De huidige vergoeding voor eiceldonatie is 750 euro in het UMC Utrecht en 900 euro in het Centrum Kinderwens in Leiderdorp en Amsterdam UMC (AMC). Een te hoge vergoeding kan ertoe leiden dat vrouwen in een financieel moeilijke situatie onvrijwillig eicellen doneren, vinden de onderzoekers.
Volgend jaar opent de eerste eicelbank in Nederland. Vrouwen die hun eicel afstaan om anderen te helpen, ontvangen een vergoeding van duizend euro. 'Makkelijk verdiend', denken velen, en het zal vast een populaire 'bijbaan' worden onder studentes.
Voor de losse verkoop van eieren gelden hygiene-eisen en handelsnormen, zoals vastgelegd in de EU verordening 589/2008. Wie minder dan 250 leghennen heeft hoeft z'n dieren niet te registreren, maar zodra je de eieren gaat verkopen moet dat wel. Er geldt sinds 2014 een vrijstelling van de sorteerplicht.
De gemiddelde kosten voor een IVF-behandeling in de Verenigde Staten bedragen ongeveer € 13,000 (€ 25,000 voor eiceldonatie), terwijl in Mexico procedures ongeveer € 4,000 kosten (€ 6,000 voor eiceldonatie).
Wanneer een bekende haar eicellen doneert, betalen de wensouders meestal de kosten van de behandeling. De ontvanger mag maximaal 49 jaar oud zijn. Tot en met 42 jaar worden er maximaal drie pogingen vanuit de basisverzekering vergoed. Lees meer over je zorgverzekering en vruchtbaarheidsbehandelingen.
Sperma-donatie, eiceldonatie of een draagmoeder is dus niet toegestaan.
“Donoren krijgen voor een traject gemiddeld 900 euro onkostenvergoeding. Daarvoor moeten ze meerdere keren naar het ziekenhuis, krijgen ze hormoonstimulatie en moeten ze een punctie ondergaan”, vertelt Fauser. “De angst dat vrouwen zouden gaan doneren voor geld, blijkt ongegrond.
Eicellen worden al voor de geboorte aangemaakt in de eierstokken. Je wordt geboren met ongeveer 1 miljoen eicellen. Vanaf dan sterven jaarlijks ongeveer 10.000 eitjes af. Tegen de puberteit blijven er nog zo'n 400.000 over.
De kosten van het invriezen van eicellen zijn vergelijkbaar met de kosten van een ivf-behandeling. Het gehele proces van (medicijnen voor) eierstokstimulatie tot eicelpunctie kost minimaal €3000, waar de kosten van het vriesproces dan nog bijkomen, à €400. Het bewaren van je eicellen kost ook nog ongeveer €40 per jaar.
Voorbeelden van onkosten die worden vergoed
Zoals parkeerkosten of spullen die u nodig hebt als u in het ziekenhuis moet slapen. Medische kosten die de zorgverzekeraar niet betaalt. ZZP'ers die geen of minder inkomen krijgen vanwege de donatie. Dat geldt voor ZZP'ers zonder arbeidsongeschiktheidsverzekering.
Kun je bloed doneren voor geld? Als je bloed, plasma of bloedplaatjes doneert, krijg je daar helaas geen geld voor. Je doneert altijd op vrijwillige basis. Wel kun je je reiskosten terugvragen en krijg je af en toe een cadeautje als blijk van waardering.
U komt in aanmerking voor eiceldonatie als bij u sprake is van een vervroegde overgang of slecht functionerende eierstokken. Andere omstandigheden waarin eiceldonatie uitkomst kan bieden, komen in de praktijk zelden voor.
Hoe zit het in Nederland? In het Donorregister is het nu niet mogelijk om aan te geven dat je je baarmoeder wil doneren. Een verzoek voor donatie van iets dat niet in het register staat, verloopt via de Nationale Transplantatie Stichting. Zij moeten in dat geval toestemming vragen aan nabestaanden van de overledene.
Bij eiceldonatie is de vader de genetische ouder van het kind en de moeder een niet-genetische ouder, maar wel de biologische ouder van het kind. Bij adoptie zijn beide ouders de sociale ouders van het kind, maar zij zijn beide niet de genetische of biologische ouder van het kind!
Het aantal vrouwen van 35 jaar en ouder dat zwanger is of van plan is zwanger te worden, is nog nooit zo hoog geweest. Medisch gesproken hebben we het over een late zwangerschap vanaf 38 jaar oud. Maar op 35-jarige leeftijd zijn de eicellen, net als de rest van je lichaam, al onderhevig aan een verouderingsproces.
Onderzoek wijst echter wel uit dat de gemiddelde vrouw rond haar dertigste levensjaar nog maar 12% van haar totale eicelvoorraad beschikbaar heeft. Dit klinkt als heel weinig, maar als we uitgaan van 1 miljoen bij de start zijn dat alsnog 120.000 eicellen!
Hoewel de vruchtbaarheid van de vrouw snel afneemt vanaf eind dertig, betekent dat niet dat een zwangerschap onmogelijk is rond haar 50ste. Er kan van tijd tot tijd en heel onregelmatig nog een eicel vrijkomen uit de eierstokken.
Iedere maand beginnen er zo'n 10 eicellen in je eierstokken te rijpen. (als je de pil gebruikt rijpen er geen eicellen en heb je geen eisprong, pas na het stoppen met de pil komt je natuurlijke cyclus weer op gang). Slechts 1 eicel zal volledig rijpen en uiteindelijk uit de eierstok springen (ovulatie).
De punctie is de procedure waarbij de eicellen uit de eierstokken worden gehaald. Hierbij worden de eierstokken onder echogeleiding via de vagina aangeprikt (zie figuur). Een half uur voor de punctie krijgt u medicijnen die een pijnstillende werking hebben en waar u wat rustiger van wordt.
Eicellen invriezen vanwege een leeftijdsgebonden indicatie kan vanaf 30 jaar tot 40 jaar. Deze leeftijdsgrenzen zijn gekozen omdat uit onderzoek is gebleken dat vrouwen jonger dan 30 jaar vaak geen gebruik gaan maken van deze ingevroren eicellen.
De van de donor verkregen eicellen worden bevrucht met het sperma van de wensvader. Vervolgens worden één of twee van de ontstane embryo's in de baarmoeder van de wensmoeder geplaatst. In Nederland vindt geen anonieme eiceldonatie plaats, een donor is dus altijd een bekende van de wensouders.
Kans op zwangerschap
Hoe vaak dit goed gaat, is lastig te zeggen, want voor eiceldonatie zijn er geen officiële cijfers bekend. Voor IVF zijn die er wel. In 2016 resulteerde 26,6 procent van de gestarte IVF-behandelingen uiteindelijk in een zwangerschap.
Vruchtbaarheidsbehandelingen bij IVF Spain kosten gemiddeld 6000 euro. Voor minder bedeelde patiënten is een stichting opgezet die deels in de kosten tegemoet komt. Aan donoren heeft de kliniek geen gebrek.