Ze zijn 2 tot 4 millimeter. Luizen kruipen langzaam rond over de huid en tussen de haren op het hoofd. Als u goed kijkt, kunt u de luizen zien. Heel soms zitten ze tussen de haren van wenkbrauwen of baard.
Hoofdluis begint vaak met jeuk, maar niet altijd. Als je controleert, kijk dan goed tussen de haren, vooral achter de oren en in de nek. Je ziet de hoofdluizen dan bewegen. Ook als je geen luizen ziet maar wel grijswitte puntjes, is er waarschijnlijk sprake van hoofdluis.
Hoe herken je hoofdluis? Luizen zijn grijsblauw of roodbruin van kleur en heel erg klein dus daarom soms moeilijk te zien. Luizen komen uit eitjes, deze eitjes noemen we neten. Een neet is grijs/wit van kleur en lijkt een beetje op huidschilfertjes of roos.
Bij volwassenen hebben luizen net dezelfde symptomen als bij kinderen: jeuk in het haar of zichtbare luizen en neten. Let wel, luizen kunnen ook zonder directe symptomen voorkomen. Het is dus goed mogelijk dat je ook zonder jeuk al besmet bent met luizen. Of het kan ook zijn dat je wel neten hebt, maar nog geen luizen.
Hebben alleen kinderen hoofdluizen of ook volwassenen? Hoofdluizen kunnen prima op volwassenen leven. De kans dat volwassenen hoofdluis hebben is echter kleiner omdat ze minder haarcontact hebben met anderen.
LET OP: met een föhn is het niet mogelijk om neten effectief en veilig dood te drogen! Een föhn is gemaakt om haren te drogen.
Als je goed kijkt, kan je de luizen zelf zien. De eitjes of 'neten' van de luizen zitten stevig vastgekleefd aan de zijkant van de haren. Die kan je ook gewoon zien, en zelfs voelen als je het haartje tussen je vingers laat glijden.
Waar kunnen luizen niet tegen? Malathion, permetrine en dimeticon. In de praktijk blijkt dat luizen steeds ongevoeliger worden voor malathion en permetrine. Aanbevolen door het RIVM: middelen met dimeticon.
Kunnen luizen bijvoorbeeld overleven in bed of in mutsen of sjaals? Dat kan, maar in elk geval niet langer dan 48u. Bovendien zullen ze zich buiten de hoofdhuid ook minder gemakkelijk verspreiden. De eerste focus bij een luizenbehandeling blijft dus het haar.
Een lege neet is wit en doorschijnend, in de breedte afgeplat en het operculum (deksel van de neet waarlangs de larve ademt en uitbreekt als ze volgroeid is) ontbreekt. Een neet met een dode larve erin is bruinachtig tot zwart, dof en in de breedte afgeplat. Het operculum is meestal aanwezig.
De aanwezigheid van luizen herkennen
Tijdens hun beet spuiten ze wat speeksel in de huid, wat de typische jeuk kan veroorzaken. Hoe meer luizen er zijn, hoe meer jeuk u zult hebben. Het kan zijn dat luizen kort na de besmetting niet meteen opgemerkt worden.
Hoofdluizen zijn kleine beestjes die leven op warme en behaarde plekjes op het hoofd. Daar houden ze zich in leven door het zuigen van bloed. Ze kunnen zich vooral snel verspreiden onder kinderen. Daarom is het belangrijk regelmatig te controleren, bijvoorbeeld 1 keer per maand.
Luizen op het hoofd geven alleen jeuk. Ze kunnen geen kwaad. Ze hebben niets te maken met slecht wassen. Kam elke dag het haar met een luizenkam.
'Luizen kunnen minder makkelijk lopen op haar met gel en haarlak', zegt Desirée Beaujean van het RIVM. Wat we zien is dat bij gel en haarlak de helft minder hoofdluis voorkomt dan bij kinderen die deze producten niet gebruiken.
Gewone conditioner of crèmespoeling is net zo effectief bij het verwijderen van de eitjes van hoofdluizen (neten) als speciale netenverwijdermiddelen. Dat blijkt uit een onderzoek van de Universiteit Gent.
Luizen 'bijten' drie tot zes keer per dag. Tijdens een luizenbeet, spuiten ze ook wat speeksel in de huid wat die typische jeuk kan veroorzaken.
De hoofdluis drinkt per dag een paar keer zijn eigen lichaamsgewicht aan bloed. "Dan zou je verwachten dat hij veel plast of dun poept, maar dat zou een rotzooi worden." De hoofdluis is dusdanig handig doorgeëvolueerd dat hij daar een oplossing voor heeft gevonden: "Hij verdampt het vocht, zodat hij droog kan poepen.
Hoofdluizen hebben van nature de neiging om zich goed aan haren vast te houden, zo ook tijdens het zwemmen van de gastheer. Hoewel hoofdluizen niet kunnen zwemmen, verdrinken ze niet tijdens het zwemmen of wassen van de haren.
Luizen bestrijden met een stijltang is niet zonder gevaar
Verder kan een stijltang ook alleen maar gebruikt worden in droog haar. Een combinatie van de stijltang met een luizenshampoo of een luizenspray tegen luizen is dus niet mogelijk. Een stijltang is dus duidelijk onvoldoende om de luizen en de neten te doden.
Dit kan je doen met heet water en zeep of door te desinfecteren met 70% alcohol. Zo voorkom je dat er luizen of neten in de kam blijven zitten en je deze vervolgens weer door het haar kamt.
Leg de kammen en haarborstels na gebruik in heet water van 60°C, gedurende 5 minuten. Was alle kussenslopen en handdoeken die je kind gebruikt telkens op 60°C. Herhaal dat om de 3 dagen, gedurende 2 weken. Luizen sterven als ze meer dan twee dagen niet op een hoofd zitten.
In water kunnen ze even overleven maar in zwembaden zit chloor en daar kunnen ze niet gedijen. Er is ook een verschil tussen hoofdluizen en schaamluizen. Ze zullen elkaar niet contamineren (een hoofdluis zal dus niet in schaamhaar belanden en omgekeerd, nvdr.)."
Wat betreft het haar kleuren: hoofdluizen leven net zo graag in geverfde haren als in niet-geverfde haren. Soms gaan in het proces van het kleuren wel wat luizen dood, maar de eitjes overleven dit proces sowieso.