum kun je enkele dagen in een afgesloten zakje of bakje in de groentelade van de koelkast bewaren. In de diepvries kun je basilicum in een goed gesloten plastic zakje of bakje tot 12 maanden bewaren.
Er zijn ook manieren om ze langer te bewaren. Je kunt ze drogen of invriezen. Basilicum, koriander, peterselie, munt en bieslook kun je invriezen. De kruiden zijn ongeveer twee maanden houdbaar in de vriezer.
Snoeien rozemarijn
Een rozemarijn kun je snoeien na de bloei en na de winter in maart. In de zomer kun je de lange bloemtakken halveren, maar dit is niet noodzakelijk. Als je regelmatig takjes afknipt voor gebruik in de keuken snoei je de rozemarijn uiteraard ook al.
Stevige kruiden, zoals tijm, oregano en rozemarijn, kun je zelf drogen, waardoor ze tot twaalf maanden houdbaar zijn. Bieslook, gember, peterselie en munt kun je invriezen. Je moet wel voorkomen dat ze langer dan een jaar in de vriezer liggen, want dan verliezen ze hun smaak.
Hoewel rozemarijn winterhard is, is hij wel vorstgevoelig, waardoor de combinatie van kou en overmatige regenval funest kan zijn voor jonge planten. Als je kleigrond in de tuin hebt, moet je voor het planten de drainage verbeteren door bijvoorbeeld grind, schors en bladaarde door de grond te mengen.
Als je airfryer een mandje heeft, is dat ideaal voor het drogen van kruiden. Zet de airfryer op 50 graden en droog de kruiden in 1 tot 3 uur, afhankelijk van de hoeveelheid.
Bewaar een bosje bieslook in vochtig keukenpapier maximaal 1-2 dagen in de koelkast. In de diepvries (bij minimaal -18°C) kun je bieslook in een goed gesloten plastic zakje of bakje tot 12 maanden bewaren.
Naast het stimuleren van de haargroei, wordt etherische olie van rozemarijn gebruikt om vroegtijdige vergrijzing en roos te voorkomen. Het kan ook helpen bij een droge of jeukende hoofdhuid. Volgens wetenschappelijk bewijs kan rozemarijn zenuwweefsel ten goede komen.
Rozemarijn kan helpen om haaruitval tegen te gaan. In 2013 ontdekten wetenschappers dat de olie van het kruid het haarverlies bij muizen tegengaat en nieuwe groei kan stimuleren. Ook zou het helpen bij uitval als gevolg van een bacterie. Daarnaast helpt rozemarijn tegen vroegtijdig grijs worden en bij roos.
Vroeger wasten mensen hun haren niet met shampoo, maar met gewone stukken zeep. Niet erg fijn, want de combinatie van hard water en sterk ontvettende zeep zorgde ervoor dat er altijd wel een restje zeep achterbleef.
Rozemarijn stimuleert de bloedsomloop en werkt bloeddrukverhogend bij een lage bloeddruk. Daarom wordt het ingezet bij een slechte bloedsomloop, vaatkrampen, koude handen en voeten en lage bloeddruk.
Rozemarijn stimuleert de circulatie en verwarmt de huid. Vooral een slecht doorbloede huid, vette huid en vet haar, oedeemweefsel en koude handen en voeten hebben baat bij rozemarijn. Acne, huidabcessen en andere huidontstekingen worden bestreden.
Over rozemarijn werd vroeger gezegd: “Dat is het kruid dat het hart troost en vrolijk maakt.” Eén kopje rozemarijnthee per dag zou invloed kunnen hebben op je stemming.