Na een scheiding is het niet altijd nodig het huis te verkopen. De een kan de ander uitkopen en eigenaar van de woning blijven. Degene die in de woning blijft wonen na een scheiding, kan de ander 'uitkopen'. Dit betekent dat de een aan de ander hiervoor geld betaalt.
Uitkopen van de ex-partner
De ex-partner die in de woning blijft wonen, betaald de andere een vergoeding voor zijn/haar deel van de woning. De berekening van de vergoeding gebeurt door middel van de woningwaarde minus de openstaande hypotheek. Het bedrag dat overblijft is voor de helft van beide ex-partners.
Uitkopen houdt in dat de vertrekkende partner recht heeft op de helft van de waarde van het koophuis. Wat de uiteindelijke waarde is, hangt af van de taxatiewaarde en de hypotheek. Ligt de taxatiewaarde hoger dan de bijbehorende hypotheek, dan is er sprake van een overwaarde.
U kunt via de rechter vragen om een zogenaamde 'machtiging tegeldemaking' ex artikel 3:174 BW. Met deze machtiging kunt u zonder de medewerking van de ander, zelf de woning verkopen. Meestal wordt deze machtiging via een kort geding gevorderd, zodat u snel verder kunt.
Hoe koop je je ex uit? Om je partner uit te kopen moet er in de eerste plaats voldoende geld zijn om dat te kunnen doen. De achterblijvende partner moet over een goed inkomen of flink wat spaarcenten beschikken. Bij uitkopen heeft de partner die het huis verlaat recht op de helft van de waarde van het koophuis.
Beide partijen betalen alle notariskosten idealiter samen, maar in realiteit moet de uitkopende partij dat bedrag vaak alleen ophoesten.
Verlaat je ex de woning dan nog steeds niet? Indien jouw ex partner de woning niet wil verlaten na de aangetekende brief, kan je een advocaat benaderen. De advocaat kan een kort geding bij de rechter in gang zetten. De rechter zal dan beoordelen of je ex inderdaad geen recht meer heeft om in de woning te verblijven.
Als je het huis verlaat, vervallen alle rechten
Indien ten tijde van het huwelijk jullie gezamenlijk eigenaar waren van het huis, blijft dit ook zo in het geval één van beiden het huis verlaat. Het is niet zo dat degene die vertrekt ook het eigendom verliest.
Wist je dat jullie allebei evenveel recht hebben om in de woning te blijven. Jullie zullen zelf moeten bepalen wie er blijft wonen en wie er vertrekt. Lukt het jullie niet om een besluit te nemen, dan kun je naar de rechter stappen om de woning toegewezen te krijgen.
Degene die in de woning blijft wonen na een scheiding, kan de ander 'uitkopen'. Dit betekent dat de een aan de ander hiervoor geld betaalt. U moet dan weten wat het huis waard is. Gebruik hiervoor de 'waarde in het economisch verkeer', die staat bijvoorbeeld in het taxatierapport.
Is uitkopen van uw partner verplicht? Nee, het is niet verplicht uw ex-partner uit te kopen bij een scheiding. U kunt er immers voor kiezen uw woning in zijn geheel te verkopen. Het is zelfs mogelijk gezamenlijk eigenaar te blijven van het huis.
Als bij een scheiden een van de partners in de eigen woning blijft wonen, zal deze de andere partner moeten uitkopen. Er moet dan een uitkoopsom worden betaald aan de ex-partner. De uitkoopsom wordt berekend uit de waarde van de woning en de daarop rustende hypotheek.
Vervangende toestemming van de rechter
Is het niet gelukt om tot afspraken te komen over de verdeling van de woning en werkt uw ex-partner niet mee? Dan kunt u een verzoek indienen voor vervangende toestemming tot bijvoorbeeld verkoop van de woning van de rechter. Ook hier heeft u een advocaat voor nodig.
Omdat dit geld eigenlijk ook van de vertrekkende partner is, telt dit niet als inkomstenbron. De uitkoopsom is dus als het ware 'eigen geld', waardoor er geen belasting over betaald hoeft te worden.
Uit elkaar met koophuis zonder samenlevingscontract
Jullie verdelen het huis dan in dezelfde verhouding als jullie inbreng. Vaak zal dit 50/50 zijn, maar het kan ook best zijn dat jij 20.000 euro hebt geïnvesteerd. Deze inbreng zou je dan moeten terugkrijgen als je ex-partner je uitkoopt of bij verkoop van de woning..
Met de opbrengst van de verkoop betalen de ex-partners hun hypothecaire lening bij de bank af. Wat overblijft, wordt verdeeld tussen de ex-partners in verhouding tot hun eigendomsrechten. De partners blijven elk hoofdelijk aansprakelijk voor de betaling van de hypothecaire lening tot de woning effectief verkocht wordt.
Financiële hulp bij scheiding vanuit de overheid
In Nederland is er een voorziening voor mensen die een advocaat of mediator nodig hebben en een laag of geen inkomen hebben. Deze voorziening wordt ook wel 'gesubsidieerde rechtsbijstand, pro-deo hulp of een toevoeging' genoemd.
Zolang er nog geen definitieve afspraken zijn gemaakt over wat er met de woning moet gebeuren, zal meestal één van beide partners de woning voorlopig verlaten. In de meeste gevallen lukt het beide partners wel om hier in onderling overleg afspraken over te maken.
De ex-partner die in de echtelijke woning woont kan op grond van art. 3:178 lid 1 BW de rechter verzoeken de woning voor maximaal drie jaar onverdeeld te laten.
Ja dat kan, maar enkel als uw ex daar mee akkoord is. In dat geval wordt er een huurcontract gemaakt, want als niet eigenaar wordt je dan wel huurder.
Wie betaalt de hypotheek als je allebei in de woning blijft wonen? Dan blijf je samen de hypotheek betalen. Je kunt onderling afspraken maken voor de verdeling van de gezamenlijke kosten en dat je daarnaast ieder je eigen kosten voldoet zodat daar geen discussies over zijn. Een mediator kan je daarbij helpen.
Als uw ex de hypotheek niet kan overnemen omdat er niet genoeg inkomen is, en u ook niet, moet de woning verkocht worden. Is er bij één van u beiden wel genoeg inkomen, dan kan de hypotheek op één naam gezet worden. Zodra de bank dat geregeld heeft kan de ander niet meer aangesproken worden voor de betalingen.
In het derde lid van artikel 178 van het Burgerlijk Wetboek is echter bepaald dat de rechter de verdeling telkens voor een periode van ten hoogste drie jaren kan uitsluiten. Dat betekent dat de rechter bijvoorbeeld kan beslissen dat de woning voorlopig niet hoeft te worden verkocht.
Alleen de partner die eigenaar is van de woning heeft recht op de woning en op de eventuele overwaarde die erop rust. Als er sprake is van een restschuld, is ook alleen deze partner voor die restschuld aansprakelijk.
De verhuurder kan uiteindelijk aan de rechter vragen om de overlastgever uit de woning te zetten als hij zich niet gedraagt volgens de gemaakte afspraken. Bij koopwoningen kan dit duidelijk niet. Bij een huurwoning, treedt de verhuurder op tegen de overlast (bijvoorbeeld met bemiddeling of een gedragsaanwijzing.