Kan iedereen orgaandonor zijn? Nee, niet iedereen kan na overlijden organen of weefsels afstaan. Een arts bekijkt bij iemands overlijden of de organen of weefsels geschikt zijn voor donatie. Ook als iemand ziek is, of medicijnen gebruikt kan donatie soms nog doorgaan.
Alleen bloedvergiftiging (sepsis)en de meeste vormen van kanker zijn op dit moment altijd een belemmering (maar bij bepaalde vormen van een hersentumor is donatie wel mogelijk). Wanneer een orgaan door een ziekte is aangetast, onderzoekt een arts of het orgaan al dan niet geschikt is voor donatie.
Iedereen is donor
In principe is iedereen orgaandonor, tenzij anders aangegeven. In de praktijk zullen artsen altijd met uw familie overleggen.
Iedereen in Nederland vanaf 18 jaar komt in het Donorregister te staan. Op www.donorregister.nl vult u uw keuze in. Dan weet uw partner, uw familie, vriend of vriendin, of u na uw overlijden orgaan- en weefseldonor wilt worden.
In Medisch Contact lezen we dat nabestaanden in 19 procent van de gevallen een donatie tegenhielden, terwijl de overledene zelf een 'ja' had vastgelegd in het Donorregister. Toch is het te kort door de bocht om te stellen dat wie geen organen wil afstaan ook geen recht heeft op het ontvangen van een orgaan.
Donatie na overlijden
Donatie vindt plaats na het overlijden. Voordat organen of weefsels verwijderd mogen worden voor donatie, moet een arts de dood van de patiënt vaststellen. De arts doet dat door vast te stellen dat de patiënt hersendood is of dat het hart en de bloedsomloop voor altijd gestopt zijn.
Iemand die hersendood is, kan nooit meer herstellen. In Nederland is er een verplicht Hersendoodprotocol dat artsen in alle ziekenhuizen zorgvuldig en nauwkeurig doorlopen om de hersendood vast te stellen. Pas als dat protocol helemaal is doorlopen, kan hersendood worden vastgesteld.
De prijzen per rietje/inseminatie verschillen per donor en per kwaliteit, en variëren van € 600 tot € 800* of meer. Voor het verzenden naar een Nederlandse kliniek betaal je ca. € 300*.
Als iemand echt hersendood is, is er geen enkele kans dat diegene nog wakker wordt, zegt Hoogerwerf. Om vast te stellen of er echt sprake is van hersendood wordt er verplicht een serie tests uitgevoerd, van het testen van reflexen tot metingen van de hersenactiviteit.
Hersendood is een toestand waarbij je hersenen helemaal niet meer in staat zijn te reageren op prikkels. Je hebt geen ademhaling meer, je kunt niet meer bewegen en je hebt geen primitieve reflexen meer. Dit betekent praktisch dat je hersenen dood zijn. Je lichaam kan echter nog wel blijven leven.
Voorbeelden van onkosten die worden vergoed
Zoals parkeerkosten of spullen die u nodig hebt als u in het ziekenhuis moet slapen. Medische kosten die de zorgverzekeraar niet betaalt. ZZP'ers die geen of minder inkomen krijgen vanwege de donatie. Dat geldt voor ZZP'ers zonder arbeidsongeschiktheidsverzekering.
Organen doneren is gratis
De wet geeft aan dat het schenken van organen gratis moet zijn en dat elke handel in organen en weefsels verboden is.
Als de overledene geregistreerd staat als orgaan- of weefseldonor, kunnen nabestaanden donatie alleen tegenhouden bij zwaarwegende redenen of bij jongeren onder de 16 jaar. Staat de overledene geregistreerd met geen bezwaar, dan kunnen de nabestaanden aannemelijk maken dat de overledene echt geen donor had willen zijn.
Behalve organen kun je bij leven bijvoorbeeld ook bloed, haren, sperma en eicellen verkopen, maar dat is veel minder lucratief.
U mag tijdens uw leven een orgaan of weefsel afstaan aan iemand die dit nodig heeft, bijvoorbeeld een nier of deel van de lever. Dit heet ook wel donatie bij leven.
De kern van de nieuwe donorwet was het Donorregister veranderen van een passief systeem naar een Actief Donorregistratiesysteem (ADR). Deze nieuwe donorwet had als doel het aantal orgaan- en weefseltransplantaties te vergroten en daarmee het aantal mensen op de wachtlijst voor deze transplantaties terug te brengen.
Je hersenstam is ernstig beschadigd en kan niet meer functioneren. Je kunt dus ook niet meer zelfstandig ademhalen en je zult hier altijd hulp bij nodig hebben. Bij een coma kan je vaak nog zelfstandig ademhalen.
Het feit dat de patiënt de ogen open heeft en rondkijkt, wil niet zeggen dat hij iets ziet en herkent. Hetzelfde geldt voor horen. Maar het is niet altijd te merken of een patiënt geluiden hoort. Daarom moet u er eigenlijk van uitgaan dat hij u wel verstaat en begrijpt, ook al weet u dat niet zeker.
Als de patiënt niet meer wakker wordt na sedatie noemen we dat een coma. Dat kan gebeuren na hersenletsel of bijvoorbeeld bij ernstige infectieziekten. Mensen die we in slaap houden met sedatie kunnen pas wakker worden als we de sedativa stoppen. Na het stoppen verschilt het per patiënt wanneer hij wakker is.
Met één gezonde nier is prima te leven. De overgebleven nier neemt het werk van de weggehaalde nier voor een deel over. De totale nierfunctie is uiteindelijk vaak ongeveer 70% van wat het was toen u nog twee nieren had. Dat is ruim voldoende en geeft geen klachten.
U kunt zelfinseminatie tijdens het vrijen toepassen. De kans dat, bij een regelmatige eisprong en normale hoeveelheid zaad, met deze methode een zwangerschap ontstaat, is vergelijkbaar met de zwangerschapskans via gemeenschap en is ongeveer 15% per maand.
Bij Cryos of European Sperm Bank in Denemarken heeft u de mogelijkheid om sperma van een donor te kopen. Deze spermabank voldoet aan alle in Europa geldende richtlijnen. U kunt op de site kijken (www.cryos.com of www.europeanspermbank.com) en zelf uw donor selecteren.
Coma lijkt op een diepe slaap. Patiënten reageren niet meer op anderen, geluiden en aanrakingen. Bij een pijnprikkel zie je soms wel een reactie in iemands gezicht, of een kleine beweging in het lichaam. Een prikkel kan iets pijnlijks zijn, maar ook een geluid, aanraking, licht of geur.
De persoon kan niet meer zelfstandig ademhalen en het lichaam kan de bloeddruk en lichaamstemperatuur niet meer regelen (wel kan bij beademing het hart blijven kloppen, zie hartprikkel. Ook kunnen via het ruggenmerg verlopende reflexen nog aanwezig zijn). Deze toestand is juridisch gelijkgesteld aan de dood.
Een verrassing voor artsen wereldwijd: een Chinese vrouw van 24 leeft al heel haar leven zonder een groot deel van haar hersenen. De vrouw was in de provincie Shandong naar het ziekenhuis gegaan omdat ze duizelig en misselijk was.