Duidelijk voorbeelden zijn een beroerte (herseninfarct) door een plotse afsluiting van een bloedvat of een hersenbloeding doordat een bloedvat knapt. Vaatschade kan echter ook sluipend en ongemerkt ontstaan, bijvoorbeeld door mini-herseninfacten, en dan voor de patiënt zomaar 'ineens' cognitieve klachten geven.
Ongeveer 9 op de 10 mensen vertoont minstens één van de onderstaande symptomen bij een beroerte. Scheve mond: de mondhoek hangt plotseling naar beneden. Verwarde spraak: iemand praat ineens verward of kan de woorden moeilijk uitspreken. Lamme arm: plotseling ontstaat er krachtsverlies of verlamming van een arm.
Het bloedpropje sluit het bloedvat even helemaal af. Een deel van de hersenen krijgt even te weinig bloed en daardoor te weinig zuurstof. U krijgt hierdoor klachten, zoals een verlamde arm, een verlamd been, een scheve mond, problemen met praten, niet goed zien of minder gevoel in uw gezicht, arm of been.
Perioden van langdurige psychologische stress kunnen leiden tot cerebrovasculaire accidenten (CVA). Dit schrijven wetenschappers van de universiteit van Göteborg onder leiding van Katarina Jood in een publicatie op de website van BioMed Central Medicine.
De grootste vooruitgang vindt plaats in de eerste weken. Na de eerste maanden tot jaren na een beroerte kan nog verbetering optreden. Ongeveer de helft van de patiënten kan na een half jaar zelfstandig leven.
Dit is een tijdelijke doorbloedingsstoornis in de hersenen. Het is eigenlijk een kortdurend herseninfarct. De klachten van een TIA zijn dezelfde als die van een “gewone” beroerte maar duren meestal niet langer dan twintig minuten. In elk geval zijn de klachten binnen vierentwintig uur weer volledig verdwenen.
Naast centrale pijn kunnen mensen na een beroerte ook pijn hebben als gevolg van lokale problemen (zoals schouderpijn, spasticiteit, blijvende hoofdpijn en spier- of gewrichtspijnen).
De resultaten laten zien dat patiënten in de jaren na hun beroerte een hoger risico lopen te overlijden. Hoe hoog dit risico is, hangt onder meer af van de aard van de beroerte. Bij mensen met een herseninfarct is het risico op overlijden 5 keer hoger.
Een herseninfarct heeft blijvende gevolgen. Hoe ernstig die zijn hangt samen met de plek en grootte van het infarct. De meest zichtbare gevolgen zoals verlammingen of niet goed kunnen praten vallen als eerste op. Maar er kunnen ook veranderingen zijn in het denken, doen of gedrag die minder duidelijk zijn in het begin.
Er kunnen stolsels ontstaan door onder andere boezemfibrilleren, een kunsthartklep, een kleine opening tussen de boezems (PFO) of een ontsteking aan het hart. Vanuit het hart kan een stolsel doorschieten naar de hersenvaten. Daar kan een bloedvat verstoppen en zo ontstaat er een TIA of herseninfarct.
Onder neurologische uitvalsverschijnselen verstaat men uitval van motoriek (verlamming), van het gevoel ('verdoofd gevoel') en van gehoor, gezichtsvermogen of spraak. De aard van het functieverlies hangt nauw samen met schade aan een specifiek deel van de hersenen (zie figuur).
Een herseninfarct valt onder de verzamelnaam beroerte / CVA
'Beroerte' is een verzamelnaam voor zowel herseninfarcten en hersenbloedingen. Een beroerte noemt men ook wel CVA, dat staat voor Cerebro Vasculair Accident. Vrij vertaald is dit een 'ongeluk in de bloedvaten van de hersenen'.
"Mensen met hersenletsel raken sneller vermoeid, geestelijk en lichamelijk. Cognitieve taken, zoals concentreren, onthouden en overzicht krijgen, kosten extra energie. Veel mensen zijn gevoeliger geworden voor prikkels, zoals geluid. Ook daar word je moe van", vertelt psycholoog Kim Huygelen.
Meestal wordt een CT-scan gebruikt bij de diagnose van de beroerte. Die is in de meeste ziekenhuizen beschikbaar. In enkele minuten geeft de CT-scan een beeld van de hersenen. Bloedingen en infarcten zijn kort na het ontstaan van de uitval te zien.
Trombolyse: stolseloplossende medicijnen via infuus
Bij trombolyse krijgt u een infuus in de arm met medicijnen die het stolsel oplossen (alteplase). Deze behandeling moet binnen 4,5 uur starten na het ontstaan van de eerste verschijnselen van een beroerte, maar het liefst zo snel mogelijk.
Soorten bloedingen. Er zijn verschillende soorten hersenbloedingen. Soms knapt er een bloedvat in de hersenen op een zwakke plek. Op zo'n plek kan een uitstulping zitten, een aneurysma, en dat kan knappen.
De 3 meest voorkomende signalen van een TIA zijn een scheve mond, verwarde spraak en een verlamde arm. De signalen van een TIA, herseninfarct en hersenbloeding zijn gelijk. Je weet dus niet waardoor de uitval komt. Bel daarom altijd direct 112!
Beroerte (herseninfarct, hersenbloeding, TIA)
Dit wordt ook wel een CVA (Cerebro vasculair Accident) genoemd. In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer vijfduizend mensen tussen de 18 en 50 jaar een beroerte; een herseninfarct of hersenbloeding.
“Mensen die veel zitten hebben veertig procent meer kans binnen drie jaar na hun beroerte te overlijden.” Jaarlijks krijgen zo'n 43.000 mensen een beroerte. Van de mensen die een beroerte overleven, krijgt één derde binnen vijf jaar een nieuwe beroerte of overlijdt.
Bij een TIA treedt hoofdpijn vrijwel nooit op. - Tintelingen in handen en voeten, misselijkheid, en het zien van “schit- teringen” zijn verschijnselen die soms wel bij migraine optreden, maar vrijwel nooit bij een TIA. - TIA's beginnen plotseling. Meestal verdwijnen de verschijnselen binnen enkele minuten.
Waardoor kunnen klachten van verlamming komen? Klachten van verlamming kunnen komen door problemen in de hersenen, zenuwen of spieren. Als nog niet bekend is of iemand een TIA, herseninfarct of hersenbloeding heeft, heet het een beroerte. Bij een beroerte werkt opeens een deel van de hersencellen niet meer.